Павал Беспашчадны

	Павал Беспашчадны
	Павел Григорьевич Беспощадный
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Павал Іваноў
Псэўданімы	Павел Беспощадный
Нарадзіўся	12 ліпеня 1895; в. Сяслаўль, Смаленская губэрня (цяпер Бранская вобласьць)
Памёр	25 траўня 1968; Горлаўка, Данецкая вобласьць, УССР, СССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт
Гады творчасьці	1924—1968
Мова	расейская
Дэбют	1924

Па́вал Рыго́равіч Беспашча́дны (па-расейску: Павел Григорьевич Беспощадный) — данбаскі савецкі расейскамоўны паэт.

Біяграфія

Нарадзіўся 12 ліпеня (паводле старога стылю — 29 чэрвеня) 1895 року ў сяле Ўсяслаўль (Сяслаўль) Смаленскае губэрні Расейскай імпэрыі (цяпер — Бранская вобласьць, Расея) у сям’і сяляніна-бедняка. Яго дзед быў прыгонным. У будучага паэта было сямнаццаць родных братоў і сёстраў. Праз складанасьці ягоны бацька пераехаў у Данбас (усход сучаснай Украіны), дзе памёр пасьля атрыманьня траўмы падчас працы на шахце.

У 1907—1917 гадах Павал Беспашчадны працаваў выбарцам пароды, лямпаносам, вагоншчыкам і канагонам на Селязьнёўскіх руднікох. У 1918 годзе ён пайшоў добраахвотнікам у Чырвоную Армію, удзельнічаў у баёх пэрыяду Грамадзянскае вайны. Праз тры гады вярнуўся на гэты ж руднік, які стаў называцца «Парыская камуна», працягнуўшы працу шахтэрам. Першыя вершы былі апублікаваныя 18 траўня 1924 году ў газэце «Кочегарка» места Арцёмаўск. У гэты час пакінуў працу шахтэрам і перайшоў працаваць у газэту ў аддзел лістоў. Актыўна працаваў над аб’яднаньнем данбаскіх літаратараў у Пралетарскі саюз пісьменьнікаў «Забой». У 1932 годзе пераехаў у Горлаўку, куды была пераведзеная рэдакцыя газэты «Кочегарка». У 1941 годзе быў эвакуяваны ў Сярэднюю Азію. Адразу па вызваленьні Данбасу вярнуўся ва Ўкраіну (напачатку ў Краснадон, потым — Варашылаўград). Напачатку 50-х гадоў назаўсёды вярнуўся ў Горлаўку.

Лічыўся патрыярхам Горлаўскага літаратурнага руху. Сярод крытыкаў узгадваўся як данбаскі Бэрнэс, сьпявак шахтэрскае працы. Нягледзячы на тое, што ягоныя творы патрыятычнае тэматыкі за цяперашнім часам не ўспрымаюцца, пэйзажная лірыка і паэтызацыя працоўных будняў, на думку літаратараў, зьяўляюцца актуальнымі і цяпер. Памёр 25 траўня 1968 року ў месьце Горлаўка.

Зборнікі вершаў

«Каменная книга» (па-беларуску: «Каменная кніга»; 1930);
«Год в „Кочегарке“» (па-беларуску: «Год у „Качагарцы“»; 1934);
«Родина» (па-беларуску: «Радзіма»; 1938);
«Шахтёрские песни» (па-беларуску: «Шахцёрскія песьні»; 1948);
«Шахтёрские поэмы» (па-беларуску: «Шахцёрскія паэмы»; 1959);
«Сталино» (па-беларуску: «Сталіна»; 1959);
«Донецкие просторы» (па-беларуску: «Данецкія прасторы»; 1961);
«Избранное. Стихи, песни, поэмы» (па-беларуску: «Абранае. Вершы, песьні, паэмы»; 1965);
«Каменная лира» (па-беларуску: «Каменная ліра»; 1968).

Усяго выйшла каля 30 прыжыцьцёвых кніг. У 2010 годзе да 115-годзьдзя Паўла Беспашчаднага горлаўскім аддзелам культуры быў выпушчаны том выбраных твораў, які быў распаўсюджаны па бібліятэках Данбаскага рэгіёну.

Узнагароды

Ордэн Леніна
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцяга СССР (двойчы)
Пачэсны шахтэр СССР
Пачэсны грамадзянін Горлаўкі

Ушанаваньне памяці

У гонар паэта названая вуліца ў Цэнтральна-Гарадзкім раёне места Горлаўка, школа № 73.

Ад 1990 року ў Горлаўцы існуе гарадзкая літаратурная прэмія імя Паўла Беспашчаднага, якая надаецца за апублікаваныя літаратурныя працы. Ляўрэату прэміі надаецца дыплём, мэдаль і грашовая прэмія памерам 5 мінімальных заробкаў (ад 2009 году — 3).

Бібліяграфія

Беспощадний. П. Г. Избранное. Стихи. Песни. Поэмы. — К: Дніпро, 1965.

Вонкавыя спасылкі

http://slovari.yandex.ru/ПАВЕЛ%20БЕСПОЩАДНЫЙ/БСЭ/Беспощадный%20Павел%20Григорьевич/(недаступная спасылка)