Тапаляны
Тапаля́ны (па-польску: Topolany, на мясцовай беларускай гаворцы: Тополя́ны[2]) — вёска ў Беластоцкім павеце Падляскага ваяводзтва Польшчы. Знаходзіцца ў гміне Міхалова.
| Тапаляны | |
| польск. Topolany | |
| |
| Мясцовая назва: | Тополяны |
| Краіна: | Польшча |
| Ваяводзтва: | Падляскае |
| Павет: | Беластоцкі |
| Гміна: | Міхалова |
| Вышыня: | 193 м н. у. м. |
| Насельніцтва: | 164 чал. (2013)[1] |
| Часавы пас: | UTC+1 |
| летні час: | UTC+2 |
| Тэлефонны код: | (+48) 85 |
| Паштовы індэкс: | 16-050 |
| Нумарны знак: | BIA |
| Геаграфічныя каардынаты: | 53°1′11″ пн. ш. 23°30′44″ у. д. / 53.01972° пн. ш. 23.51222° у. д.Каардынаты: 53°1′11″ пн. ш. 23°30′44″ у. д. / 53.01972° пн. ш. 23.51222° у. д. |
Тапаляны на мапе Польшчы   Тапаляны | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |
Побач зь вёскай працякае рака Супрасьль.
Насельніцтва
рэдагавацьЖыхары вёскі каталікі (парафія Божага Провіду ў Міхалове[3]) з польскай нацыянальнай ідэнтыфікацыяй і этнічныя беларусы, у большасьці праваслаўныя (прыход Праабражэньня Гасподняга на месцы).
Гісторыя
рэдагавацьТапаляны былі заснаваныя на землях заблудаўскіх маёмасьцяў Радзівілаў праўдападобна на канцы 17 ст., тады таксама была пабудаваная першая царква[2]. Пры вёсцы існаваў асобны фалварак, у якім працавалі тутэйшыя мужыкі. Цікава, што царква стала ўніяцкай толькі на пачатку 18 ст., па рашэньні арандатара фальварку Аляксандровіча (у Заблудаве існаваў праваслаўны манастыр). Тапаляны хутка разьвіваліся ў другой палове 18 ст. — у 1763 г. былі тут 52 хаты, а ў 1809 г. ўжо 73. У выніку канфлікту з францускімі жаўнерамі ў 1812 г. Тапаляны былі спаленыя, а палова жыхараў забітая. Амаль 80% жыхароў Тапалянаў падалося ў бежанства ў Расею ў 1915 г., адкуль вярталіся ажно да 1922 г.[4]. У міжваенны пэрыяд Тапаляны прыналежалі да гміны Заблудаў Беластоцкага павету Беластоцкага ваяводзтва. Паводле польскага перапісу насельніцтва 1921 г. пражывала тут 454 жыхароў (159 палякаў-каталікоў, 289 праваслаўных беларусаў і 6 немцаў-лютэранаў)[5]. У 1932 г. у Тапалянах была заснаваная самастойная праваслаўная парафія (раней тутэйшая царква прыналежала да парафіі ў Заблудаве[6].
Зноскі
рэдагаваць- ^ Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lokalnych. (пол.) Праверана 15 чэрвеня 2015 г.
- ^ а б Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, red. S. Glinka, A. Obrębska-Jabłonowska, J. Siatkowski, t. 1, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1980, s. 47 Праверана 15 чэрвеня 2015 г.
- ^ Parafia Opatrzności Bożej (Michałowo) (пол.) Parafie. Archidiecezja Białostocka. Праверана 15 чэрвеня 2015 г.
- ^ Leszek Nos Monografia Gminy Michałowo (пол.). Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Michałowskiej. — Białystok 1996. Праверана 15 чэрвеня 2015 г.
- ^ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 5. Województwo białostockie, с. 18 (пол.) Праверана 15 чэрвеня 2015 г.
- ^ Elżbieta Iwaniuk Historia parafii Zaśnięcia Bogurodzicy (пол.). cerkiew.pl. Праверана 15 чэрвеня 2015 г.