Тацьцяна Мархель

Тацьцяна Мархель
	Тацьцяна Мархель
Род дзейнасьці	акторка, сьпявачка
Дата нараджэньня	19 студзеня 1939 (85 гадоў)
Месца нараджэньня	Шпакоўшчына[d], Усяскі сельсавет, Смалявіцкі раён, Менская вобласьць, БССР, СССР;
Месца вучобы	Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў;
Занятак	акторка
Месца працы	Гарадзенскі абласны драматычны тэатар; Магілёўскі абласны драматычны тэатар; Нацыянальны акадэмічны драматычны тэатар імя Якуба Коласа; Тэатр-студыя кінаакцёра Нацыянальнай кінастудыі «Беларусьфільм»[d]; Рэспубліканскі тэатар беларускай драматургіі;
Сябра ў	Беларускі саюз кінэматаграфістаў[d] і Беларускі саюз тэатральных дзеячоў[d]

Тацьця́на Рыго́раўна Ма́рхель (нарадзілася 19 студзеня 1939 году, в. Шпакоўшчына, Смалявіцкі раён) — савецкая, беларуская акторка тэатру і кіно, сьпявачка. Сябра Беларускага саюзу кінэматаграфістаў з 1984 году. Народная артыстка Рэспублікі Беларусь (2011).

Жыцьцяпіс

У 1957—1959 гадах працавала мэдычнай сястрой у 6-й гарадзкой клінічнай бальніцы г. Менску. У 1959—1963 гадах вучылася ў Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце. Падчас вучобы сыграла ў спэктаклі «Егер» паводле А. Чэхава (пастаноўка В. Галіны).

У 1963—1966 гадах працавала ў Гарадзенскім абласным драматычным тэатры. З 1966 па 1967 год працавала ў Дзяржаўным тэатры для дзяцей і юнацтва Казахстану, г. Алматы. З 1967 па 1970 год працавала ў Магілёўскім драматычным тэатры.

У 1970—1986 гадах працавала ў НАДТ імя Якуба Коласа ў Віцебску. У 1987—1993 гадах працавала ў Тэатры-студыі кінаактора. Іграла там ў спэктаклі «Дзіця зь Віфлеема», дзе ўвасобіла на сцэне выканаўцу народных песень, чытальніка-вядучага і абагулены вобраз беларускай сялянкі.

З 1993 году — у Рэспубліканскім тэатры беларускай драматургіі.

Фільмаграфія

Кіно

1980 — Трэцяга не дадзена — Алімпа
1981 — Кантрольная па спэцыяльнасьці — Леля
1982 — Давай пажэнімся
1982 — Асабістыя рахункі
1982 — Новая Зямля
1984 — Радуніца
1988 — Мене завуць Арлекіна
1990 — Маці ўрагану
1990 — Плач перапёлкі — Марфа
1992 — Каапэратыў «Палітбюро», ці Будзе доўгім разьвітаньне
1992 — На цябе ўпаваю — Дырэктар дзіцдому
1993 — Тутэйшыя
1994 — Эпілёг
1998 — Кветкі ад пераможцы — Бабка Юркі
1999 — Рэйнджэр з атамнай зоны
2001 — Сьвежына з салютам — Сваха
2003 — Анастасія Слуцкая — Маланка
2003 — Жанчыны ў гульні бяз правіл — Бабка Машы
2005 — Глыбокая плынь
2005 — Бацькоўскі дом — Алеўціна
2006 — Добрая вестка
2008 — Рыфмуецца з каханьнем — Соф’я Паўлаўна
2008 — Застава Жыліна — Беларуска
2008 — Пакуль мы жывыя
2010 — Гаданьне пры сьвечках — Аўдоцьця
2010 — Жураў 2 — Суседка
2010 — Прытчы — — эпізод
2011 — Кроплі крыві на квітнеючым верасе
2011 — Пернікі з бульбы — Настасься Фёдараўна, бабуля Ягоркі
2011 — Немец — эпізод
2011 — Неба паўсюль аднолькавае…
2011 — Лета ваўкоў — Тарасаўна
2011 — Жыло-было Каханьне — Раіса
2012 — Канапа для самотнага мужчыны — маці Віктара
2012 — Во саду ли, в огороде — Евдакія
2012 — Адналюбы — старая на вёсцы
2012 — Сэрца не камень — цёця Нюра
2012 — Паляваньне на гаўляйтэра — маці Марыі Архіпавай
2013 — Сьляды апосталаў — цёця Алеўціны
2013 — Парфюмэрша — эпізод
2013 — Трэцяя сусьветная

Сэрыялы

1999 — Каменская
2002 — Закон
2005 — Дзеці Ванюхіна — Бучкіна
2009 — Суд
2010 — Капітан Гардзееў

Спэктаклі

«Экстранны выклік» Л. Мітрафанава (пастаноўка А. Брыльянтшчыкава) — Фрося.
«Порт-Артур» І. Папова, паводле А. Сьцяпанава (пастаноўка А. Струніна) — Куін-Сан.
«Сьнежная каралева» Я. Шварца (пастаноўка Т. Гагавай).
«Разбуджанае сумленьне» В.Шаўрына (пастаноўка У. Алейніча).
«Пятроўка, 38» паводле Ю. Сямёнава (пастаноўка А. Струніна) — Прастытутка.
«Сэрца на далоні» паводле І. Шамякіна (пастаноўка А. Струніна) — Маша.
«Замак Броўдзі» паводле А. Кроніна (пастаноўка М. Харошкі).
«Мала сказаць — кахаю!» Л. Караічава (пастаноўка В. Валадарскага) — Ніна.
«Гады навальнічныя» К. Губарэвіча (пастаноўка В. Валадарскага) — Мар’я.
«Ягор Булычаў ды іншыя» М. Горкага (пастаноўка В. Валадарскага) — Глафіра.
«Саламяны капялюшык» Э. Лабіша (пастаноўка В. Валадарскага) — Анаіс.
«Амністыя» М. Матукоўскага (пастаноўка У. Забэлы) — Бажашуткава.
«Саслужыўцы» Э. Брагінскага і Э. Разанава (пастаноўка Л. Кавалёва) — Вольга.
«Доктар філазофіі» Б. Нушыча (пастаноўка С. Казіміроўскага) — Проціч.
«Прыніжаныя і зьняважаныя» паводле Ф. Дастаеўскага (пастаноўка С. Казіміроўскага) — Ганна Андрэеўна Іхменьнева.
«Званы Віцебска» У. Караткевіча (пастаноўка В. Мазынскага) — Маці.
«Сымон-музыка» паводле Я. Коласа (пастаноўка В. Мазынскага) — Маці.
«Разгром» паводле А. Фадзеева (пастаноўка В. Мазынскага).
«Заставайцеся сонцам» А. Панаяна (пастаноўка С. Казіміроўскага) — Суседка.
«Кастусь Каліноўскі» У. Караткевіча (пастаноўка В. Мазынскага) — Маці.
«Не страляйце ў белых лебедзяў» паводле Б. Васільева (пастаноўка Б. Эрына) — Харошына.
«Стары дом» А. Казанцава (пастаноўка В. Масьлюка) — Зінаіда Сямёнаўна.
«Вясельле Крачынскага» А. Сухаво-Кабыліна (пастаноўка Б. Эрына) — Атуева.
«Адпачынак пасьля раненьня» В. Кандрацьева (пастаноўка Г. Мушперта) — Салдатка.
«Блытаныя сьцежкі» («На вастрыні») К. Крапівы (пастаноўка В. Мазынскага) — Зоя Антонаўна.
«Вечар» А. Дударава (пастаноўка В. Мазынскага) — Ганна.
«Радавыя» А. Дударава (пастаноўка В. Мазынскага) — Марыя.
«Без віны вінаватыя» А. Астроўскага (пастаноўка Б. Эрына) — Кручыніна.
«Рамэо і Джульета» В. Шэксьпіра (пастаноўка В. Мазынскага) — Лэдзі Капулеці.
«Сабака з залатым зубам» У. Савуліча (пастаноўка Валерыя Раеўскага) — Кацярына Карпаўна.
«Галава» І. Сідарука (пастаноўка Валерыя Мазынскага) — Бежанка.
«Паваліўся нехта» У. Галубка і Л. Родзевіча (пастаноўка Валерыя Мазынскага) — Магрэта.
«Пеўчыя» Г. Марчука (пастаноўка Мікалая Дзінава) — Жанчына з голасам.
«Рычард» В. Шэксьпіра (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Герцагіня Ёрская.
«Брат мой, Сымон» У. Рудава (пастаноўка Ўладзімера Рудава) — Пані Фохт.
«Макбет» В. Шэксьпіра (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Вядзьмарка.
«Шампань-скага!» паводле вадэвіляў А. Чэхава «Прапанова» і «Юбілей» (пастаноўка Андрэя Гузія; навэла «Юбілей») — Мярчуткіна Настасься Фёдараўна.
«Узлёт Артура Ўі, які можна было спыніць» Б. Брэхта (пастаноўка Валерыя Мазынскага) — Ганстэр Эмануэле Гіры.
«Дзіця з Батлеема» паводле «Новага Запавету» і беларускіх народных песень (сцэнар і пастаноўка Мікалая Пінігіна) — Сялянка.
«Стомлены д’ябал» С. Кавалёва (пастаноўка Рыда Таліпава) — 1-я дзеўка.
«Прынц Мамабук» А. Дударава (пастаноўка Валерыя Мазынскага) — Маруся.
«Трыбунал» А. Макаёнка (пастаноўка Валерыя Анісенкі, рэжысэр Венедыкт Расстрыжэнкаў)- Паліна.
«Вячэра» Я. Шабана (пастаноўка Ніны Піскаровай) — Васіліна.
«Жанчыны Бергмана» М. Рудкоўскага (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Інгрыд.
«П’емонцкі зьвер» А. Курэйчыка (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Урбена.
«Кабала сьвятош» («Мальер») М. Булгакава (пастаноўкаВалерыя Анісенкі і Сяргея Кавальчыка) — Рэнэ.
«Шлях у Царград» З. Косьціча (пастаноўка Сяргея Кавальчыка) — Пані, Наркацарыца.
«Іванаў» А. Чэхава (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Аўдоцьця Назараўна.
«Каласы пад сярпом тваім» паводле рамана У. Караткевіча (пастаноўка Валерыя Анісенкі) — Тэкля.
«Хто пакахае мадам?» А. Шурпіна (пастаноўка Венедыкта Расстрыжэнкава) — Мадам дэ Лату.
«Чарнобыльская малітва» С. Алексіевіч (пастаноўка Бруно Бусаголя, драматург і каардынатар праграмы — Вірджынія Сіманьек (Францыя), рэжысэр — Валеры Анісенка) — Жанчына.
«Адвечная песьня» Я. Купалы (пастаноўка Сяргея Кавальчыка) — Маці, Зіма.
«Белы анёл з чорнымі крыламі» Д. Балыка (пастаноўка Венедыкта Расстрыжэнкава) — Бабуля.
«Тры Жызэли» А. Курэйчык — Жызэль асеньняя.

Узнагароды

1978 — ганаровая грамата Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету БССР
1984 — званьне «Заслужаная артыстка БССР»
1994 — ляўрэат Міжнароднага конкурса радыёспэктакляў «Суздаль-94» у Суздалі.
1999 — узнагароджана Ганаровым знакам Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь.
2001 — на фэстывалі «Залаты Віцязь» (г. Тамбоў) атрымала прыз сымпатыяў гледачоў.
2004 — мэдаль Францыска Скарыны
2005 — прыз за найлепшую жаночую ролю на VII Міжнародным тэлевізійна-тэатральным фэстывалі «Гэты Дзень Перамогі…» (роля Паліны ў спэктаклі «Трыбунал» А.Макаёнка, г. Масква)
2011 — званьне «Народная артыстка Беларусі».
2012 — пераможца рэспубліканскага конкурсу «Жанчына году» ў намінацыі «Жанчына-легенда 2012»
Прыз за найлепшую жаночую ролю ў спэктаклі «Жанчыны Бергмана»:
- на фэстывалі Нацыянальнай драматургіі ў Бабруйску (2001 г.);
- на фэстывалі «Славянскія тэатральныя сутрэчы» ў Бранску (2002 г.);
- на I Міжнародным тэатральным форуме «Залаты Віцязь» (г. Масква, 2003 г.);
- на Міжнародным фэстывалі «Тэатр. Чэхаў, Ялта» (г. Ялта, 2008 г.).

Дадатковыя зьвесткі

У 1989 годзе прымала ўдзел у запісе альбома рок-гурта «Уліс» «Краіна доўгай белай хмары».
У спэктаклі «Чарнобыльская малітва» гучаць беларускія народныя песьні ў яе выкананьні, якія яна запісала ад сваёй маці Веры Кірылаўны^[1].
Яе творчасьці прысьвечаны дакумэнтальныя фільмы: «І мацярынскі чуецца напеў» (1984), «Вось такі лёс» (1994)

Крыніцы

^ Сайт тэатру беларускай драмтургіі

Вонкавыя спасылкі

[1] Сайт тэатру беларускай драмтургіі

[1]