Паўночны паток
«Паўночны паток-1» (ням. Nord + анг. Stream) — магістральны газаправод між Расеяй і Нямеччынай на дне Балтыйскага мора, запушчаны ў лістападзе 2011 году.
| «Паўночны паток» | |
| рас. «Северный поток» | |
 Мапа газаправоду | |
| Месцазнаходжаньне | |
|---|---|
| Краіна | Расея, Нямеччына |
| Вобласьць | Ленінградзкая вобласьць, Мэкленбург — Пярэдняя Памяранія |
| Агульны кірунак | з усходу на захад |
| Пачатак | Выбарг |
| Праляганьне | Фінская затока, Балтыйскае мора |
| Канец | Любмін (акруга Пярэдняя Памяранія-Грайфсвальд) |
| Агульныя зьвесткі | |
| Від | газаправод |
| Стан | пашкоджаны |
| Уласьнік | «Паўночны паток» (Швайцарыя) |
| Праектавальнік | «Рамбол» (Данія) |
| Падраднік | «Эўратруба» (Паўночны Райн — Вэстфалія) |
| Трубаўкладнік | «Італьянскае сьвідраваньне і зборка» (Лямбардыя) |
| Пачатак пракладкі | 15 студзеня 2010 (14 гадоў таму) |
| Кошт | 14,8 млрд эўра |
| Дата пуску | 8 лістапада 2011 (12 гадоў таму) |
| Дата закрыцьця | 31 жніўня 2022 (1 год таму) |
| Тэхнічныя зьвесткі | |
| Даўжыня | 1222 км |
| Прапускная здольнасьць | 55 млрд м³/год |
| Прамер трубы | 122 см |
| Кампрэсарныя станцыі | «Партовая» |
| Падвадны трубаправод | «Гразавец — Выбарг» |
| Адводы | «Паўночнаэўрапейскі газаправод», «Трубаправод Балтыйскага мора» |
Быў самым доўгім падводным маршрутам экспарту газу ў сьвеце[1], яго даўжыня — 1 224 км[2]. Уладальнік і апэратар — швайцарская кампанія Nord Stream AG. Газаправод быў марской часткай адной з галінак сыстэмы газаправодаў «Ямал — Эўропа». Акрамя «Паўночнага патоку», у галінку ўваходзяць газаправод «Гразавец — Выбарг» у Расеі і газаправоды OPAL і NEL у Нямеччыне.
У праекце бяруць удзел Расея, Нямеччына, Нідэрлянды і Францыя; супраць яго рэалізацыі выступалі краіны транзыторы расейскага газу і краіны Прыбалтыкі. Мэты праекта — павелічэньне паставак газу на эўрапейскі рынак і зьніжэньне залежнасьці ад транзытных краін.
15 студзеня 2007 году Аляксандр Лукашэнка назваў будаўніцтва газаправоду «самым дурным праектам Расеі». «Невядома, што можа адбыцца з гэтым газаправодам, які ляжыць на кучы боепрыпасаў», — заявіў Лукашэнка. Ён дадаў, што Паўночна-Эўрапейскі газаправод можа ўвайсьці ў кнігу рэкордаў Гінэса, і прапанаваў замест яго пракласьці другую нітку газаправода «Ямал—Эўропа». «Будаўніцтва „Газпрамам“ балтыйскага газаправоду — гэта што, нармальная палітыка? Што, мы можам весьці з такім кіраўніцтвам нармальныя перамовы?» — задаўся пытаньнем Лукашэнка. Камэнтуючы выступ Лукашэнкі, крыніца ў Крамлі заявіла РІА Навіны: «Гэтыя словы зьяўляюцца яшчэ адным добрым пацьверджаньнем неабходнасьці будаўніцтва такога трубаправоду».[3]
Гісторыя рэдагаваць
30 лістапада 2005 году «Газпрам» (Расея), «Бадэнскі аніліна-содавы завод» (зямля Райнлянд-Пфальц) і «Эон» (Эсэн) заснавалі ў Швайцарыі сумеснае прадпрыемства «Паўночна-Эўрапейскі газаправод», якое 4 лістапада 2006 году перайменавалі ў «Паўночны паток».
Пракладка трубаводу пачалася ў красавіку 2010 году. У верасьні 2011 году пачата запаўненьне тэхналягічным газам першай зь дзьвюх нітак.
8 лістапада 2011 году пачаліся пастаўкі газу па першай нітцы газаправоду[4].
18 красавіка 2012 году была скончана другая нітка. 8 кастрычніка 2012 году пачаліся пастаўкі газу па дзьвюх нітках газаправода ў камэрцыйным рэжыме.
У 2018—2019 пачалося будаўніцтва паралельнай галіны газаправода Паўночны паток-2, адкрыцьцё якой павінна было павялічыць транзыт да 110 млрд м³.
Праца падчас расейска-ўкраінскай вайны рэдагаваць
31 жніўня 2022 году «Газпром» у сувязі з рамонтам адзінай турбіны, якая засталася на кампрэсарнай станцыі «Партовая» ў Ленінградзкай вобласьці спыніў пастаўкі газу па трубаправодзе «Паўночны паток». Кампанія заявіла, што прапампоўку паліва павінны аднавіць раніцай 3 верасьня ў аб’ёме 33 мільёны м3/сут, што складае 20% ад магутнасьці газаправода. У сувязі з гэтым аб’явай цэны на газ у Эўропе паднялі вышэй 3000 $/м3[5].
У той жа дзень, па паведамленьні Reuters, кіраўнік «Газпрому» Аляксей Мілер заявіў, што заходнія санкцыі не дазваляюць Siemens Energy праводзіць рэгулярнае тэхнічнае абслугоўваньне абсталяваньня газаправоду «Паўночны паток-1». «Газпрам» назваў няспраўнае або затрыманая абсталяваньне асноўнай прычынай скарачэньня паставак па «Паўночным патоку». Siemens Energy, якая звычайна абслугоўвае турбіны, раней заявіла, што не ўдзельнічае ў працах па тэхнічным абслугоўваньні, якія праводзяцца «Газпрамам» на кампрэсарнай станцыі[6].
Падрыў рэдагаваць
26 верасьня 2022 году зафіксавана рэзкае падзеньне ціску ў газаправодах «Паўночны паток» і «Паўночны паток-2»[7]. Апэратар праекта Nord Stream AG паведаміў, што разбурэньні, якія адбыліся ў адзін дзень адначасова ў трох месцах, носяць «беспрэцэдэнтны характар». Выцек адбыўся за дзень да запуску Балтыйскага газаправоду, па якім газ з Нарвэгіі будзе паступаць у Польшчу. Кампанія адзначае, што тэрміны аднаўленьня пакуль ацаніць немагчыма. Чыноўнікі Нямеччыны, Даніі і Польшчы падазраюць, што прычынай надзвычайнага здарэньня стала дывэрсія[8]. Службы бясьпекі Нямеччыны мяркуюць, што тры трубы газаправодаў могуць назаўжды апынуцца непрыдатнымі для выкарыстаньня[9].
Галоўны дыплямат ЭЗ Жузэп Барэль зазначыў, што гэта не магло быць выпадковасьцю. Барэль ад імя Эўразьвязу выказаў глыбокую занепакоенасьць з нагоды пашкоджаньняў, нанесеных абодвум «Паўночным патокам», і магчымых наступстваў для бясьпекі суднаходзтва і навакольнага асяродзьдзя. «Гэтыя інцыдэнты не выпадковае супадзеньне і ўплываюць на ўсіх нас. Уся інфармацыя, што маецца, паказвае на тое, што выцекі сталі вынікам наўмысных дзеяньняў. Мы падтрымаем любое расьсьледаваньне, накіраванае на высьвятленьне поўнай карціны таго, што і чаму адбылося, і будзем рабіць далейшыя крокі для павышэньня нашай устойлівасьці ў сфэры энэргетычнай бясьпекі. Любое наўмыснае прычыненьне шкоды эўрапейскай энэргетычнай інфраструктуры абсалютна непрымальнае і атрымае жорсткі і аб’яднаны адказ», — заявіў вярхоўны прадстаўнік Эўразьвязу ў замежных справах[10].
18 лістапада 2022 году Служба дзяржаўнай бясьпекі Швэцыі паведаміла пра выяўленьне на месцы 4-х выбухаў у Балтыйскім моры рэштак выбуховых рэчываў і староньніх прадметаў, якія не належалі да частак 3-х падарваных нітак газаправодаў «Паўночны паток-1» і «-2». З гэтай нагоды швэдзкі пракурор Матс Юнгквіст заявіў, што выбухі на газаправодах — гэта дывэрсія. У пашкоджаных газаправодах знаходзілася каля 800 млн кубамэтраў прыроднага газу, што складала 3-месячны памер яго спажываньня ў Даніі. У выніку Праграма навакольнага асяродзьдзя ААН (Кенія) ацаніла выкіды высокаканцэнтраванага мэтану ў якасьці найбуйнейшых сярод зарэгістраваных, бо іх шлейф было відаць на спадарожнікавых здымках. Папярэдне, на пачатку лістапада, АТ «Паўночны паток» (Швайцарыя) паведаміла пра выяўленьне на пашкоджаных газаправодах 2-х выбуховых вырваў глыбінёй ад 3-х да 5 мэтраў, якія знаходзіліся за 248 мэтраў адна ад адной. Абломкі трубаў раскідала па дне ў радыюсе 250 мэтраў[11].
Аб’ёмы паставак рэдагаваць
| Год | 2011[12] | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Аб’ём паставак, млрд м³ | 0,66 | 11,5 | 23,8 | 35,5 | 39,1 | 43,8 | 51 | 58,8 | 58,5[13] | 59,3[14] | 59,2[15] |
| Нарастаючым вынікам, на канец года, млрд м³ | 205,3 | 264,1 | 322,6 | 381,9 | 441,1 | ||||||
| Сярэднягадавая загрузка | 33 % | 43 % | 65 % | 71 % | 80 % | 93 % | 106,9 % | 106,4 % | 107,8 % | 107,6 % |
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Виталий Лукашов (2010-10-08) «Северный поток»: технический шедевр и знак партнерства. Россия-24. Праверана 2012-10-15 г. Архіўная копія ад 9 кастрычніка 2012 г.
- ^ «Северный поток» (Nord Stream). Газпром. Праверана 29 красавіка 2016 г. Архіўная копія ад 19 верасня 2015 г.
- ^ Лукашенко назвал «самый дурацкий проект России». Lenta.ru (14 января 2007). Праверана 2010-08-14 г. Архіўная копія ад 15 студзеня 2012 г.
- ^ Глава «Газпрома» Алексей Миллер на встрече с премьером РФ Владимиром Путиным в понедельник, 3 октября, сообщил дату запуска первой нитки газопровода «Северный поток» — 8 ноября. http://er.ru. Праверана 2011-10-3 г. Архіўная копія ад 20 мая 2013 г.
- ^ "Газпром" на три дня остановил поставки газа по "Северному потоку"
- ^ Gazprom head says 'sanctions confusion' means Siemens cannot service Nord Stream 1 -Interfax 2022-08-31 г. Праверана 2022-09-02 г.
- ^ На «Северном потоке-1» упало давление после аналогичного инцидента на «Северном потоке-2»
- ^ Европа подозревает диверсию на «Северных потоках»
- ^ Tagesspiegel: «Северные потоки» после взрывов могут не заработать 2022-09-28 г.
- ^ «Гэта не выпадковае супадзеньне»: ЭЗ адрэагаваў на выцек на газаправодах «Паўночны паток», Радыё Свабода, 28-09-2022
- ^ Служба бясьпекі Швэцыі: газаправоды «Паўночнага патоку» былі разбураныя ў выніку дывэрсіі // Беларуская служба Радыё «Свабода», 18 лістапада 2022 г. Праверана 20 лістапада 2022 г.
- ^ «Северный поток» поставил исторический рекорд загрузки. Техноблог (2017-01-17). Праверана 2018-01-20 г. Архіўная копія ад 2018-01-20 г.
- ^ Nord Stream в 2019 году сохранил объем поставок по "Северному потоку". ТАСС (2020-01-29). Праверана 2020-03-26 г. Архіўная копія ад 2020-03-26 г.
- ^ Михаил Загайнов, Сергей Тихонов (2021-08-19) "Газпром" спрогнозировал объемы поставок газа по "Северному потоку-2". Российская газета. Праверана 2021-09-13 г. Архіўная копія ад 2021-09-13 г.
- ^ По газопроводу «Северный поток» в 2021 году транспортировано 59,2 млрд куб. м природного газа. Nord Stream (2022-02-07). Праверана 2022-02-07 г. Архіўная копія ад 2022-02-07 г.
Вонкавыя спасылкі рэдагаваць
- Афіцыйны сайт Паўночна-Эўрапейскага газаправода(САГ)
- Інфармацыйныя матэрыялы
- У рэчышчы «Паўночнага патока» Архівавана 5 сакавіка 2016.
- Два праекта: Nord Stream і Langeled
- Пасол ЗША ў Швецыі Майкл Вуд запатрабаваў ад урада Швецыі перашкодзіць будаванню балтыйскага трубавода
- Эколагі абмяркоўваюць пытанні будавання і эксплуатацыі Nord Stream
- «Труба ў Еўропу» Spektrum der Wissenschaft Custom Publishing, 2011)