Фрыдрых Акель

эстонскі палітык

Фрыдрых Акель (па-эстонску: Friedrich Akel; 5 верасьня 1871, Халістэ, Вільяндзімаа — 3 жніўня 1941, Талін) — эстонскі дзяржаўны дзеяч, дыплямат, лекар.

Фрыдрых Акель
2 жніўня 1923 — 26 сакавіка 1924
Папярэднік Aleksander Hellat[d]
Наступнік Ота Штрандман
26 сакавіка 1924 — 16 сьнежня 1924
Папярэднік Канстантын Пятс
Наступнік Юры Яаксан[d]
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся: 5 верасьня 1871(1871-09-05)[1][2]
Памёр: 3 ліпеня 1941(1941-07-03)[1][2] (69 гадоў)
Партыя:
Адукацыя:
Узнагароды:
ордэн Белай Зоркі I ступені Estonian Red Cross Order First Class ордэн Эстонскага Чырвонага крыжа II ступені ордэн Белай Зоркі Ордэн Арлінага Крыжа ордэн Эстонскага Чырвонага крыжа ордэн Белага арла 1st Class of the Order of the Cross of the Eagle

Жыцьцяпіс рэдагаваць

Адукацыя рэдагаваць

Вывучаў мэдыцыну ў Юр’еўскім (цяпер — Тартускі) унівэрсытэце (1892—1897), стажыраваўся ў Бэрліне, Празе і Лейпцыгу (1899—1901), працаваў акулістам.

Быў асыстэнтам ва ўнівэрсытэцкай клініцы Юр’еўскага ўнівэрсытэту, доктарам ў афтальмалягічны клініцы ў Рызе і лекарам ва Ўяздоўскім шпіталі ў Варшаве.

Дзейнасьць рэдагаваць

У 1902—1904 гг і 1905—1912 гг -урач-акуліст у Рэвелі (цяпер Талін). У 1904—1905 годзе быў лекарам на фронце расейска-японскай вайны. У 1907 годзе адзін з заснавальнікаў прыватнай клінікі эстонскіх лекараў. Быў галосным і старшынём Талінскай гарадзкой думы, ганаровым сусьветным судзьдзёй.

Быў чальцом рады Паўночна-Балтыйскага Саюзу лекараў і Талінскага аб’яднаньня народнай асьветы. Старшыня спартовага таварыства «Калеў». Сябра і старшыня рады Талінскага пазыкова-пазыковага аб’яднаньня, потым Талінскага Krediitpank (Крэдытбанку).

У 1920—1922-сьвецкі віцэ-прэзыдэнт кансысторыі Эстонскай Эвангелічнай лютэранскай царквы. У 1922—1923 — амбасадар Эстоніі ў Фінляндыі. У 1923—1924, 1926—1927, 1936—1938 -міністар замежных спраў. З 26 сакавіка па 16 сьнежня 1924 — дзяржаўны старэйшына (кіраўнік дзяржавы), у пэрыяд яго знаходжаньня на гэтай пасадзе камуністы спрабавалі ажыцьцявіць дзяржаўны пераварот (1 сьнежня 1924), які скончыўся няўдачай. Адзін з чальцоў урадаў Акеля — міністар шляхоў зносінаў Карл Карк — быў забіты, але сам дзяржаўны старэйшына застаўся жывы.

У 1928—1934 гг — пасол у Швэцыі і Даніі, у 1934—1936 — пасол у Нямеччыне і Галяндыі. Быў чальцом Рыйгікогу (парлямэнта) другога, трэцяга і шостага скліканьняў. У 1924—1931 гг — старшыня эстонскага алімпійскага камітэту, у 1927—1932 — сябар Міжнароднага алімпійскага камітэту.

Гібель рэдагаваць

17 кастрычніка 1940 году быў арыштаваны органамі НКУС, у 1941 годзе расстраляны.

Бібліяграфія рэдагаваць

  • Эстонский биографический словарь. Талін, 2002.

Крыніцы рэдагаваць

  1. ^ а б в г Friedrich Karl Akel // Eesti Spordi Biograafiline Leksikon (эст.)
  2. ^ а б в г Friedrich Akel // Eesti biograafiline andmebaas ISIK (эст.)

Вонкавыя спасылкі рэдагаваць