Царква Сьвятога Спаса (Чашнікі)

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Спаса
Спаская царква па надбудове купалоў-цыбулінаў
Спаская царква па надбудове купалоў-цыбулінаў
Краіна Беларусь
Места Чашнікі
Каардынаты 54°51′42.52″ пн. ш. 29°09′42.66″ у. д. / 54.8618111° пн. ш. 29.16185° у. д. / 54.8618111; 29.16185Каардынаты: 54°51′42.52″ пн. ш. 29°09′42.66″ у. д. / 54.8618111° пн. ш. 29.16185° у. д. / 54.8618111; 29.16185
Канфэсія Беларускі экзахат
Эпархія Віцебская і Аршанская япархія[d] 
Архітэктурны стыль клясыцызм
Дата заснаваньня 1843
Царква Сьвятога Спаса на мапе Беларусі
Царква Сьвятога Спаса
Царква Сьвятога Спаса
Царква Сьвятога Спаса

Царква Сьвятога Спаса[a] — помнік архітэктуры стагодзьдзя ў Чашніках. Знаходзіцца ў цэнтры места, на гістарычнай Лукомскай вуліцы[b]. Дзее. Твор архітэктуры клясыцызму, мастацкае аблічча якога пацярпела ў выніку надбудовы купалоў-цыбулінаў.

Гісторыя рэдагаваць

 
Спаская царква, 1941—44 гг.

Мураваную царкву ў Чашніках збудавалі ў 1843—1845 гадох. 20 чэрвеня 1876 году будынак царквы (на далёкім пляне) выявіў Напалеон Орда.

У 2000-я гады ў выніку рэканструкцыі купалы-бані замянілі на маскоўскія пазалочаныя купалы-цыбуліны, кардынальна перабудавалі званіцу.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта крыжападобны ў пляне будынак з прастакутнымі крыламі трапезнай, бакавых прыдзелаў і апсыды. Завяршаецца сфэрычным купалам на сьветлавым барабане. Над трапезнай знаходзіцца званіца. Галоўны фасад мае портык з франтонам. У афармленьні фасадаў выкарыстоўваюцца пілястры, паўцыркульныя сандрыкі прастакутных аконных праёмаў, прафіляваны апяразваючы карніз з роўным фрызам.

У залю царквы адкрываецца падкупальная прастора і праз шырокія аркавыя прасьветы бакавыя скляпеністыя прыдзелы, апсыда і трапезная. Скляпеньні аздабляе адноўленая ў 1970 годзе фрэскавая размалёўка з выявамі Бога Саваофа на троне і 12 апосталаў, на ветразях выявы эвангелістаў, у алтары «Богаяўленьне», на сьценах — эвангельскі цыкль. Захоўваюцца абразы XVIII—XIX стагодзьдзяў: «Маці Божая Адзігітрыя», «Хрышчэньне», «Тэадосі Угліцкі», «Спас Пантакратар»[1].

Заўвагі рэдагаваць

  1. ^ Назва помніка архітэктуры прыводзіцца паводле беларускай гістарычнай традыцыі. Афіцыйны тытул Маскоўскага патрыярхату: «Царква Праабражэньня Гасподняга» або «Спаса-Праабражэнская царква» (рас. Церковь Преображения Господнего, Спасо-Преображенская церковь); таксама Спаская царква
  2. ^ Цяперашні афіцыйны адрас — завулак Міру, 2а

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.

Літаратура рэдагаваць

  • Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць