Прэзыдэнцкія выбары ва Ўкраіне 2014 году
Прэзыдэ́нцкія вы́бары ва Ўкраі́не 2014 году — хада выбарчых падзеяў ва Ўкраіне, у выніку якіх 25 траўня 2014 году ў краіне былі праведзеныя выбары прэзыдэнта Ўкраіны. Першапачатковая дата выбараў была прызначаная на 26 лютага 2015 году, але дата апынулася перанесенай у лютым 2014 году праз вынікі палітычных падзеяў у краіне канца 2013—пачатку 2014 гадоў[1][2].
← 2010 2019 →
| ||||
Прэзыдэнцкія выбары ва Ўкраіне 2014 году | ||||
25 траўня | ||||
Кандыдат | Пятро Парашэнка | Юлія Цімашэнка | ||
---|---|---|---|---|
Партыя | незалежны кандыдат | Бацькаўшчына | ||
Галасоў выбаршчыкаў | 9 857 308 | 2 310 050 | ||
Адсотак | 54,7 | 12,81% | ||
Выбарчыя акругі, дзе большасьць галасоў атрымаў П. Парашэнка (чырвоным), М. Добкін (зялёным); выбары не адбыліся праз узброеныя выступы сэпаратыстаў (шэрым) або анэксію Расеяй (белым) |
Цяперашнія выбары прэзыдэнта Ўкраіны праходзіцьмуць на фоне існаваньня пра-расейскіх узброеных выступаў на ўсходзе краіны й правядзеньня антытэрарыстычнай апэрацыі ў рэгіёне, накіраваных на спыненьне сэпаратысцкіх выступаў, падчас якіх у Данецкай і Луганскай вобласьцях фармаваньні сэпаратыстаў узялі пад кантроль некалькі раённых цэнтраў рэгіёну[3]. 17 траўня 2014 году Цэнтарвыбаркам Украіны заявіў, што ўзброеныя пра-расейскія выступы могуць спрычыніцца да немагчымасьці правядзеньня выбараў у Данецкай і Луганскай вобласьцях, што, такім чынам, пазбавіць мажлівасьці волевыяўленьня прыкладна 2 мільёнаў чалавек[4]. Апрача таго, у лютым—сакавіку гэтага ж году адбылася анэксія тэрыторыі Крымскага паўвостраву Расеяй, у выніку чаго правядзеньне цяперашніх выбараў прэзыдэнта Ўкраіны стала немажлівым у Аўтаномнай Рэспубліцы Крым і Севастопалі[3].
Выбарчым правам валодаюць блізу 36 млн грамадзянаў Украіны[4].
Падрыхтоўка
рэдагавацьУ траўні 2013 году партыі «Бацькаўшчына», УДАР і УА Свабода дамовіліся пра каардынацыю сваіх дзеяньняў падчас выбарчай кампаніі ва Ўкраіне 2015 году, паабяцаўшы падтрымку кандыдата адной з гэтых партыяў, які атрымае найбольшую колькасьць галасоў у адпаведным туры выбараў. У выпадку правядзеньня выбараў толькі ў адным туры тры партыі паабяцалі дамовіцца наконт адзінага кандыдата[5]. Да імпічмэнту Януковіча ён лічыўся найбольш верагодным кандыдатам ад Партыі Рэгіёнаў, але ён жа выказаў меркаваньне, што ня будзе прапаноўваць уласную кандыдатуру ў выпадку, калі ягоны рэйтынг апынецца занадта нізкім. У выпадку ўдзелу Януковіча ў выбарах 2015 году ён бы атрымаў другі, апошні прэзыдэнцкі тэрмін (гл. ніжэй).
Эўрамайдан
рэдагаваць22 лютага 2014 году на фоне працягу пратэстаў ва Ўкраіне і невядомасьці знаходжаньня папярэдняга прэзыдэнта краіны Віктара Януковіча Вярхоўная Рада Ўкраіны 328 галасамі «за» зацьвердзіла імпічмэнт абранага ў 2010 годзе прэзыдэнта[6]. У гэты ж дзень Аляксандар Турчынаў, намесьнік старшыні партыі «Бацькаўшчына», быў прызначаны сьпікерам Вярхоўнай Рады[7], а таксама выканаўцам абавязкаў прэзыдэнта краіны да прызнаньня вынікаў выбараў новага кіраўніка дзяржавы[8].
У лютым гэтага ж году ўрад папярэдняга прэм’ер-міністра, Сяргея Арбузава, быў адпраўлены ў адстаўку, былы прэзыдэнт краіны Януковіч зьбег у Расею[9]. Нягледзячы на выкананую працэдуру адстаўкі прэзыдэнта Вярхоўнай Радай, дазволенай паводле вернутае Канстытуцыі Ўкраіны 2004 году, Януковіч, а таксама ўрадавыя асобы Расеі заяўляюць пра Віктара Януковіча як пра легітымнага прэзыдэнта Ўкраіны. 28 лютага, падчас сваёй прэс-канфэрэнцыі ў Растове-на-Доне, былы прэзыдэнт выказаўся пра будучыя выбары як «незаконныя» й выразіў сваю адмову ад удзелу ў іх[10].
Зь лютага гэтага ж году ва ўсходніх вобласьцях Украіны распачаўся шэраг пра-расейскіх акцыяў пратэстаў, у той час як на тэрыторыі Аўтаномнай Рэспублікі Крым і Севастопалю пачалася ўзброеная інтэрвэнцыя Расейскае Фэдэрацыі. У выніку разьвіцьця інтэрвэнцыі Расеі (гл. крымскі крызіс (2014)) адбылася фактычная страта кантролю Ўкраіны над АРК і Севастопалем і фактычнае ўваходжаньне гэтых адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак у склад Расеі. У красавіку гэтага ж году пра-расейскія выступы на ўсходзе Ўкраіны, дакладней, іх падзеі, што адбываліся ў Данецкай і Луганскай вобласьцях, перарасьлі ва ўзброены сэпаратысцкі рух, у рамках якога ўзброеныя пра-расейскія сілы ўзялі пад кантроль пэўныя рэгіёны гэтых вобласьцяў[4].
Цяперашні губэрнатар Данецкае вобласьці Сяргей Тарута прапанаваў на 15 чэрвеня гэтага ж году правядзеньне агульнанацыянальнага рэфэрэндуму, на якім былі б вынесеныя пытаньні дэцэнтралізацыі ўлады (у прыватнасьці, меншым пералічваньні прыбытку рэгіёнаў цэнтральным уладам) і наданьня расейскай мове (гл. таксама расейская мова ва Ўкраіне) статусу другой дзяржаўнай[11]. На наступны дзень Канстытуцыйны Суд Украіны прыняў рашэньне пра выкананьне будучым абраным кандыдатам пяцігадовага прэзыдэнцкага тэрміну[12].
17 траўня Цэнтральная выбарчая Камісія Ўкраіны паведаміла, што ў выніку незаконнае дзейнасьці невядомых асобаў падрыхтоўка да правядзеньня выбараў была сарваная на тэрыторыі шасьці выбарчых акругаў Данецкай і Луганскай вобласьцяў. Паводле паведамленьняў ЦВК працаўнікі выбарчых камісіяў ды іхнія сем’і атрымлівалі пагрозы ў свой адрас, а ў выніку неажыцьцяўленьня падрыхтоўкі да выбараў каля 5,6% ад насельніцтва Ўкраіны з правам голасу не атрымае доступу да ўласнага волевыяўленьня[4].
Выбарчая сыстэма
рэдагавацьТэрмін паўнамоцтваў абранага прэзыдэнта Ўкраіны складае 5 год[13][14][15]. У выпадку адсутнасьці большасьці галасоў у ніводнага з кандыдатаў у выбарах ладзіцца другі тур галасаваньня, у які праходзяць два кандыдаты з найбольшаю колькасьцю атрыманых галасоў у першым туры[16].
Вылучэньне
рэдагавацьВерагодныя кандыдаты мелі магчымасьць вылучыць сваю кандыдатуру на выбары прэзыдэнта Ўкраіны ў Цэнтральнай Выбарчай Камісіі Ўкраіны пачынаючы з 25 лютага[17] да 30 сакавіка 2014 году, апошняя дата рэгістрацыі кандыдатаў — 4 красавіка гэтага ж году[18][19][20]. Кандыдат у прэзыдэнты краіны мусіць прадаставіць пакет адпаведных дакумэнтаў і надаць заклад памерам 2,5 млн. грыўняў[18].
У цяперашніх выбарах прэзыдэнта Ўкраіны возьме ўдзел 21 кандыдат, зь іх 15 зьяўляюцца самавылучэнцамі[21][22].
Партыя Рэгіёнаў
рэдагавацьБылы прэзыдэнт краіны, Віктар Януковіч, да свайго імпічмэнту лічыўся адным зь верагодных кандыдатаў у прэзыдэнты Ўкраіны на выбарах 2015 году, у выніку перамогі на гэтых выбарах Януковіч атрымаў бы другі і апошні прэзыдэнцкі тэрмін[23]. Тым ня менш, 19 сьнежня 2013 году Януковіч не зрабіў канчатковага рашэньня наконт мажлівага ўдзелу і адзначыў пра сваю адмову ад удзелу ў выпадку, калі ягоны рэйтынг апынецца нізкім і беспэрспэктыўным[24]. У прыватнасьці, выказваліся здагадкі пра верагоднае балятаваньне ад Партыі Рэгіёнаў у кандыдаты ў прэзыдэнты Сяргея Цігіпкі[25].
Пазьней пра свой патэнцыйны ўдзел у выбарах заявілі чатыры сябры партыі — Сяргей Цігіпка, Алег Цароў, Юры Бойка і Міхаіл Добкін, але 29 красавіка ў якасьці кандыдата ад Партыі Рэгіёнаў быў вылучаны Міхаіл Добкін, тады як Цігіпка балятаваўся на выбары ў якасьці самавылучэнца[21][26]. 15 красавіка Алегу Царову былі высунутыя афіцыйныя абвінавачваньні ў сувязі з падтрымкай сэпаратысцкае дзейнасьці ва ўсходняй Украіне, 29 красавіка Цароў зьняў уласную кандыдатуру[27][28].
Па ўцёках Януковіча ў Расею былы прэзыдэнт выказаўся пра выбары 2014 году як нелегітымныя й адмовіўся ад удзелу ў іх[10].
Бацькаўшчына
рэдагаваць7 сьнежня 2012 году «Бацькаўшчына» аб’явіла пра свой намер высунуць у якасьці кандыдата ў прэзыдэнты Ўкраіны на выбарах 2015 году Юліі Цімашэнка, 14 сьнежня 2013 году зьезд партыі ўхваліў адпаведнае рашэньне. Незважаючы на гэта, 11 кастрычніка 2011 году Цімашэнка была абвінавачаная ў перавышэньні службовых паўнамоцтваў і асуджаная на 7 год пазбаўленьня волі, падчас якога ёй было забаронена займаць выбарныя пасады[29][30][31]. З прычыны знаходжаньня Цімашэнка ў зьняволеньні цягам парлямэнцкіх выбараў ва Ўкраіне 2012 году перадвыбарны сьпіс Бацькаўшчыны ўзначаліў Арсень Яцанюк[32][33].
Да 22 лютага 2014 Юлія Цімашэнка заставалася ў зьняволеньні, пасьля чаго Вярхоўная Рада прагаласавала за яе вызваленьне і скасаваньне ейнае судзімасьці, што дазволіла ёй узяць удзел у выбарах.
УДАР
рэдагаваць27 кастрычніка 2013 году пра свой намер узяць удзел у выбарах прэзыдэнта заявіў лідэр партыі УДАР Віталь Клічко[34][35][36]. Нягледзячы на гэта, шэраг экспэртаў мела сумневы наконт будучыні палітычнай кампаніі Клічко як кандыдата ў прэзыдэнты Ўкраіны з тае прычыны, што ўкраінскае заканадаўства патрабуе ад верагоднага кандыдата цэнз аселасьці ў 10 гадоў да дня выбараў, аднак Клічко цягам пэўнага часу жыў ва Ўкраіне й Нямеччыне, дзе, паводле паведамленьняў некаторых СМІ, меў від на жыхарства[35][36]. 29 сакавіка Клічко заявіў пра адмаўленьне ад балятаваньня ў якасьці кандыдата ў прэзыдэнты Ўкраіны, выказаўшы падтрымку Пятру Парашэнку[37].
Адмоўлена ў рэгістрацыі
рэдагавацьНапачатку выбарчае кампаніі шэраг патэнцыйных кандыдатаў не атрымалі дазвол ад ЦВК на балятаваньне на пасаду прэзыдэнта Ўкраіны. Адмову ў рэгістрацыі атрымалі А. Бурнашова, У. Марыніч, А. Махлай, А. Кучаравенка, У. Чапей, Л. Ражнова, Л. Максіменка, Д. Мірашнічэнка, П. Рэкаль, Т. Анапрыюк і З. Абасаў[38][39][40][41]. 3 красавіка было адмоўлена ў рэгістрацыі таксама Яўгену Церахаву, Юрыю Іваніцкаму й асобе, якая мела дакумэнты на імя Дарта Вэйдэра[42].
Сьпіс кандыдатаў
рэдагавацьНа цяперашні час вядома пра будучы ўдзел у выбарах 18 кандыдатаў, апрача гэтага, 5 кандыдатаў адмовіліся ад удзелу ў выбарах.
- Вольга Багамолец — незалежная кандыдатка, падтрыманая Сацыялістычнай Партыяй Украіны[21][43];
- Юры Бойка — незалежны кандыдат[21];
- Міхаіл Добкін — незалежны кандыдат[21];
- Андрэй Грыненка — незалежны кандыдат[21];
- Анатоль Грыцэнка — «Грамадзянская Пазыцыя»[44];
- Валер Канавалюк — незалежны кандыдат[21];
- Васіль Куйбіда — Народны Рух Украіны[21];
- Рэнат Кузьмін — незалежны кандыдат[21];
- Алег Ляшко — Радыкальная Партыя Алега Ляшко[21];
- Мікола Маламуж — незалежны кандыдат[21];
- Пятро Парашэнка — незалежны кандыдат[21], падтрыманы «УДАРам»;
- Вадзім Рабіновіч — незалежны кандыдат[21];
- Уладзімер Саранаў — незалежны кандыдат[21];
- Сяргей Цігіпка — самавылучэньне[21];
- Васіль Цушко — незалежны кандыдат[21];
- Алег Цягнібок — УА Свабода[21];
- Юлія Цімашэнка — «Бацькаўшчына»[21];
- Дзьмітры Яраш — «Правы Сэктар», самавылучэньне[21];
Адмовіліся
рэдагаваць- Аляксандар Кліменка — Украінская Народная Партыя, адмовіўся 17 траўня, падтрымаў П. Парашэнку[45];
- Натальля Каралеўская — незалежная кандыдатка, адмовілася 1 траўня[46];
- Пятро Сіманенка — Камуністычная партыя Ўкраіны, адмовіўся 16 траўня[47];
- Алег Цароў — самавылучэньне, адмовіўся 29 красавіка[28];
- Зоран Шкірак — незалежны кандыдат, адмовіўся 10 траўня[48].
Тым ня менш, ЦВК не зацьвярджае адмаўленьне ад удзелу ў прэзыдэнцкіх выбарах пасьля 1 траўня[49].
Папярэднія зьвесткі
рэдагавацьНіжэй прыведзеныя зьвесткі некаторых экзыт-полаў датычна ўпадабаньняў выбарцаў ды іх параўнаньне з вынікамі выбараў 2010 году. Мінусам пазначаныя кандыдаты, якія ня ўдзельнічацьмуць у выбарах. Блакітным паказаны лідэр паводле таго ці іншага апытаньня, ружовым — другі кандыдат, найбольшыя вынікі паводле апытаньняў пазначаныя тлустым. У выпадку адсутнасьці лідэра ў першым туры выбараў ладзіцца другі, у якім удзельнічаюць два кандыдаты з найбольшаю колькасьцю галасоў. Апошняя калёнка справа паказвае розьніцу між «блакітным» і «ружовым» кандыдатам паводле таго ці іншага апытаньня. У выпадку, калі невядомая дата апытаньня, даецца дата публікацыі таго ці іншага апытаньня.
Дата | Экзыт-пол | Іншыя | Розьніца | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
С. Цігіпка нез. |
М. Добкін ПР |
УДАР |
Ю. Цімашэнка «Бацькаўшчына» |
А. Цягнібок УА Свабода |
КПУ |
П. Парашэнка нез. |
А. Ляшко РП | |||||
13—19 траўня | Ukrainian National Academy of Pedagogic Sciences | – | 8.0 | – | – | 13.3 | – | – | 45.0 | 7.6 | 6.7 | 31.7 |
6—8 траўня | GfK[a] | – | 10.6 | 4.6 | – | 10.4 | 1.5 | 3.2 | 47.9 | 6.4 | 20.4 | 37.3 |
25—29 красавіка | Цэнтар Разумкова | – | 6.7 | 4.2 | – | 14.8 | 1.9 | 4.5 | 47.7 | 5.0 | 15.2 | 33.9 |
Без удзелу Царова[50] | ||||||||||||
9—16 красавіка | SOCIS, КМІС, «Рейтинг», Цэнтар Разумкова | – | 7.4 | 6.0 | – | 14.0 | 2.1 | 5.6 | 48.4 | 4.6 | 11.9 | 34.4 |
28 сакавіка—2 красавіка | Цэнтар Разумкова, «Рейтинг» | – | 8.8 | 5.2 | – | 19.1 | 2.3 | 4.6 | 42.3 | 5.5 | 12.2 | 23.2 |
С. Цігіпка выключаны з ПР[51] | ||||||||||||
31 сакавіка | «Перадавыя прававыя ініцыятывы»[b] | – | 19.6 | 1.2 | – | 12.7 | 3.6 | 3.5 | 42.0 | 2.3 | 14.9 | 22.4 |
Кандыдат ад ПР — М. Добкін, без удзелу В. Януковіча | ||||||||||||
Без удзелу В. Клічко | ||||||||||||
14—26 сакавіка | Міжнародны рэспубліканскі інстытут[c][d] | – | 7.0 | 3.0 | 13.0 | 14.0 | 3.0 | 4.0 | 27.0 | – | 18.0 | 13.0 |
14—19 сакавіка | SOCIS, КМІС, «Рейтинг», Цэнтар Разумкова | – | 10.0 | 5.3 | 12.9 | 12.0 | 2.5 | 5.0 | 36.2 | 5.0 | 11.1 | 23.3 |
4—18 сакавіка | GfK[e] | – | 8.5 | 5.0 | 19.0 | 12.0 | 1.5 | 7.0 | 39.5 | – | 7.9 | 20.5 |
Без удзелу В. Януковіча | ||||||||||||
1—6 сакавіка | Цэнтар сацыяльнага маніторынгу | – | 11.4 | – | 14.2 | 15.5 | 3.7 | 6.4 | 13.7 | 3 | – | 1,3 |
25 лютага—4 сакавіка | SOCIS | – | 9.6 | – | 21.3 | 14.1 | 3.6 | 6.4 | 30.9 | – | 14.3 | 9.6 |
28 лютага—3 сакавіка | КМІС[f] | – | 13.3 | – · | 20.1 | 13.9 | 2.8 | 8.3 | 32.8 | – | 8.8 | 12.7 |
Без удзелу Януковіча, з улікам інтэрвэнцыі на Крымскі паўвостраў | ||||||||||||
24 студзеня—1 лютага | SOCIS | 29,2 | – | – | 22.8 | 19.1 | 2.8 | 4.3 | 15.9 | – | 6.0 | 6.4 |
17—26 студзеня | SOCIS | 29,5 | – | – | 21.6 | 20.8 | 4.7 | 5.7 | 13.0 | – | 4.6 | 7.9 |
2014 | ||||||||||||
23—27 сьнежня | R&B[g] | 36,0 | – | – | 19.9 | 11.2 | 5.7 | 5.4 | 11.0 | – | 10.7 | 16.1 |
7–17 сьнежня | «Рейтинг»[h] | 28,2 | – | – | 22.7 | 23.2 | 5.5 | 6.3 | 8.0 | – | 6.1 | 5.0 |
26 кастрычніка—8 лістапада | IFES[i] | 31,0 | – | – | 30.0 | 17.0 | 6.0 | 9.0 | – | – | 7.0 | 1.0 |
30 верасьня—8 кастрычніка | Цэнтар Разумкова[j] | 26,3 | – | – | 20.9 | 18.1 | 5.1 | 7.7 | 4.1 | – | 17.8 | 5.4 |
26 верасьня—6 кастрычніка | «Рейтинг»[k] | 28,0 | – | – | 25.0 | 22.0 | 8.0 | 8.0 | 2.0 | – | 6.0 | 3.0 |
15—25 верасьня | R&B[l] | 32,5 | – | – | 18.3 | 17.0 | 4.8 | 7.7 | 5.0 | – | 14.7 | 14.2 |
21–30 траўня | КМІС[m] | 27,2 | – | – | 30.2 | – | 11.0 | 7.0 | – | – | 24.6 | 3.0 |
2013 | ||||||||||||
21–24 сьнежня | Цэнтар Разумкова[n] | 32,6 | – | – | 16.6 | 18.6 | 7.4 | 8.8 | – | – | 16.0 | 14.0 |
2012 | ||||||||||||
17 студзеня 2010 | Вынікі выбараў-2010 | 35,3 | 13,1 | – | – | 25.1 | 1.4 | 3.5 | – | – | 21.6 | 10.2 |
Міжнародная рэакцыя
рэдагавацьПершапачаткова афіцыйныя асобы Расейскае Фэдэрацыі выступалі супраць пераносу даты выбараў прэзыдэнта Ўкраіны, лічачы імпічмэнт Януковіча й новы ўрад краіны нелегітымным[52]. Аднак ужо 7 траўня прэзыдэнт Расеі Ўладзімер Пуцін выступіў з ухваленьнем выбараў, аднак адзначыўшы, што выбары ня будуць мець посьпеху ў выпадку адсутнасьці абароны правоў усіх грамадзянаў Украіны[53].
У пачатку траўня ЗША і Эўразьвяз выступілі з абяцаньнем прыняцьця санкцыяў пры ўмяшальніцтве Расеі ў хаду выбараў ва Ўкраіне, што стала б дадатковымі санкцыямі адносна Расеі, паколькі ў сувязі з інтэрвэнцыяй апошняй на тэрыторыі Крыму з боку краінаў Захаду ўжо быў прыняты пакет пэўных санкцыяў супраць Расеі[54]. Верагодныя дадатковыя санкцыі падразумяваюць абмежавальныя захады супраць галінаў расейскай эканомікі ў адрозьненьне ад папярэдніх, прынятых з нагоды інтэрвэнцыі ў Крым, якія закраналі толькі прыватных асобаў і некаторыя кампаніі[55]. Раней ЗША ды краіны Эўразьвязу выступілі з абвінавачваньнем Расеі ў правакаваньні ўзброеных пратэстаў на ўсходзе Ўкраіны[56].
Назіраньне
рэдагавацьПаводле стану на 2 траўня ЦВК Украіны зарэгістравала 543 афіцыйных міжнародных назіральнікаў. Сярод іншага, уласных назіральнікаў накіравалі Бюро па дэмакратычных інстытутах і правох чалавека, Парлямэнцкая асамблея АБСЭ, Сусьветны кангрэс украінцаў, а таксама ЗША[57]. 9 траўня памочнік дзяржаўнага сакратара ЗША па пытаньнях Эўропы й Эўразіі Вікторыя Нуланд заявіла, што ЗША падтрымае 255 доўгатэрміновых і звыш 3300 кароткатэрміновых назіральнікаў[58].
Вынікі
рэдагаваць26 траўня на адпаведным брыфінгу з нагоды падліку галасоў старшыня ЦВК Украіны Міхаіл Ахендоўскі заявіў, што паводле папярэдніх падлікаў галасоў абраным прэзыдэнтам Украіны можа лічыцца Пятро Парашэнка. Згодна з інфармацыяй апрацаваных 90,01% пратаколаў Парашэнка атрымаў 54,22% галасоў выбарцаў, другое месца з вынікам 13% атрымала старшыня партыі «Бацькаўшчына» Юлія Цімашэнка[59]. Згодна з абноўленымі зьвесткамі (98,52% апрацаваных пратаколаў) адсоткавая дзеля галасоў выбарцаў, аддадзеных на карысьць П. Парашэнкі, склала 54,69%, Ю. Цімашэнка — 12,82%[60].
Адпаведнае паведамленьне адносна прызнаньня вынікаў выбараў у гэты ж дзень накіравала МЗС Рэспублікі Беларусь[61].
29 траўня ЦВК Украіны апублікаваў адпаведныя зьвесткі, згодна зь якімі апрацавана 100% пратаколаў і перамогу ў пазачарговых выбарах з вынікам 54,7% атрымаў П. Парашэнка[62]. Інаўгурацыя новаабранага кіраўніка дзяржавы была заплянаваная 7 чэрвеня гэтага ж году[63], якая ўрэшце й адбылася згодна з гэтай датай[64].
Заўвагі
рэдагаваць- ^ Апытаньне праведзенае без уліку тых, хто не наведае выбары, або ня вызначыўся. Дадзеную акалічнасьць трэба ўлічваць дзеля слушнага супастаўленьня зь іншымі вынікамі.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Паводле гэтага апытаньня вынікі акругляюцца да 0,0 або 0,5 з мэтаю прыбраньня з статыстыкі выбарцаў, якія ня вызначаліся зь меркаваньнем, што робіцца дзеля прадухіленьня няправільных інтэрпрэтацыяў.
- ^ Гл. заўвагі a, d.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагі a, d.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагі a, d.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагу a.
- ^ Гл. заўвагу a.
Крыніцы
рэдагаваць- ^ BBC. Ukrainian president and opposition sign early poll deal // BBC News. — 2014.
- ^ AlJazeera Ukraine president announces early elections // AlJazeera. — 2014.
- ^ а б Ukraine crisis timeline // BBC News. — 2014.
- ^ а б в г ЦВК: Проведення виборів на Донеччині та Луганщині стає дедалі складнішим // Украінская Праўда. — 2014.
- ^ Інтэрфакс-Украіна. Batkivschyna, UDAR, Svoboda to coordinate their actions at presidential election // Інтэрфакс-Украіна. — 2013.
- ^ Kyiv Post. Parliament votes 328-0 to impeach Yanukovych on Feb. 22; sets May 25 for new election; Tymoshenko free (VIDEO) // Kyiv Post. — 2014.
- ^ Voice of Russia. Alexander Turchinov elected as speaker of Ukrainian Parliament // Voice of Russia. — 2014.
- ^ Радыё Свабода. Турчынаў выконвае абавязкі прэзыдэнта Ўкраіны // Радыё Свабода. — 2014.
- ^ Andrew Higgins, Andrew E. Kramer. Archrival Is Freed as Ukraine Leader Flees // The New York Times. — 2014.
- ^ а б Yanukovych: Presidential elections slated for May 25 unlawful, I won't run // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ In Ukraine talks, finger-pointing and little sign of progress // The Washington Post. — 2014.
- ^ New Ukrainian president will be elected for 5-year term – Constitutional Court // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ Украінская Праўда. Янукович отримав контрольний пакет у парламенті // Украінская Праўда. — 2014.
- ^ Interfax-Ukraine. Parliament sets parliamentary elections for October 2012, presidential elections for March 2015 // Kyiv Post. — 2011.
- ^ Reuters. Ukraine sets parliamentary vote for October 2012 // Kyiv Post. — 2011.
- ^ BBC. Q&A: Ukraine presidential election // BBC News. — 2010.
- ^ Інтэрфакс-Украіна. Nomination of presidential candidates in Ukraine to begin on February 25, says CEC head // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ а б CEC registers seven more presidential candidates, including Poroshenko, Tymoshenko // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ President of All-Ukrainian Jewish Congress Rabynovych to register as presidential candidate // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ Nomination of presidential candidates in Ukraine to begin on February 25, says CEC head // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т Twenty-three candidates to run for Ukraine's presidency // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ В избирательном бюллетене остается 21 кандидат на пост президента - Магера // УНІАН. — 2014.
- ^ Інтэрфакс-Украіна. Regions Party is hoping for Yanukovych's reelection as president // Інтэрфакс-Украіна. — 2013.
- ^ Інтэрфакс-Украіна. Yanukovych vows not to run in 2015 presidential elections if his rating is low // Інтэрфакс-Украіна. — 2013.
- ^ gazeta.ua. Партия регионов выдвинет в президенты Тигипко? // gazeta.ua. — 2014.
- ^ Ukraine's Party of Regions expels presidential hopefuls Tigipko, Tsariov and Boiko // Інтэрфакс-Украіна.
- ^ Прокуратура открыла уголовное производство против Царева за сепаратистские идеи // УНІАН. — 2014.
- ^ а б Ukraine's Pro-Russian Candidate Quits Presidential Race // Радыё Свабода. — 2014.
- ^ ВВС. Ukraine ex-PM Yulia Tymoshenko jailed over gas deal // BBC News. — 2011.
- ^ Закон і Бізнес. The Tymoshenko verdict. Full text of the sentence // Закон і Бізнес.
- ^ Kyiv Post Staff. Tymoshenko convicted, sentenced to 7 years in prison, ordered to pay state $188 million (update) // Kyiv Post. — 2011.
- ^ Тиждень.ua. They Call Themselves the Opposition // Тиждень.ua. — 2012.
- ^ Украінская Праўда. Список депутатів нової Верховної Ради // Украінская Праўда. — 2012.
- ^ BBC. Q&A: Ukrainian parliamentary election // BBC News. — 2012.
- ^ а б Інтэрфакс-Украіна. Vitali Klitschko says intends to run for president in Ukraine // Інтэрфакс-Украіна.
- ^ а б Інтэрфакс-Украіна. Parliament passes law that could prevent Klitschko from running for president // Інтэрфакс-Украіна.
- ^ Boxing Champion Klitschko Withdraws from Ukraine Presidential Race // NBC News. — 2014.
- ^ ЦВК відмовила у реєстрації першому кандидату на посаду президента // ТВі. — 2014.
- ^ ЦИК отказал в регистрации двум кандидатам в президенты Украины // Сегодня.ua. — 2014.
- ^ Двум лицам отказано в регистрации на пост Президента // День.kyiv.ua. — 2014.
- ^ ЦИК зарегистрировала Бойко кандидатом в президенты // Корреспондент.net. — 2014.
- ^ ЦИК не пустила на президентские выборы Дарта Вейдера и еще двоих кандидатов // УНІАН. — 2014.
- ^ Ольга БОГОМОЛЕЦЬ - єдиний народний кандидат в Президенти, якого підтримує Соціалістична партія України // Афіцыйны партал Сацыялістычнае Партыі Ўкраіны. — 2014.
- ^ ЦВК зареєструвала кандидатами в президенти Тягнибока, Гриценка та ще двох // Украінская Праўда. — 2014.
- ^ З президентської гонки знявся ще один кандидат // Украінская Праўда. — 2014.
- ^ Korolevska withdraws her presidential bid - CEC // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ Симоненко снялся с выборов // УНІАН. — 2014.
- ^ Шкіряк під час дебатів знявся з виборів // Укрінформ. — 2014.
- ^ Симоненко залишили у виборчих бюлетенях // Украінская Праўда. — 2014.
- ^ http://www.unian.net/politics/913018-tsarev-snyalsya-s-vyiborov-i-prizval-k-ih-boykotu.html
- ^ http://www.kyivpost.com/content/politics/tigipko-accuses-party-of-regions-of-betraying-interests-of-ukraine-342400.html
- ^ David M. Herszenhorn. As Ukrainian Election Looms, Western Powers and Russia Campaign for Influence // The New York Times. — 2014.
- ^ Ukraine crisis: Russia's Putin 'backs 25 May election' // BBC News. — 2014.
- ^ Ukraine crisis: EU and US impose sanctions over Crimea // BBC News. — 2014.
- ^ Carrie Dann. Obama, Merkel: More Sanctions If Russia Disrupts Election // NBC News. — 2014.
- ^ West warns Russia not to disrupt Kiev polls // Al Jazeera. — 2014.
- ^ CEC registers 543 international official observers for presidential elections // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ US to provide support to several thousands of observers at Ukrainian elections - Nuland // Інтэрфакс-Украіна. — 2014.
- ^ Кіраўнік украінскага ЦВК: Парашэнка абраны прэзыдэнтам // Радыё Свабода. — 2014.
- ^ Вынікі галасаваньня па Ўкраіне. Пазачарговыя выбары Прэзыдэнта Ўкраіны 25 траўня 2014 году (укр.). Цэнтральная выбарчая камісія Ўкраіны. Праверана 27 траўня 2014 г.
- ^ МЗС: Беларусь паважае выбар украінскага народа // Радыё Свабода. — 2014.
- ^ ЦВК порахувала 100% протоколів. У Порошенка майже 55% // Украінская Праўда.. — 2014.
- ^ Інавгурація Порошенка відбудеться 7 червня // ТСН.ua. — 2014.
- ^ Парашэнка прыняў прысягу, на інаўгурацыю прыляцеў Лукашэнка. Анлайн // Наша Ніва. — 2014.