Ян Каханоўскі з Чарналесься

	Ян Каханоўскі з Чарналесься
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	1530; Сыцына Паўночная, Карона Каралеўства Польскага
Памёр	22 жніўня 1584; Люблін, Малапольская правінцыя, Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая
Бацькі	Пётар Каханоўскі; Ганна Бялачоўская
Сужэнец	Дарота Падлядоўская
Дзеці	Уршуля Каханоўская, Ганна Каханоўская і Ян Каханоўскі[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт, пісьменьнік, перакладнік і драматург
Жанр	песьня[d], фрашка, драма, паэма, лямант, эпітафія, ода, элегія, эпіграма і Эпіталама
Мова	лацінская мова і польская мова
	Ян Каханоўскі з Чарналесься ў Вікісховішчы

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Каханоўскі.

Ян Каханоўскі (па-польску: Jan Kochanowski; 6 чэрвеня 1530 — 22 жніўня 1584, Люблін) — польскі паэт эпохі Адраджэньня.

«Корвін», герб Яна Каханоўскага

ТворчасьцьРэдагаваць

Пісаў на польскай ды лацінскай мовах.

Творчасьць Яна Каханоўскага высока ацэньвалі Мацей Сарбеўскі (XVII ст.) і Мануіл Базілевіч (XVIII ст.). Яго вершаваны Псалтыр стаў непасрэдным штуршком для «Псалтыри рифмотворной» Сімяона Полацкага (1678). Паэзія Яна Каханоўскага яшчэ пры жыцьці пісьменьніка была вядомай у Вялікім княстве Літоўскім. Найбольш вядомы твор — гімн «Чаго хочаш ад нас, Пане…», надрукаваны ў Нясьвіскай друкарні. Жыцьцёвыя рэаліі ўзноўлены пісьменьнікам у творы «Узяцьце Полацка», а таксама ў вершах, прысьвечаных вялікалітоўскім магнатам Мікалаю Радзівілу «Чорнаму», яго жонцы Альжбеце, Крыштафу Радзівілу «Пяруну».

ТворыРэдагаваць

«Шахматы»: паэма («Szachy», 1562—1566)
«Згода»: паэма («Zgoda», 1564)
«Сатыр, або дзікі муж»: паэма («Satyr albo dziki mąż», 1564)
«Сьвятаянская песня пра Купальле» («Pieśń świętojańska o Sobótce», 1575)
«Адказ грэцкім паслам»: драма («Odprawa posłów greckich», 1578)
«Псалтыр»: паэтычны пераклад «Псальмаў Давіда» («Psałterz Dawidów», выд. 1579), перакладаўся С. Полацкім
«Трэны»: цыкль элегій («Treny», 1580)
«Фрашкі»: зборнік паэзіі («Fraszki», 1584)
«Песьні»: зборнік паэзіі («Pieśni», выд. 1586)

Беларускія перакладыРэдагаваць

Асобныя творы Яна Каханоўскага пераклаў Уладзімер Мархель (апублікаваныя ў зборніку «Раса нябёсаў на замлі тутэйшай»).
«Трэны» / Перакл. А. Брусевіча (Тэрмапілы № 14, Беласток, 2010).
«Выбранае» / Перакл. А. Хадановіча і Л. Баршчэўскага. Мн., 2017 (Серыя «Паэты планеты»).

КрыніцыРэдагаваць

^ ^а ^б ^в Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
^ Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
^ SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
^ International Music Score Library Project — 2006.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6593009"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a>
^ Энцыкляпэдыя Бракгаўза
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
^ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
^ Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q96022943"></a>
^ e-teatr.pl — 2004.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9249766"></a>
^ Кохановский Ян // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a>

ЛітаратураРэдагаваць

Беларуская энцыклапедыя. Т. 8. — Мн., 1999.
Кавалёў Сяргей. Пратэй, брат сатыра // Спадчына. 1999. №2. С. 110-124. // на pawet.net

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Нацыянальная_бібліятэка_Францыі|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb121524336_data.bnf.fr]:_плятформа_адкрытых_зьвестак<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] а ^б ^в Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Jan-Kochanowski_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q15633582_citetype_Q43229_citetype_Q59825643"_data-entity-id="Q523660">International_Music_Score_Library_Project<span_class="wef_low_priority_links">_—_2006.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6593009"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a></div>-4] International Music Score Library Project — 2006.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6593009"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q523660"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Энцыкляпэдыя_Бракгаўза]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-5] Энцыкляпэдыя Бракгаўза
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0035802.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia_Catalana|Grup_Enciclopèdia_Catalana]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-6] Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q1787111"_data-entity-id="Q96022943">Польскі_біяграфічны_інтэрнэт-слоўнік<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q96022943"></a></div>-7] Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q96022943"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q186165_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q9249766">e-teatr.pl<span_class="wef_low_priority_links">_—_2004.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9249766"></a></div>-8] -teatr.pl — 2004.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9249766"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135">Кохановский_Ян_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ru:Прохоров,_Александр_Михайлович|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a></div>-9] Кохановский Ян // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Асабістыя зьвесткі
Ян Каханоўскі з Чарналесься

Нарадзіўся	1530^[1] Сыцына Паўночная, Карона Каралеўства Польскага
Памёр	22 жніўня 1584(1584-08-22)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8] Люблін, Малапольская правінцыя, Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая^[9]
Бацькі	Пётар Каханоўскі Ганна Бялачоўская
Сужэнец	Дарота Падлядоўская
Дзеці	Уршуля Каханоўская, Ганна Каханоўская і Ян Каханоўскі^[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэт, пісьменьнік, перакладнік і драматург
Жанр	песьня^[d], фрашка, драма, паэма, лямант, эпітафія, ода, элегія, эпіграма і Эпіталама
Мова	лацінская мова і польская мова^[1]
Ян Каханоўскі з Чарналесься ў Вікісховішчы