Лютэранская кірха (Полацак)

Помнік сакральнай архітэктуры
Эвангеліцка-аўгсбурская кірха ў Полацку
Полацкая Лютэранская кірха
Краіна	Беларусь
Места	Полацак
Каардынаты	55°29′7″ пн. ш. 28°45′46″ у. д. / 55.48528° пн. ш. 28.76278° у. д. / 55.48528; 28.76278Каардынаты: 55°29′7″ пн. ш. 28°45′46″ у. д. / 55.48528° пн. ш. 28.76278° у. д. / 55.48528; 28.76278
Канфэсія	лютэранства
Эпархія	Полацкая супэрінтэндацыя
Тып будынка	кірха
Архітэктурны стыль	нэаготыка
Будаваньне	1905—1912 гады
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Стан	Дзейнічае як музэй
Эвангеліцка-аўгсбурская кірха ў Полацку на мапе Беларусі Эвангеліцка-аўгсбурская кірха ў Полацку
Эвангеліцка-аўгсбурская кірха ў Полацку на Вікісховішчы

Лютэра́нская кі́рха — помнік архітэктуры пачатку XX стагодзьдзя ў Полацку. Знаходзіцца на гістарычнай Вялікай вуліцы^[a]. З 1948 року ў будынку дзейнічае Полацкі краязнаўчы музэй. Твор архітэктуры нэаготыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя рэдагаваць

Праект кірхі, 1863 р.

У 1775 року ў Полацку, як і ў Магілёве, узьнікла лютэранская грамада немцаў^[1]. Таго ж року тут заснавалі драўляную лютэранскую кірху, якая ў 1848 року ўпаміналася як існая.

Мураваную кірху ў Полацку збудавалі ў 1905—1912 роках на месцы старой драўлянай кірхі, па загадзе маскоўскага гаспадара ад 17 красавіка 1905 року аб верацярпімасьці, што выклікала ў Полацку пераход праваслаўных у лютэранства, у выніку чаго тут узьнік самастойны прыход (раней полацкія лютэране належалі да Віцебскага прыхода) і пачала будавацца новая кірха.

Кірха дзейнічала да кастрычніцкага перавароту. У адрозьненьне ад шматлікіх іншых беларускіх храмаў, разбураных камуністычнымі ўладамі, кірхе ў Полацку пашанцавала застацца, у 1948 року тут разьмясьціўся Полацкі краязнаўчы музэй, які працуе ў гэтым будынку да сёньняшняга часу.

Архітэктура рэдагаваць

Помнік архітэктуры нэаготыкі. Да асноўнага прастакутнага ў пляне аб’ёму з 4-граннай апсыдай і рызьніцай з боку галоўнага фасаду далучаецца 2-ярусная чацьверыкова вежа, завершаная высокім 4-схільным дахам. Галоўны ўваход на першым ярусе вежы вылучаецца стралістым парталам, над якім — круглы аконны праём. Абодва яруса вежы завяршаюцца ляпнымі накладнымі карнізамі з ажурным арнамэнтальным пасам^[2].