Актор

Актор (па-француску: acteur, па-лацінску: actor — выканавец; ж. род акторка) — выканавец роляў у драматычных спэктаклях і кіно, радзей у опэрных, балетных, эстрадных і цыркавых прадстаўленьнях.

Літаратурная вечарына. Зьлева направа: Сакрат Яновіч, В. Семян (актор), Ян Чыквін. Польшча, Варшава, 1994 год.

Акторскае мастацтва бесьперапынна эвалюцыянавала. Да пачатку XX стагодзьдзя ў акторскай гульні пераважалі шаблённасьць характараў і тыпажоў. Рэвалюцыю ў акторскім майстэрстве зьдзейсьніў заснавальнік МХАТу Станіслаўскі. Ён заклікаў актораў адчуваць, што адчувае герой, літаральна «залазіць у яго шкуру». Унутраны сьвет герояў стаў мець большае значэньне, чым дэкарацыі тэатру і строй гарнітураў.

Аснову акторскай творчасьці складае прынцып пераўвасабленьня. Існуюць паняцьці вонкавага і ўнутранага пераўвасабленьня, якія, аднак, могуць быць падзеленыя толькі ўмоўна. Па істоце, гэта два бакі складанага творчага працэсу, зьмешчаныя паміж сабой у цеснай узаемасувязі. Падчас пераўвасабленьняў дзеяньне, думка і пачуцьцё знаходзяцца ў непарыўным адзінстве. Актор зьвяртаецца да дапамогі грыма, гарнітуры (у некаторых выглядах тэатру — да дапамогі маскі), выпрацоўвае інтанацыі, жэсты, хаду, міміку, якія перадаюць з той або іншай ступеньню жыцьцёвай пэўнасьці або тэатральнай умоўнасьці зьнешнасьць і манеру паводзін адлюстроўванага ім асобы. Але сапраўднае пераўвасабленьне складаецца ня толькі ў тым, каб перадаць на сцэне вонкавае аблічча пэрсанажа: актор расчыняе духоўны сьвет свайго героя, паказвае яго характар, выяўляе яго думкі і перажываньні.

Глядзіце таксама

• Акторскае мастацтва
• Амплюа
• Вандроўныя акторы
• Сыстэма Станіслаўскага
• Сэ́ю (японскія акторы агучкі)
• Тэатар
• Травэсьці (акторкі, якія граюць дзіцячыя ролі)
• Кінэматограф
• Рэжысэр
• Кінарэжысэр

Вонкавыя спасылкі

• Сцэнічнае мастацтва і навыкі акторскага майстэрства
• Прафэсійны партал актораў(недаступная спасылка)