Эт’ен Люі Малюс

Эт’ен Люі Малюс
	Эт’ен Люі Малюс
	Étienne Louis Malus
Дата нараджэньня	23 ліпеня 1775
Месца нараджэньня	Парыж;
Дата сьмерці	24 лютага 1812[…] (36 гадоў)
Месца сьмерці	Парыж;
Прычына сьмерці	сухоты
Месца пахаваньня	Пэр-Ляшэз;
Месца вучобы	Політэхнічная школа
Занятак	матэматык, фізык, вайсковец, інжынэр, вайсковы афіцэр
Навуковая сфэра	оптыка
Месца працы	Політэхнічная школа
Вядомы як	першаадкрывальнік закона Малюса пра інтэнсіўнасць святла, якое прайшло праз палярызатар
Сябра ў	Парыскае філяматычнае таварыства[d], Француская акадэмія навук і акадэмія навук Ліля[d]
Навуковы кіраўнік	Гаспар Монж
Узнагароды	мэдаль Румфорда[d] (1810) галоўная прэмія матэматычных навук[d] (1810) 72 імені на Эйфэлевай вежы[d]
	Эт’ен Люі Малюс у Вікісховішчы

Эт’ен Люі Малюс (па-француску: Étienne Louis Malus, 23 ліпеня 1775, Парыж, Францыя — 23 лютага 1812, Парыж, Францыя) — францускі інжынэр, фізык і матэматык.

Ваенная кар’ера

У 1793 годзе Малюс паступіў у Інжынэрнае вучылішча ў Мэзьеры, якое, аднак, прымушаны быў неўзабаве пакінуць; перайшоў у Політэхнічнае вучылішча, ён пад кіраўніцтвам Гаспара Монжа актыўна заняўся вывучэньнем матэматычных навук. Пасьля заканчэння вучылішча, у 1796 годзе, Малюс паступіў у дзеючую армію й прымаў удзел у экспэдыцыі Напалеона ў Эгіпет. У 1801 годзе Малюс вярнуўся ў Францыю, у 1802—1803 гадах працаваў на фортах ў Лілі, затым у іншых крэпасьцях. З 1806 па 1809 гады быў памочнікам начальніка крэпасьці Страсбург.

Навуковая праца

Затым быў прызваны ў Парыж, дзе заняў пасаду экзамэнатара пры Політэхнічным вучылішчы. Працы яго адносяцца амаль выключна да оптыцы; першыя даследаваньні (1800—1807) па аналітычнай оптыцы не ўяўляюць цікавасьці, бо выкладзены з пункту гледжаньня ньютанавай тэорыі сьвятла. У 1808 годзе Малюс адкрыў зьяву палярызацыі сьвятла адлюстраваньнем. Адначасова з Жанам-Батыстам Біё адкрыў палярызацыю сьвятла пры пераламленьні. У 1810 годзе стварыў тэорыю падвойнага праменьняпераламленьня сьвятла ў крышталях. Адкрыў закон Малюса аб інтэнсіўнасьці сьвятла, які прайшоў праз палярызатар. Прыдумаў спосаб высвятленьня напрамку аптычнай восі крышталя.

Яго прозьвішча напісалі ў сьпісе 72 прозьвішчаў на Эйфэлевай вежы^[6].

Зноскі

^ ^а ^б MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
^ ^а ^б Étienne Louis Malus // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
^ (de Mitry) Étienne Louis Malus // Annuaire prosopographique : la France savante / пад рэд. B. Delmas, R. Mathis — 2009.
^ Étienne Louis Malus // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
^ La tour Eiffel Laboratoire (фр.)

Літаратура

Эцьен Луі Малюс // Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 10. Мінск, 2000. С. 50

Злучыць^?

[_1ba0ffcd48d873ad-1] а ^б MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

[_c06a3e01621c832c-2] а ^б Étienne Louis Malus // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_9cd72aa84bde8174-3] (de Mitry) Étienne Louis Malus // Annuaire prosopographique : la France savante / пад рэд. B. Delmas, R. Mathis — 2009.

[_1e6f23fd9c3e9de4-4] Étienne Louis Malus // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_018f7ccbc7961ff2-5] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.

[6] La tour Eiffel Laboratoire (фр.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]