Тарэцк
Гэты артыкул патрабуе ўдакладненьня артаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго (дапамога). |
Тарэцк (па-ўкраінску: Торецьк; да 1936 року — Шчарбінаўка; па-ўкраінску: Щербинівка) — места абласнога значэньня ва Ўкраіне, Данецкая вобласьць. Заснаванае ў 1806 року. Статус места з 1936 року.
| Тарэцк лац. Tareck | |||||
| укр. Торецьк | |||||
 Места вугляздабычы | |||||
| |||||
| Дата заснаваньня: | 1806 | ||||
| Горад з: | 1936 | ||||
| Былая назва: | Шчарбінаўка | ||||
| Краіна: | Украіна | ||||
| Вобласьць: | Данецкая | ||||
| Галава места: | Уладзімер Сьляпцоў | ||||
| Плошча: | 62 км² | ||||
| Вышыня: | 179 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва | |||||
| колькасьць: | ▼ 34 750 чал. (2014)[1] | ||||
| шчыльнасьць: | 560,48 чал./км² (2014) | ||||
| нацыянальны склад: | украінцы, расейцы, беларусы (2001) | ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Тэлефонны код: | +380 6247 | ||||
| Паштовыя індэксы: | 85200—85279 | ||||
| КОАТУУ: | 1411200000 | ||||
| Нумарны знак: | AH, КН / 05 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 48°24′0″ пн. ш. 37°50′0″ у. д. / 48.4° пн. ш. 37.83333° у. д.Каардынаты: 48°24′0″ пн. ш. 37°50′0″ у. д. / 48.4° пн. ш. 37.83333° у. д. | ||||
Тарэцк на мапе Ўкраіны   Тарэцк | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| Афіцыйны сайт галавы места і мескай рады Тарэцку | |||||
Разьмяшчэньне
рэдагавацьМеста разьмешчанае за 7 км ад чыгуначнага прыпынку Фэнольная на шляху Канстанцінаўка — Ясінаватая, за 55 км ад Данецку. Здабываюць вугаль. Вугляробчыя, жалезаробчыя заводы. Насельніцтва 34750 жыхароў (2014; насельніцтва Дзяржынскае акругі — 87 024 чалавекі). У склад акругі ўваходзяць (акрамя Тарэцку) 1 меская і 3 вясковыя рады; 1 места, 7 пасёлкаў гарадзкога тыпу і 10 вёсак.
16 кастрычніка 2015 року мясцовая ўлада прыняла рашэньне аб зьмене назвы места на Тарэцк[2]. Адпаведны зварот напісаны ў Вярхоўную Раду для зацьвярджэньня[3].
Мінулае да 1991 году
рэдагавацьНа мяжы 17 і 18 стагодзьдзяў у полі ўздоўж ракі Северскі Данец і яго прытоку Крывы Тарэц, Белая, Айдар, Лугань жылі ўкраінскія казакі. Паводле паданьня ў аўрагу Жалезны пасяліўся казак з імем Антон Шчарбіна. Адсюль і назва места. У 18 стагодзьдзі землі, дзе цяпер разьмешчанае места, былі далучаны да Расеі. Вёска Шчабінаўка пачала расьці пасьля разьвіцьця вугляздабычы ў ваколіцах вёскі.[4] Чумакі (мясцовыя купцы) дастаўлялі вугаль у Бахмут, Харкаў, Паўлагорад і нават у Крым. Пасьля 1917 году Дзяржынск быў далучаны да РСФСР, а потым у 1918 годзе да УССР. У 1922 годзе места было далучана да СССР.
Мінулае з 1991 па сёньняшні дзень
рэдагавацьУ 1991 годзе Дзяржынск стаў часткаю незалежнай Украіны. У сярэдзіне 2014 году места было захоплена ДНР пад Расейска-ўкраінскай вайны. 21 ліпеня 2014 року ўкраінскае войска вызваліла места ад захопнікаў.[5]
13 лістапада 2014 году ўкраінскае войска адбіла напад расейскага войска на места. Яны спрабавалі напасьць з Горлаўкі[6]. 21 лістапада сродкі масавай інфармацыі паведамілі аб абстрэле Дзяржынска расейцамі з боку Горлаўкі[7].
24 студзеня 2015 року расейскае войска абстраляла каля места ўкраінскае войска ў выніку чаго загінула 6 чалавек, 10 паранена[8]. 27 студзеня снарад расейцаў папаў у хату, у выніку чаго была забіта жанчына[9]. 5 лютага 2015 году расейцы абстралялі места і паранілі чалавека[10]. 11 лютага 2015 пад час абстрэлу места быў забіты чалавек. Абстрэлы места працягваліся да сярэдзіны лета 2015 году.
Земскі падзел
рэдагавацьДзяржынская меская рада мае ў сваім складзе места раённага значэньня Арцёмава, 7 пасёлкаў гарадзкога тыпу, 10 вёсак. Галавою места зьяўляецца Ўладзімер Сьляпцоў.
Насельніцтва
рэдагавацьПаводле перапісу 2001 року насельніцтва места 42 916 асобаў, зь іх вызначылі роднаю 12,18% моваю украінскую, 87,14% — расейскую, 0,12% — беларускую, 0,07% — армянскую мовы[11].
Народны склад паводле перапісу 2001 року[12]
| Колькасьць | Частка, % | |
| украінцы | 52 958 | 61,4 |
| расейцы | 31 112 | 36,1 |
| беларусы | 858 | 1,0 |
| татары | 262 | 0,3 |
| цыгане | 222 | 0,3 |
На 1 студзеня 2008 року колькасьць насельніцтва Дзяржынскае мескае рады склала 77 415 асобаў.
Рух насельніцтва[13]
| рок | насельніцтва |
|---|---|
| 1923 | 6320 |
| 1926 | 12 806 |
| 1939 | 31 750 |
| 1959 | 44 835 |
| 1970 | 46 818 |
| 1979 | 44 502 |
| 1989 | 50 538 |
| 2001 | 43 371 |
| 2005 | 40 359 |
| 2010 | 36 835 |
| 2014 | 34 750 |
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Державний комітет статистики України. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року, Київ-2013 (pdf)
- ^ Дзержинськ декомунізували у Торецьк
- ^ Дзержинськ на Донеччині перейменують в Торецьк
- ^ Марягин Г. Открыватели недр Донбасса. Сталинское областное издательство, 1951, с. 29.
- ^ У Дзержинську сили АТО захопили штаб терористів
- ^ Сили АТО завдали упереджувального удару по бойовикам під Горлівкою
- ^ ЗМІ: Дзержинськ обстріляли з «Градів» — багато поранених, є жертви
- ^ Вчора в Дзержинську загинули 6 військових, 10 поранено
- ^ Терористи знову завдали ударів по Авдіївці і Дзержинську. Троє загиблих
- ^ Тривають обстріли Дзержинська та Горлівки, поранено мирного жителя — З. Шкіряк
- ^ Розподіл населення за рідною мовою на ukrcensus.gov.ua
- ^ Національний склад та рідна мова населення Донецької області. Розподіл постійного населення за найбільш численними національностями та рідною мовою по міськрадах та районах.
- ^ http://pop-stat.mashke.org/ukraine-cities.htm
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Старонка ў сеціве мескае рады Тарэцку (рас.)
- Месты й вёскі Ўкраіны. Данеччына 2008(недаступная спасылка)
- Офіційний сайт Всеукраїнського перепису населення: Дзержинська міськрада
- Спеціальні економічні зони Донецької області — Дзержинськ
- Проект «Дзержинськ місто шахтарів»
- Новости Дзержинска. dnl.dn.ua
- Дзержинськ — Інформаційно-пізнавальний портал | Донецька область у складі УРСР (На основі матеріалів енциклопедичного видання про історію міст та сіл України, том — Історія міст і сіл Української РСР. Донецька область. — К.: Головна редакція УРЕ АН УРСР, 1970. — 992 с.)