1 грыўна (манэта)
Манэ́та наміна́лам 1 гры́ўна (па-ўкраінску: 1 гривня) — сэрыя ўкраінскіх манэтаў масавага выпуску, выкарыстоўваных у паўсядзённым грашовым звароце. Манэты ўсіх выпускаў зьяўляюцца дзейным аплатным сродкам Украіны, абавязковыя да прыёму па намінальным кошце бяз колькасных абмежаваньняў.
| Украіна | |
| Намінал | 1 грыўна |
|---|---|
| Маса |
|
| Дыямэтар | 26 мм |
| Таўшчыня | 1,85 мм |
| Гурт | гладкі з надпісам «адна грыўна» |
| Мэтал | Латунь алюмінавая бронза |
| Авэрс (I тып) | |
| |
| Дата стварэньня | 1995—1996, 2001—2003, 2013 |
| |
| Дата стварэньня | 2004—2006, 2008, 2010—2013 |
| Рэвэрс (I тып) | |
| |
| |
Манэты звычайных выпускаў
рэдагавацьАдна грыўна
рэдагавацьДыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, маса — 7,10 г (1995, 1996, 2002), латунь (гады біцьця: 1995, 1996), або 6,9 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2001, 2002, 2003, 2013).
Мастак Васіль Лапата.
На пярэднім баку (авэрсе) манэты ў цэнтры выяўлены малы дзяржаўны герб Украіны, апраўлены з абодвух бакоў арнамэнтам з двух дубовых лісткоў і двух каласкоў — кожны з трыма асьцюкамі. Над гербам зьмешчаны надпіс «Україна», а пад ім — рок біцьця манэты і лягатып мынцы Нацыянальнага банку Ўкраіны. Па пэрымэтры — выпуклы кант. Малюнак і надпісы — рэльефныя.
На адваротным баку (рэвэрсе) манэты ў цэнтры лічбаю «1» і надпісам пад ёю «ГРИВНЯ» пазначаны намінал манэты. З абодвух бакоў ад лічбы «1» сымэтрычна разьмешчаны арнамэнт са стылізаванае выявы галінак. Па пэрымэтры — выпуклы кант. Малюнак і надпісы — рэльефныя.
Па гурце манэты выціснутыя надпісы «ОДНА ГРИВНЯ» і год біцьця, аддзеленыя адзін ад аднаго выціснутымі кропкамі.
«Уладзімер Вялікі»
рэдагавацьДата ўвядзеньня ў зварот — 25 кастрычніка 2004 року. Дыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, вага — 6,8 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2004—2006, 2008, 2010—2013).
Мастак і скульптар — Уладзімер Дзям’яненка.
Прысьвечаная вялікаму князю кіеўскаму Ўладзімеру Вялікаму, дзяржаўнаму дзеячу, за пэрыяд праўленьня якога завяршылася фармаваньне старажытнарускай дзяржавы і ўведзенае хрысьціянства як дзяржаўнай рэлігіі.
На авэрсе манэты ўверсе адлюстраваны малы дзяржаўны герб Украіны, унізе — год біцьця — 2004, у акаймоўцы старажытнарускага арнамэнту ў тры шэрагі надпісы: «УКРАЇНА / 1 / ГРИВНЯ», а таксама лягатып мынцы Нацыянальнага банку Ўкраіны.
На рэвэрсе разьмешчаная выява князя Ўладзімера, які трымае ў правай руцэ крыж, а ў левай — стылізаваную выяву Дзесяціннай царквы, а таксама кругавы надпіс: «ВОЛОДИМИР ВЕЛИКИЙ».
Юбілейныя манэты
рэдагаваць«60 гадоў вызваленьня Ўкраіны ад фашысцкіх захопнікаў»
рэдагавацьДата ўвядзеньня манэты ў зварот — 25 кастрычніка 2004 року.
Дыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, вага — 6,8 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2004).
Мастакі і скульптары — Уладзімер Дзям’яненка, Раман Чайкоўскі.
Манэта прысьвечаная 60-й гадавіне вызваленьня Ўкраіны ад фашысцкіх захопнікаў, удзельнікам баявых дзеяў 1941—1945 рр., вэтэранам працоўнага фронту і памяці палеглых у барацьбе з фашызмам.
На авэрсе манэты ўверсе выяўлены малы дзяржаўны герб Украіны, унізе — год біцьця — 2004, у акаймоўцы старажытнарускага арнамэнту ў тры шэрагі надпісы: «УКРАЇНА / 1 / ГРИВНЯ», а таксама лягатып мынцы Нацыянальнага банку Ўкраіны.
На рэвэрсе надпіс «60 років визволення України від фашистських загарбників» ды ілюстрацыя лацкану сьпінжаку вэтэрана нямецка-савецкай вайны з узнагародамі: ордэн Славы, мэдалі «За адвагу», «За баявыя заслугі», «За абарону Кіеву» і да т. п.
«60 гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 рокаў»
рэдагавацьДата ўвядзеньня манэты ў абарот — 28 красавіка 2005 року.
Дыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, вага — 6,8 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2005).
Мастакі і скульптары — Уладзімер Дзям’яненка (авэрс), Уладзімер Атаманчук (рэвэрс).
Манэта прысьвечаная 60-й гадавіне перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне[1].
На авэрсе манэты ўверсе выяўлены малы дзяржаўны герб Украіны, унізе — год біцьця — 2005, у акаймоўцы старажытнарускага арнамэнту ў тры шэрагі надпісы: «УКРАЇНА/ 1/ ГРИВНЯ», а таксама лягатып мынцы Нацыянальнага банку Ўкраіны.
На рэвэрсе ў частцы сэгмэнту, абмежаванага трыма прамянямі пражэктараў, паказаныя жаўнеры, якія вяртаюцца з фронту. Зьлева разьмешчаны надпіс «60/ РОКІВ/ ПЕРЕМОГИ/ У ВЕЛИКІЙ/ ВІТЧИЗНЯНІЙ/ ВІЙНІ/ 1941—1945».
«65 гадоў Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 рокаў»
рэдагавацьДата ўвядзеньня манэты ў абарот — 28 красавіка 2010 року.
Дыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, вага — 6,8 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2010).
Мастак і скульптар — Уладзімер Дзям’яненка.
.png)
Манэта прысьвечаная 65-й гадавіне вызваленьня Ўкраіны і сьвету ад фашызму, удзельнікам баявых дзеяў 1941—1945 рокаў, памяці палеглых у барацьбе з фашызмам і вэтэранам працоўнага фронту.
На авэрсе манэты ўверсе выяўлены малы дзяржаўны герб Украіны, унізе — год біцьця — 2010, у акаймоўцы старажытнарускага арнамэнту ў тры шэрагі надпісы: «УКРАЇНА /1/ ГРИВНЯ», а таксама лягатып мынцы Нацыянальнага банку Ўкраіны.
На рэвэрсе манэты ўверсе выяўлены ордэн Айчыннай вайны, з абодвух бакоў ад яго — даты 1945—2010, усярэдзіне — надпісы: «65 РОКІВ/ ПЕРЕМОГИ», пад якімі намаляваныя георгіеўская стужка і два гвазьдзікі каля Вечнага вагню.
«Фінальны турнір чэмпіянату Эўропы па футболе 2012 р.»
рэдагавацьДата ўвядзеньня манэты ў абарот — 1 сакавіка 2012 року[2].
Дыямэтар 26,0 мм, таўшчыня — 1,85 мм, вага — 6,8 г, алюмінавая бронза (гады біцьця: 2012). Наклад манэты — 5 млн шт.
Мастак — Уладзімер Дзям’яненка; скульптар авэрсу — Уладзімер Дзям’яненка, рэвэрсу — Сьвятаслаў Іваненка.
Манэта прысьвечаная фінальнаму турніру чэмпіянату Эўропы па футболе, які праводзіўся ва Ўкраіне і Польшчы. Манэта ёсьць афіцыйнаю ліцэнзаванаю прадукцыяй УЭФА Эўра 2012™.
На авэрсе манэты ўверсе выяўлены малы дзяржаўны герб Украіны, унізе — год біцьця — 2012, у акаймоўцы старажытнарускага арнамэнту ў тры шэрагі надпісы: «УКРАЇНА /1/ ГРИВНЯ», а таксама лягатып банкнотна-манэтнага двару Нацыянальнага банку Ўкраіны.
На рэвэрсе надпіс па акружыне «ФІНАЛЬНИЙ ТУРНІР ЧЕМПІОНАТУ ЄВРОПИ З ФУТБОЛУ 2012 р.», у цэнтры — лягатып Эўра-2012, пад якім надпісы: «UEFA/EURO 2012™/POLAND-UKRAINE».
Інвэстыцыйныя манэты
рэдагаваць«Архістратыг Міхаіл»
рэдагаваць
28 сьнежня 2011 року Нацыянальны банк Украіны ўвёў у абарот інвэстыцыйныя манэты «Архістратыг Міхаіл».
Манэта вырабленая з срэбра — Ag 999,9; маса каштоўнага мэталу ў чыстым выглядзе 1 тройская унцыя; дыямэтар 38,6 мм; таўшчыня манэты з гуртам 3,0 мм; гурт манэты «рыфлёны»; катэгорыя якасьці біцьця «анцыркулэйтэд». Наклад манэты з годам біцьця 2011 — 10 000 шт., 2012 — 20 000 шт., 2013 — 24 500 шт.[3]
На авэрсе манэты разьмешчаныя: уверсе малы дзяржаўны герб Украіны і надпіс паўколам «НАЦІОНАЛЬНИЙ БАНК УКРАЇНИ», у цэнтры ў васьмікутным картушы на шчыце выяўленая эмблема Нацыянальнага банку Ўкраіны — алегарычныя фігуры грыфонаў, між якімі — грыўна — грашова-вагавая адзінка Кіеўскай Русі. Акрамя таго, на авэрсе разьмешчаны намінал манэты, год біцьця і пазначэньне мэталу, ягонае пробы і масы ў чыстым выглядзе.
На рэвэрсе манэты выяўлены Архістратыг Міхаіл — арханёл, адзін зь біблійных пэрсанажаў, пераможца зла, заступнік вояў, што змагаюцца за добрую справу; па коле разьмешчаны надпіс «ЗА НАС І ДУШІ ПРАВЕДНИХ, І СИЛА АРХІСТРАТИГА МИХАЇЛА» (радкі з паэмы Т. Р. Шаўчэнкі «Гайдамакі»).
Выпускі
рэдагавацьУ табліцы пазначаныя наклады абаротных манэтаў 1 грыўна 1992—2009 рокаў біцьця[4].
|
Мынцы Луганскага й Італіі
|
Кіеўская мынца
|
Зоркамі ў табліцы пазначаныя манэты асаблівых і незвычайных выпускаў.
Помнік
рэдагаваць
Помнік грыўне быў усталяваны ў траўні 2005 року перад цэнтральним офісам «Промінвестбанку» ў Данецку. Помнік уяўляе сабою выявы манэты «1 грыўна» ўзору 1995 року, выкананай зь нержавеючай сталі і пафарбаванай пад золата. Вялізная манэта пэрыядычна абарочваецца вакол сваёй восі[5].
Глядзіце таксама
рэдагавацьКрыніцы
рэдагаваць- ^ Розмінні та обігові монети (укр.) Банкноти та монети. Національний банк України. Праверана 21 студзеня 2015 г.
- ^ Про введення в обіг пам’ятних монет звичайної якості «Фінальний турнір чемпіонату Європи з футболу 2012 р.» номіналом 1 гривня 2012 року карбування (укр.) Прес-центр » Новини » Архів » 2012. Національний банк України (29 лютага 2012). Праверана 21 студзеня 2015 г.
- ^ Опис монети «Архістратиг Михаїл» // Сайт НБУ
- ^ http://www.coinsua.narod.ru/clauses11.html Тиражі українських обігових монет
- ^ Meest-Online. (13 сьнежня 2012) Єдиний пам’ятник, присвячений українській валюті, споруджено в Донецьку (укр.) Краєзнавство. Міст Online. Праверана 12 лютага 2015 г.