Стары горад (Горадня)

Стары горад — гістарычная мясцовасьць у Горадні, абмежаваная правым берагам ракі Нёман, чыгункай, вуліцамі Савецкая і Ажэшкі, ракой Гараднічанка. Уключае таксама Калоскую гару. Плянаваньне і забудова сфармаваліся ў XII-XVII стагодзьдзях. У XII ст. склалася веерная сыстэма плянаваньня, цэнтрам якой былі Верхні і Ніжні замкі, да якіх радыяльна сыходзіліся вуліцы Замкавая, Вялікая Траецкая і Давыда Гарадзенскага (Новазамкавая). У XV-XVII стагодзьдзях сфармавалася няправільная радыяльна-кальцавая сыстэма пляніроўкі, цэнтрам якой стала Савецкая плошча (Рынак, Рыначная, Ратушная, Парадная, Саборная, С. Баторыя). Да яе сыходзіліся вуліцы Савецкая (Віленская, Саборная, Дамініканская), Замкавая, Кастрычнікая (Рыначны завулак), Калючынская (Каложанская, Пасыянарыі), К. Маркса (Язерская(Азёрская), Скідзельская, Брыгіцкая, Кутузаўская, Купецкая), Стафана Баторыя (Вялікая, Мяшчанская, Крупскай) і Маставая. Паралельна і пэрпэндыкулярна ішлі вуліцы Гараднічанская (Урыцкага), Малая Траецкая, Тэльмана (Іванаўская, Гувера), Клары Цэткін (Звонавы завулак, Магістрацкая), Кірава (Мірніцкая, Рэзьніцкая, Паліцэйская, Лістоўскага), Паўлоўскага (Жандарскі завулак, Пясочная).

Да XIX стагодзьдзя ва ўсходняй частцы ўздоўж чыгункі склаўся шэраг прамавугольных кварталаў, узьнік шэраг мерыдыяльных і перасякаючых іх вуліцаў. Галоўная пляніровачная вось вул. Маставая — вул. Савецкая, у паўночна-заходняй частцы выходзіла на гасьцінец Варшава — Вільня. Захаваліся помнікі архітэктуры: Стары замак, Новы замак, касьцёл і кляштар бернардзінцаў, касьцёл езуітаў, Гарадзенскі касьцёл і кляштар брыгітак, Калоская царква, Пакроўскі сабор, Уладзімерская царква, Вялікая харальная сынагога, будынак акруговага суда, вадацяжныя вежы, броварны завод.

Галерэя рэдагаваць