Валёны

Валё́ны (саманазва: Walons) — раманскі этнас у Бэльгіі, які насяляе паўднёвыя правінцыі краіны (фэдэральны суб’ект Валёнія і галоўным чынам места Брусэль).

Валёны
1-ы рад: Готфрыд Бульёнскі • Пэтэр Мінёйт • Люі дэ Гэер 2-і рад: Адольф Сакс • Жуль Бардэ • Жан Рэй 3-і рад: Эліё ды Рупа • Мішэль Прудом • Эдэн Азар
Колькасьць	5,2 млн. чалавек
Рэгіёны пражываньня	Бэльгія 4 100 000 чал.,  Аргентына 450 000 чал.,  ЗША 400 000 чал.,  Бразылія 120 000 чал.
Мовы	француская, валёнская, нямецкая
Рэлігія	хрысьціянства (каталіцтва)
Блізкія этнасы	французы

Колькасьць складае каля 3,5 млн чалавек. Грамады валёнаў існуюць таксама ў Францыі і ЗША. Размаўляюць на францускай і валёнскай мовах. Вернікі належаць да каталіцкай канфэсіі.

Валёны зьяўляюцца нашчадкамі раманізаванага дараманскага кельцкага насельніцтва — бэльгаў, якія зазналі на сабе таксама і пазьнейшы германскі (франкаўскі) уплыў. Блізкім народам сучасных валёнаў зьяўляюцца французы. У ХVI—ХIХ стагодзьдзях большасьць валёнаў сьвядома перайшла на стандартную францускую мову, з прычыны ейнага большага прэстыжу, але захавала пры гэтым выдатную этнічную самасьвядомасьць, абумоўленую пражываньнем на тэрыторыі іншай дзяржавы. Як і француская мова, валёнская належыць да дыялектаў ойль, асабліва ў мінулыя часы акрэсьлівалася тэрмінам патуа (зьняважлівы тэрмін, які выкарыстоўваўся носьбітамі францускае мовы ў дачыненьні да іншых роднасных моваў). Прыкладна з гэтага ж часу дзякуючы эканамічным пераўтварэньням валёны пачынаюць імкліва засяляць сумежны з Валёніяй поўдзень Фляндрыі й Брусэль, што спрычынілася да перавагі валёнаў у гэтых рэгіёнах.

Пры непасрэдным удзеле валёнаў у сталіцы Бэльгіі горадзе Брусэль у ХIХ—ХХ стагодзьдзяў сфармаваўся яшчэ адзін франкамоўны субэтнас — брусэльцы.

Вонкавыя спасылкі

• Walloon Settlers Monument