Крычаўскі замак

Помнік абарончай архітэктуры
Крычаўскі замак
Крычаўскі замак
Краіна	Беларусь
Места	Крычаў
Каардынаты	53°41′34″ пн. ш. 31°43′12″ у. д.
Дата заснаваньня	XIV стагодзьдзе
Статус	Ахоўная зона
Крычаўскі замак на мапе Беларусі Крычаўскі замак
Крычаўскі замак на Вікісховішчы

Крычаўскі замак — помнік гісторыі і абарончай архітэктуры ў Крычаве. Знаходзіўся на правым беразе ракі Сажа, на месцы гарадзішча XI ст. Існаваў у XIV—XVIII стагодзьдзях. Да нашага часу захаваліся рэшткі фартыфікацыяў.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Перажыў аблогі ў 1507, 1508, 1514, 1535, 1633 (тройчы), 1648, 1651, 1654, 1658, 1661 і 1744 гадох. У час вайны Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў маскоўскія захопнікі моцна зруйнавалі замак. У час працяглай аблогі войскаў маскоўскіх ваяводаў Шарамецева і Шчарбатага зьнясіленая залога абаронцаў Вялікага Княства Літоўскага мусіла здацца Канстанціну Паклонскаму.

У Вялікую Паўночную вайну (1700—1721) замак канчаткова зруйнавалі. Адрадзіўся толькі перад 1744 годам, калі змог вытрымаць штурмы паўстанцаў Васіля Вашчылы ў час Крычаўскага паўстаньня 1743—1744 гадоў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі. У 1778 годзе расейскія вайсковыя тапографы зафіксавалі замак з палісадам на вяршыні вала і амаль засыпаны роў. Па 1780-х гадох страціў вайсковае значэньне.

Архітэктура

Замкавы комплекс складаўся з 5 вежаў, у тым ліку вежы-брамы. Сьцены фартыфікацыі мелі выгляд «клетей замковых» тыпу 2-ярусных гародняў. На замкавым двары былі драўляная царква Сьвятога Міколы, дом дзяржаўцы, сьвірны, стайні, паграбы, жылыя будынкі служак, цэйхгаўз-«скрабец» для захоўваньня пораху, амуніцыі і рознай зброі.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — ISBN 985-11-0144-3