Юшковы Груд
Юшко́вы Груд (па-польску: Juszkowy Gród, на мясцовай беларускай гаворцы: Юшко́ў Груд[2]) — вёска ў Беластоцкім павеце Падляскага ваяводзтва Польшчы. Знаходзіцца ў гміне Міхалова.
| Юшковы Груд | |
| польск. Juszkowy Gród | |
| |
| Былая назва: | Юшкевіч Груд |
| Мясцовая назва: | Юшкоў Груд |
| Краіна: | Польшча |
| Ваяводзтва: | Падляскае |
| Павет: | Беластоцкі |
| Гміна: | Міхалова |
| Вышыня: | 147 м н. у. м. |
| Насельніцтва: | 124 чал. (2013)[1] |
| Часавы пас: | UTC+1 |
| летні час: | UTC+2 |
| Тэлефонны код: | (+48) 85 |
| Паштовы індэкс: | 16-050 |
| Нумарны знак: | BIA |
| Геаграфічныя каардынаты: | 52°58′0″ пн. ш. 23°43′0″ у. д. / 52.96667° пн. ш. 23.71667° у. д.Каардынаты: 52°58′0″ пн. ш. 23°43′0″ у. д. / 52.96667° пн. ш. 23.71667° у. д. |
Юшковы Груд на мапе Польшчы   Юшковы Груд | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |
Празь вёску праходзіць праходзяць ваяводзкія дарогі 686 і 687.
Насельніцтва
рэдагавацьЖыхары вёскі ў большасьці этнічныя беларусы, праваслаўныя (прыход Нараджэньня Божай Маці на месцы). Невялікая частка насельніцтва вёскі каталікі (парафія Божага Провіду ў Міхалове[3]), пераважна з польскай нацыянальнай ідэнтыфікацыяй.
Гісторыя
рэдагавацьПраўдападобна вёска была заснаваная толькі на пачатку 19 ст., але ўжо ў 17 ст. непадалёк зь сёньняшнім Юшковым Грудам існавала корчма на шляху з Нарві ў Ялаўку. Юшковы Груд хутка разьвіваўся, бо ў 20-х гадах 19 ст. была заснаваная юшкоўская воласьць (з цэнтрам у Новай Луплянцы). У Юшкавым Грудзе пражывала ў 1857 г. 151 чалавек, але палова зь іх памерла ў эпідэміі халеры на пачатку 60-х гадоў 19 ст.. Жыхары вёскі ў час паўстаньня Кастуся Каліноўскага заснавалі невялікі паўстанцкі атрад, які быў разьбіты царкімі войскамі ў лесе 2 км ад вёскі. Да 1910 г. колькасьць жыхароў вёскі ўзрасла да 383 чалавек і ў Юшковым Грудзе была заснаваная праваслаўная парафія ў гонар Нараджэньня Божай Маці (раней парафіяльным цэнтрам зьяўлялася Ялаўка). Царква была пабудаваная ў 1912 г., а ўжо ў 1915 г. большасьць жыхароў Юшковага Груду выехала ў бежанства ў Расею. [4]. У міжваенны пэрыяд Юшковы Груд прыналежаў да гміны Ялаўка Ваўкавыскага павету Беластоцкага ваяводзтва. Паводле польскага перапісу насельніцтва 1921 г. пражывала тут 141 жыхароў (32 каталікоў, 104 праваслаўных і 5 лютэранаў, усе запісаныя пагалоўна палякамі)[5]. Польскія ўлады не дазволілі паноўна адкрыць юшкоўскую парафію і да 1930 г. царква стаяла зарытай, толькі тады была адкрытая як філіяў парафіі ў Ялаўцы. Паноўнае адкрыцьцё самастойнай парафіі адбылося толькі ў 1942 г., ужо ў час нямецкай акупацыі. Пасьля Другой сусьветнай вайны Юшковы Груд быў далучаны да гміны Міхалова. У 1950 г. у Юшковым Грудзе пражывала 242 чалавек і з таго маменту колькасьць насельніцтва сістэматычна спадае[4].
Ураджэнцы
рэдагаваць- Аляксей Казьбярук(uk) (1936—2012) — польскі паэт беларускага паходжаньня.
Зноскі
рэдагаваць- ^ Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Lokalnych. (пол.) Праверана 17 чэрвеня 2015 г.
- ^ Michał Kondratiuk, Nazwy miejscowe południowo-wschodniej Białostocczyzny, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1974, s. 80
- ^ Parafia Opatrzności Bożej (Michałowo) (пол.) Parafie. Archidiecezja Białostocka. Праверана 17 чэрвеня 2015 г.
- ^ а б Leszek Nos Monografia Gminy Michałowo (пол.). Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Michałowskiej. — Białystok 1996. Праверана 17 чэрвеня 2015 г.
- ^ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 5. Województwo białostockie, с. 96 (пол.) Праверана 17 чэрвеня 2015 г.