Алесь Гародня

	Алесь Гародня
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Аляксандар Функ
Псэўданімы	Алесь Гародня; Ф. Гарадзенскі; Ян Дораг; Яндораг; А. Падбярэзкі;
Нарадзіўся	8 студзеня 1899; Перм
Памёр	12 верасьня 1944 (45 гадоў); Узбэцкая ССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	празаік, крытык, рэдактар
Дэбют	1925
Значныя творы	«На крэсах» (1927); «Варта на Рэйне» (1930);
	Алесь Гародня ў Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Гародня (неадназначнасьць).

Запыт «Аляксандар Функ» перанакіроўваецца сюды. Глядзіце таксама «Функ».

Але́сь Гаро́дня, сапраўднае імя Алякса́ндар Эра́ставіч Функ (8 студзеня 1899, Перм, Расейская імпэрыя — 12 верасьня 1944, ГУЛАГ) — празаік, крытык, рэдактар. Вядомы таксама пад псэўданімамі Ф. Гарадзенскі, Ян Дораг, Яндораг, А. Падбярэзкі.

Жыцьцяпіс

Нарадзіўся ў сям’і нямецкага памешчыка. Сям’я часта наведвалася на Пружаншчыну, дзе мелі маёнткі дзед (у Зьдзітаве) і маці (у Семянчы) Аляксандра Функа^[1]. Ягоны бацька, польскі чыноўнік, варожа ставіўся да беларускай мовы, а сам Аляксандар цікавіўся беларускім словам, вывучаў пружанскі фальклёр^[1].

Кастрычніцкі пераварот сустрэў у Фінляндыі. У 1917 пераехаў у Маскву на вучобу. Далучыўся да мясцовай арганізацыі Беларускай сацыялістычнай грамады. Працаваў тэхнічным рэдактарам часопісу «Чырвоная Беларусь» (пачатак 1930) разам зь Міхасём Чаротам, Валерам Мараковым і мастаком Анатолем Тычынам.

Арыштаваны 3 лістапада 1930 року па адрасе: Менск, зав. Маляўскі, д. 19. Абвінавачаны ў нацыянал-дэмакратызьме, 15 чэрвеня 1931 асуджаны да зьняволеньня, этапаваны ў Беламорска-Балтыйскі канцлягер(ru) НКУС Карэла-Фінскай ССР (ст. Мядзьведжая Гара). Вызвалены ў 1934.

Паўторна арыштаваны 30 лістапада 1935, сасланы ў Самаркандзкую вобласьць (Узбэцкая ССР). 19 сьнежня 1942 прыгавораны да расстрэлу. Прысуд заменены 10 гадамі пазбаўленьня волі. Памёр у зьняволеньні.

Дзейнасьць

Друкавацца пачаў у 1925 року ў часопісе «Полымя». Сябра «Літаратурнай камуны», пазьней «Маладняка».

Стаяў на пазыцыях ваяўнічага сацыялягізму, востра крытыкаваў «нацдэмаў»: А. Бабарэку, Ф. Купцэвіча, А. Дудара й іншых.

Творы

«На крэсах»: аповесьць (Мн., 1927)
«Варта на Рэйне»: аповесьць (Мн., 1930)

Крыніцы

^ ^а ^б Канстанцін Карнялюк. Шляхі вядуць у Здзітава і Семянчу… // Раённыя будні. — Пружаны: 24 чэрвеня 1997. — № 50 (7498). — С. 2.

Літаратура

Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік; Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. ISBN 5-340-00709-X.
ГАРОДНЯ Алесь // Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, 1794—1991. Энц. даведнік. У 10 т. Т. 1. — Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9.
Мікуліч Б. Пра аповесці Гародні // Літ. дадатак да газ. «Савецкая Беларусь». — 28 жніўня 1928.
Мушынскі М. Беларуская крытыка і літаратуразнаўства (20-30-я гады). — Мн.: 1975.
Кандыбовіч С. Функ Аляксандар // Разгром нацыянальнага руху ў Беларусі. — Мн.: Беларускі гістарычны агляд, 2000.

Вонкавыя спасылкі

Жыцьцяпіс на Slounik.org

[budni7498-1] а ^б Канстанцін Карнялюк. Шляхі вядуць у Здзітава і Семянчу… // Раённыя будні. — Пружаны: 24 чэрвеня 1997. — № 50 (7498). — С. 2.

[1]