Эган Бонды (па-чэску: Egon Bondy, Zbyněk Fišer, 20 студзеня 1930, Прага — 9 красавіка 2007, Браціслава) — чэскі пісьменьнік і філёзаф, адзін з асноўных дзеячаў праскага андэграўнду.

Эган Бонды
Egon Bondy
Род дзейнасьці пісьменьнік, паэт, філёзаф
Дата нараджэньня 20 студзеня 1930
Месца нараджэньня Сьцяг Чэхіі Прага
Дата сьмерці 9 красавіка 2007
Месца сьмерці Сьцяг Славаччыны Браціслава
Месца пахаваньня
Месца вучобы
Занятак пісьменьнік, паэт, перакладнік, філёзаф, пісьменьнік навуковай фантастыкі
Навуковая сфэра пісьменьнік
Псэўданімы Egon Bondy
Узнагароды

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Бацька пісьменьніка быў генэралам чэскай арміі. Маці памерла, калі хлопчыку споўнілася 13 гадоў. Дзяцінства прайшло ў Празе. У 1947 годзе будучы пісьменьнік кінуў школу і пачаў весьці багемны лад жыцьця, ня маючы пастаяннага месца працы. Спрабаваў сябе ў жабраваньні і кантрабандзе, за што быў некалькі разоў затрыманы і арыштаваны.

З 1957 па 1961 ён вывучаў філязофію і псыхалёгію ў Карлавым унівэрсытэце ў Празе. З 1960-х Бонды — знакавая фігура Праскага андэграўнду, аўтар тэкстаў песьняў для культавага чэскага гурта The Plastic People of the Universe. Яго нонканфармісцкія погляды прывялі да канфлікту пісьменьніка з камуністычнымі ўладамі тагачаснай Чэхаславаччыны.

Бонды заўжды цікавіўся вучэньнем Карла Маркса і крытыкай як сучаснага капіталізму, так і таталітарнага сацыялізму. Яго філязофскія творы закраналі пытаньні анталёгіі і этыкі, але праз палітычны ўціск выходзілі толькі самвыдатам да самага 1989 году, у які паў камуністычны рэжым у Чэхаславаччыны.

Усяго Эгану Бонды належыць каля трыццаці кніг паэзіі, дваццаці раманаў, асноўная тэма якіх — грамадзтва ці чалавек падчас крызісу. Але сам Бонды найбольш цаніў свае філязофскія творы.

У 1993 годзе на знак пратэсту супраць падзелу Чэхаславаччыны разам са сваёй жонкай Юляй пісьменьнік пераехаў у славацкую Браціславу і прыняў славацкае грамадзянства. Ён выкладаў філязофію і гісторыю ў мясцовым унівэрсытэце імя Яна Амоса Каменскага. Вядомы як праціўнік спажывецтва, дома Бонды ня меў ані тэлефону, ані тэлевізару. У 2004 годзе выявілася, што ён супрацоўнічаў з камуністычнымі спэцслужбамі.

Цягам 30 гадоў Бонды пакутаваў на рак кішачніку. Але памёр ад апёкаў, калі заснуў з цыгарэтай, ад якой загарэлася яго піжама.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць