Саюз супольнай справы
«Саю́з супо́льнай спра́вы» — тайная падпольная арганізацыя з сядзібаю ў месьце Маладэчна. Мела абшар дзейнасьці — Маладэчанская вобласьць, Баранавіцкая вобласьць БССР.
| «Саюз супольнай справы» | |
.svg) Сьцяг | |
| Дата ўтварэньня | 1 студзеня 1949 (75 гадоў таму) |
|---|---|
| Дата спыненьня існаваньня | 1951 |
| Тып | недзяржаўная, беларуская, народная |
| Юрыдычны статус | грамада незаконная і злачынная для уладаў СССР |
| Мэта | вызваленьне Беларусі ад бальшавікоў |
| Штаб-кватэра | Маладэчна |
| Месцазнаходжаньне |
 Маладэчна, Маладэчанская вобласьць, БССР, СССР |
| Дзейнічае ў рэгіёнах | Маладэчанская вобласьць, Баранавіцкая вобласьць |
| Сяброўства | абавязковае і тайнае ад савецкіх уладаў |
| Афіцыйныя мовы | Беларуская |
| Старшыня | Радзюкевіч |
| Кіроўны орган | Сойм |
| Колькасьць супрацоўнікаў | невядомая |
| Колькасьць валянтэраў | невядомая |
Арганізацыя рэдагаваць
На чале арганізацыі быў «актыўны беларускі нацыяналіст» Радзюкевіч. Падчас нямецкай акупацыі ён быў сябрам СБМ, у 1944 закончыў курсы кіроўнага складу арганізацыі ў Альбярціне. Імаверна, зь Беларусі не выяжджаў.
«Саюз супольнае справы» складаўся з троек, аднак агульная колькасьць сяброў невядомая.
Дзейнасьць рэдагаваць
Пра «Саюз супольнае справы» вядома няшмат, і ўсе гэтыя зьвесткі паходзяць з матэрыялаў савецкае дзяржбясьпекі. Ён быў заснаваны ў 1949 годзе ў Маладэчанскай вобласьці. Паводле зьвестак савецкае дзяржбясьпекі, арганізацыя была створаная «з мэтай вядзеньня барацьбы супраць Савецкай улады за стварэньне беларускай буржуазнай дзяржавы».
Акрамя вярбоўкі новых сяброў, кансьпірацыйнікі займаліся вырабам і распаўсюдам сярод насельніцтва антысавецкіх улётак, адозваў. Яны былі «накіраваныя супраць мерапрыемстваў, якія праводзілі Камуністычная партыя і Савецкі ўрад у галіне сельскай гаспадаркі», то бок, мелі антыкалгасны зьмест, а сама арганізацыя магла ўзьнікнуць у час актывізацыі супраціўленьня сялянства масавай калектывізацыі.
Сябры арганізацыі нібыта таксама мусілі набываць зброю і боепрыпасы, а таксама ствараць партызанскія атрады да ўзброенай барацьбы ў выпадку ваеннага канфлікту паміж СССР і Захаду.
Радзюкевіч пакінуў нямала дакумэнтальных сьведчаньняў існаваньня «Саюзу супольнай справы». Напрыклад, завербаваныя сябры давалі пісьмовыя «забавязацельствы» і атрымлівалі ад кіраўніка арганізацыі «пасьведчаньні-даведкі», на якіх стаяла пячатка «Саюзу супольнай справы» — яны сьведчылі пра прыналежнасьць гэтых людзей да арганізацыі. Гэтыя даведкі склаў Радзюкевіч, а надрукаваў на пішучай машынцы ў 1949 годзе ўдзельнік арганізацыі Скарнічэнка, які працаваў у Маладэчне мэтадыстам Інстытуту ўдасканаленьня настаўнікаў.
Паводле зьвестак Міністэрства дзяржаўнай бясьпекі, кіраўнікі арганізацыі мелі намер усталяваць сувязь з «узброенай бандай беларускага нацыяналіста Мятліцкага», якая ў той час дзейнічала ў Маладэчанскай вобласьці.
Прыпыненьне дзейнасьці рэдагаваць
У 1951 годзе Міністэрства дзяржаўнае бясьпекі БССР выкрыла і ліквідавала арганізацыю.
Вонкавыя спасылкі рэдагаваць
- Сяргей Ёрш. КАНСЬПІРАЦЫЙНЫ “САЮЗ СУПОЛЬНАЙ СПРАВЫ” 1949-1951 ГАДОЎ (бел.) // Беларускі Рэзыстанс. — 2009. — № 2 (7). — С. 121 — 124.