Арва Пярт

Арва Пярт
	Арва Пярт
	Arvo Pärt
Дата нараджэньня	11 верасьня 1935[…] (89 гадоў)
Месца нараджэньня	Пайдэ, Эстонія;
Грамадзянства	Эстонія
Месца вучобы	Эстонская акадэмія музыкі і тэатру[d];
Занятак	клясычны кампазытар, музыка, кампазытар
Сябра ў	Сэрбская акадэмія навук і мастацтваў[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d], Швэдзкая каралеўская музычная акадэмія[d], Эстонская акадэмія навук і Pontifical Council for Culture[d]
Жанры	сымфонія, сучасная клясычная музыка[d], мінімалізм[d] і рэлігійная музыка[d]
Лэйблы	ECM Records[d]
Дзеці	Michael Pärt[d]
Узнагароды	прэмія Гердэра[d] (2000) Імпэратарская прэмія[d] (2014) музычная прэмія Леані Сонінг[d] (2008) ганаровы доктар Льескага ўнівэрсытэту[d] (2009) Ratzinger Prize[d] (2017) ганаровы доктар Дарэмскага ўніверсітэта[d] (2003) Honorary doctor of the University of Fribourg[d] (2007) ганаровы доктар унівэрсытэту сьвятога Андрэя[d] (2010) honorary doctor of the University of Sydney[d] прэмія Polar Music[d] (2023) Honorary Member of the International Society for Contemporary Music[d] Classic Brit Awards[d]
Сайт	arvopart.ee (эст.) (анг.)
	Арва Пярт у Вікісховішчы

А́рва Пярт (па-эстонску: Arvo Pärt, [ˈɑrvo ˈpært]; нар. 11 верасьня 1935 году, Пайдэ, Эстонія) — эстонскі кампазытар клясычнай і сакральнай музыкі^[8]. З канца 1970-х Пярт працаваў у мінімалістычным стылі, які ўлучае ягоную ўласна вынайдзеную тэхніку, тынтынабулі(en). Ягоная музыка часткова натхнёная грыгарыянскімі сьпевамі.

Жыцьцяпіс

Пярт нарадзіўся ў павеце Ярвамаа і выхоўваўся мамай і айчымам у Раквэрэ ў паўночнай Эстоніі. Пачаў граць на фартэпіяна дома, у 1954 пачаў навучаньне ў талінскай сярэдняй музычнай школе, але ўжо праз год пайшоў у войска, дзе граў у ансамблі на габоі і ўдарных. У Талінскай кансэрваторыі вывучаў кампазыцыю ў Хейна Элера. Яшчэ студэнтам пачаў ствараць музыкі для кіно і тэатру. У 1950-х ён таксама напісаў першы вакальны твор — кантату «Meie aed» («Наш сад») для дзіцячага хору і аркестра. Скончыў кансэрваторыю ў 1963. У 1957—1967 працаваў гукапрадусарам на Эстонскім радыё.

Старшыня Саюзу кампазытараў СССР Ціхан Хрэньнікаў раскрытываў Арва Пярта за прымяненьне сэрыялізму ў творы «Нэкралёг» (1960) і «падпаданьне пад замежныя ўплывы», што, аднак, не зашкодзіла Пярту атрымаць першую прэмію зладжанага Саюзам капазытараў конкурсу, у якім спаборнічалі 1200 твораў. У 1970 творца замест складаньня ўласных кампазыцыяў вывучаў сярэднявечную і рэнэсансную музыку. Прыкладна ў той самы час ён перайшоў зь лютэранства ў праваслаўе^[9].

У 1980, пасьля працяглай барацьбы з намэнклятурай, ён атрымаў дазвол на выезд з СССР усёй сям’ёй. Сьпярша пасяліўся ў Вене, дзе прыняў аўстрыйскае грамадзянства, а ў 1991 пераехаў у Бэрлін. На пераломе XX—XXI стагодзьдзяў Пярт вярнуўся ў Эстонію і жыве папераменна ў Таліне^[10] і Бэрліне^[11]. Бегла размаўляе па-нямецку і мае нямецкае грамадзянства^[12]^[13]^[14].

Крыніцы

^ Kuiper K. Arvo Part // Encyclopædia Britannica (анг.)
^ Arvo Pärt // filmportal.de — 2005.
^ Arvo Pärt // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ Deutsche Nationalbibliothek Record #119359979 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
^ http://epl.delfi.ee/news/kultuur/arvo-part-valiti-ameerika-kunstiakadeemia-auliikmeks?id=50729538
^ http://www.akadeemia.ee/et/liikmeskond/_liikmed/part/
^ http://visnews-en.blogspot.com.ee/2011/12/other-pontifical-acts_12.html
^ Arvo Part Answers
^ Peter Quinn. Arvo Pärt, classical-music.com, the official website of BBC Music Magazine
^ New York City Ballet program notes in Playbill, January 2008.
^ Radio :: SWR2 - SWR.de swr.online Праверана 25 верасьня 2014 г.
^ P. Hillier, Arvo Pärt, 1997, p. 33.
^ Arvo Pärt Special 1: How Sacred Music Scooped an Interview Праверана 25 верасьня 2014 г.
^ P. Bohlman, The Music of European Nationalism: Cultural Identity and Modern History, p. 75.

Літаратура

Hillier, Paul. (1997). Arvo Pärt. Oxford : Oxford University Press. 10-ISBN 0-19-816616-8; 13-ISBN 978-0-19-816616-0 (paper)

Вонкавыя спасылкі

Ангельскі Вікіцытатнік зьмяшчае збор цытатаў, датычных тэмы гэтага артыкула:

Арва Пярт

[_d32ff30869901b6c-1] Kuiper K. Arvo Part // Encyclopædia Britannica (анг.)

[_d82b1d9eee2ba11f-2] Arvo Pärt // filmportal.de — 2005.

[_29ea71d135ec1880-3] Arvo Pärt // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_7e52f7fc7447f837-4] Deutsche Nationalbibliothek Record #119359979 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.

[_da99e5da186270d3-5] ttp://epl.delfi.ee/news/kultuur/arvo-part-valiti-ameerika-kunstiakadeemia-auliikmeks?id=50729538

[_10e8ee11444b081b-6] ttp://www.akadeemia.ee/et/liikmeskond/_liikmed/part/

[_898432d7c8ec331b-7] ttp://visnews-en.blogspot.com.ee/2011/12/other-pontifical-acts_12.html

[8] Arvo Part Answers

[BBC-9] Peter Quinn. Arvo Pärt, classical-music.com, the official website of BBC Music Magazine

[playbill-10] New York City Ballet program notes in Playbill, January 2008.

[11] Radio :: SWR2 - SWR.de swr.online Праверана 25 верасьня 2014 г.

[12] P. Hillier, Arvo Pärt, 1997, p. 33.

[13] Arvo Pärt Special 1: How Sacred Music Scooped an Interview Праверана 25 верасьня 2014 г.

[14] P. Bohlman, The Music of European Nationalism: Cultural Identity and Modern History, p. 75.

[8]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]