Валянціна Церашкова
Валянці́на Ўладзі́мераўна Церашко́ва (па-расейску: Валенти́на Влади́мировна Терешко́ва) (нар. 6 сакавіка 1937 году) — савецкі касманаўт беларускага паходжаньня, першая жанчына ў космасе. Сярод некалькіх соцень кандыдатаў была абраная пілётам касьмічнага карабля Усход-6, які падняў яе ў космас 16 чэрвеня 1963 году. Церашкова стала першым цывільным у космасе: яе, і іншых жанчын-кандыдатаў прынялі ў паветраныя войскі толькі з-за патрабаваньняў адбору[6].
Валянціна Церашкова лац. Valancina Cieraškova | |
Валянці́на Ўладзі́мераўна Церашко́ва | |
![]() | |
Род дзейнасьці | Касманаўтыка |
---|---|
Дата нараджэньня | 6 сакавіка 1937[1][2][3][…] (87 гадоў) |
Месца нараджэньня | |
Грамадзянства | СССР, Расея |
Месца вучобы | |
Занятак | касманаўт, палітык, вайскоўка, інжынэрка, лётчыца, прафэсарка ўнівэрсытэту, дэпутат Дзяржаўнай думы Расеі |
Навуковая сфэра | палітык і касманаўтыка[5] |
Месца працы | |
Псэўданімы | Чайка і Valentina |
Бацька | Уладзімер Аксёнавіч (1912-1940) |
Маці | Алена Фёдараўна Круглова (1913-1987) |
Муж | Андрыян Рыгоравіч Нікалаеў (1962-1982), Юлій Георгіевіч Шапашнікаў (гады жыцьця: 1931-1999) |
Дзеці | Дачка: Алена Андрыянаўна Маёрава (нар. 1964) |
Узнагароды | |
Подпіс | ![]() |
Бацька быў родам зь вёскі Выйлава (Бялыніцкі раён, Магілёўская вобласьць), маці — зь вёскі Ерамееўшчына (Дубровенскі раён, Віцебская вобласьць). У дзяцінстве размаўляла па-беларуску[7]. У 1977 годзе абараніла дысэртацыю на атрыманьне навуковай ступені кандыдата тэхнічных навук.
Грамадзкая дзейнасьць
рэдагавацьУ 2011 годзе абрана дэпутатам Дзяржаўнай думы Расіі ад партыі «Адзіная Расія» па яраслаўскім рэгіянальным спісе. Церашкова разам з Аленай Мізулінай, Ірынай Яровай і Андрэем Скочам [8][9][10] уваходзіць у міжфракцыйную дэпутацкую групу па абароне хрысціянскіх каштоўнасцяў; у гэтай якасці яна падтрымлівала ўнясенне змен у Канстытуцыю Расіі, паводле якіх, «праваслаўе з’яўляецца асновай нацыянальнай і культурнай самабытнасці Расіі». Намеснік старшыні камітэта Дзярждумы па федэратыўнай прыладзе і пытаннях мясцовага самакіравання з 21 снежня 2011 года, у дзярждуме 7 скліканьня старшыня камісіі па пытаньнях дэпутацкай этыкі і сябра камітэту па міжнародных справах[11].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Терешкова Валентина Владимировна // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ^ Walentina Tereschkowa-Nikolajewa // filmportal.de — 2005.
- ^ Walentina Tereschkowa // FemBio database (ням.)
- ^ Валентина Владимировна Терешкова. Биографическая справка (рас.) — Россия сегодня, 2012.
- ^ Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Valentina Vladimirovna TERESHKOVA (анг.)
- ^ Першая жанчына-касманаўт: Мае бабулі гаварылі па-беларуску і я таксама. Эўрапейскае радыё для Беларусі (6 сакавіка 2012). Праверана 6 сакавіка 2012 г.
- ^ Андрей Владимирович Скоч — депутат Госдумы, меценат и общественный деятель. (dp.ru)
- ^ Скоч Андрей Владимирович — депутат Государственной думы Российской Федерации шести созывов. (stories-of-success.ru)
- ^ Биография депутата и руководителя фонда «Поколение» Андрея Скоча (theperson.pro)
- ^ Терешкова Валентина Владимировна (рас.). Дзярждума РФ. Праверана 19 ліпеня 2023 г.