Марыя Гжэгажэўская

Мары́я Гжэгажэ́ўская (па-польску: Maria Grzegorzewska; 18 красавіка 1888 году — 7 траўня 1967 году) — польская асьветніца, якая папулярызавала ў Польшчы рух спэцыяльнай пэдагогіцы. Нарадзілася ў сям’і з Жамойці, і праз сваіх бацькоў падвергнулася моцнаму ўплыву гуманітарызму. Пасьля наведваньня падпольных школаў, каб атрымаць адукацыю па-польску, яна працягнула адукацыю ў Ягелонскім унівэрсытэце ў Кракаве, а ў 1913 годзе далучылася да сваёй зямлячкі Юзэфы Ятэйкі ў Брусэлі, каб навучацца на Міжнародным пэдалягічным факультэце. Калі навучаньне ў Бэльгіі перапынілася празь Першую сусьветную вайну, Гжэгажэўская накіравалася ў Парыж, дзе атрымала ступень доктара навук у Сарбоне ў 1916 годзе.

Марыя Гжэгажэўская
Дата нараджэньня	18 красавіка 1888(1888-04-18)
Месца нараджэньня	Валуча[d], Рава-Мазавецкая гміна[d], Раўскі павет[d], Лодзінскае ваяводзтва, Польшча
Дата сьмерці	7 траўня 1967(1967-05-07) (79 гадоў)
Месца сьмерці	Залесьсе-Дольнэ[d], Пясэчна[d], Пясэчна[d], Пясэчынскі павет, Мазавецкае ваяводзтва, Польшча
Месца пахаваньня	Павонзкаўскія могілкі[d]
Месца вучобы	Ягелонскі ўнівэрсытэт Парыскі ўнівэрсытэт[d] Брусэльскі свабодны ўнівэрсытэт[d]
Занятак	псыхоляг, выхавацелька, прафэсарка ўнівэрсытэту
Навуковая сфэра	спэцыяльная пэдагогіка[d]
Месца працы	акадэмія спэцыяльнай пэдагогікі імя Марыі Гжэгажэўскай у Варшаве[d] Варшаўскі ўнівэрсытэт
Узнагароды
Марыя Гжэгажэўская ў Вікісховішчы

Пасьля стварэння Другой польскай рэспублікі ў 1918 годзе Гжэгажэўская вярнулася ў Польшчу, маючы намер стварыць праграмы, якія б адпавядалі патрэбам дзяцей-інвалідаў, і правесьці адукацыйныя рэформы дзеля паляпшэньня іхнага жыцьця. У 1919 годзе яна пачала працаваць у Міністэрстве рэлігійных справаў і народнай адукацыі, стварыўшы ўстановы догляду за дзецьмі-інвалідамі, школы спэцыяльнай пэдагогікі і навучальныя праграмы для настаўнікаў. Выкарыстоўваючы ўласную мэтадалёгію, яна распрацавала навучальны плян, які ў 1922 годзе быў рэалізаваны ў Дзяржаўным інстытуце спэцыяльнай пэдагогікі. Дзяячка кіравала гэтым інстытутам ад ягонага заснаваньня па сваю сьмерць.

Падчас Другой сусьветнай вайны Гжэгажэўская працавала мэдычнай сястрой, актыўна ўдзельнічала ў польскім руху супраціву і выкладала ў Варшаве. Далучылася да Жэготы і аказвала дапамогу габрэям. За часам панава дзеяньня ейнай адмысловай праграмы для дзяцей-інвалідаў. У 1957—1960 гадох працавала штатным прафэсарам Варшаўскага ўнівэрсытэту. Ейная праца ў галіне навукі і польскай сыстэмы адукацыі была адзначана шматлікімі ўзнагародамі і адзнакамі.

Вонкавыя спасылкі

• Марыя Гжэгажэўская. PWN.