Тэадосі Растоцкі
Растоцкі Тэадосі, Болбас-Растоцкі Тадэвуш Тэадор Тэадосі (1725 — 25 студзеня 1805) — архібіскуп, уніяцкі мітрапаліт Кіеўскі, Галіцкі і ўсяе Русі (1788—1805), біскуп Холмскі (1785—1790), тэоляг.
.jpg) Тэадосі Растоцкі | |
 Герб «Юньчык» | |
| XVI мітрапаліт Кіеўскі, Галіцкі і ўсяе Русі | |
|---|---|
| 1788 — 1805 | |
| Папярэднік | Ясон Смагажэўскі |
| Наступнік | Іраклі Лісоўскі |
| біскуп Холмскі | |
| 1785 — 1790 | |
| Папярэднік | Максыміліян Рыла |
| Наступнік | Парфір Важынскі |
| Асабістыя зьвесткі | |
| Нарадзіўся | 1725 каля Слоніму |
| Памёр | 25 студзеня 1805 Пецярбург |
| Род | Болбас-Растоцкія |
| Бацькі | Казімір Болбас-Растоцкі Ганна Есьман |
| Дзейнасьць | каталіцкі сьвятар, каталіцкі біскуп |
Біяграфія
рэдагавацьНарадзіўся ў Вялікім Княстве Літоўскім каля Слоніму, у сям’і слонімскага гарадзкога судзьдзі Казіміра Болбас-Растоцкага ад жонкі з другога шлюбу Ганны з роду Есьман.
У 1739 у вельмі маладым узросьце (14 гадоў) стаў манахам-базылянінам. Пасьля навіцыяту і заканчэньня сярэдніх філязофскіх студыяў у лістападзе 1750 быў пасланы на вышэйшыя багаслоўскія студыі ў Рым. Багаслоўскую адукацыю атрымліваў у Грэцкім калегіюме сьв. Атанасія ў Рыме. Высьвячаны там на сьвятара ў 1754. У тым жа годзе вярнуўся на Бацькаўшчыну, стаў прафэсарам філязофіі, тэалёгіі ў базылянскіх манастырах. Быў таксама дырэктарам школы ва Ўладзіміры-Валынскім.
Пасьля некалькіх гадоў прафэсарскай працы яго абралі спачатку сакратаром Літоўскай правінцыі базылянскага чыну, затым генэральным сакратаром базылянскага ордэну ў 1759. На капітуле ў Берасьці у 1772 ён быў абраны протаігуменам Літоўскай правінцыі базылянаў. Як здольнага адміністратара ў 1780 на капітуле ў Таракані яго пераабралі яшчэ на чатыры гады протаігуменам.
2 ліпеня 1784 наменаваны біскупам Холмскім. Мітрапаліт Ясон Смагажэўскі абраў яго сабе памочнікам і сваім пераемнікам. Яго хіратонія на каад’ютара Кіеўскай мітраполіі адбылася 11 красавіка 1785, а 19 чэрвеня 1785 ён заняў біскупскі пасад у Холме. 1 лістапада 1788, пасьля сьмерці мітрапаліта Смагажэўскага, Тэадосі Растоцкі стаў мітрапалітам Кіеўскім, Галіцкім і ўсяе Русі. 4 красавіка 1790 пакінуў пасад біскупа Холмскага.
Быў прыхільнікам Канстытуцыі 3 траўня. Дзякуючы захадам кіеўскага ваяводы Юзафа Стэмкоўскага, які актыўна ангажаваўся ў справы Ўніяцкай Царквы, каб узьняць прэстыж мітрапаліта Ўніяцкай Царквы, Тэадосі Растоцкі быў адзначаны 4 студзеня 1790 Ордэнам сьв. Станіслава, а ў 1791 ён атрымаў Ордэн Белага Арла. Уніяцкі мітрапаліт Растоцкі — першы з уніяцкіх уладыкаў, які здолеў атрымаць годнасьць сэнатара і месца (з 1790) у сэнаце Рэчы Паспалітай, чаго Зьяднаная Царква беспасьпяхова дабівалася для сваіх герархаў на працягу двух стагодзьдзяў. Гэта было патрэбна для вырашэньня ў сэнаце важных справаў, якія датычылі Ўніяцкай Царквы.
Пасьля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795), дзеля абмежваньня і кантраляваньня дзейнасьці Ўніяцкай царквы, Кацярына II затрымала мітрапаліта Растоцкага ў Пецярбургу, адкуль ён, аддзелены ад сваёй мітраполіі, быў зьвязаны з пастваю толькі дыпляматычным шляхам.
Памёр у Пецярбургу ў 1805.
Мітрапаліт Тэадосі Растоцкі фактычна стаў апошнім паўнапраўным і поўнатытульным каталіцкім Кіеўскім мітрапалітам, бо пастаўленых расейскім царскім урадам на такую годнасьць наступных мітрапалітаў Апостальская Сталіца ўважала толькі адміністратарамі старажытнай Кіеўскай кананічнай мітраполіі.
Літаратура
рэдагаваць- Великий А. Г., ЧСВВ. Зь літопису християнської України. Т. VII, XVIII—XIX ст. — Рим: Видавництво ОО. Василіян, 1975.