Отакар Бржэзіна
Отакар Бржэзіна (па-чэску: Otokar Březina, сапраўднае імя Вацлаў Ебавы; 13 верасьня 1868 — 25 сакавіка 1929) — чэскі паэт.
| Отакар Бржэзіна | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 13 верасьня 1868[1][2][3][…] або 12 верасьня 1868[4] |
| Памёр | 25 сакавіка 1929[1][2][3][…] (60 гадоў) |
| Пахаваны | |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | пісьменьнік, паэт, настаўнік, эсэіст, празаік |
| Жанр | паэзія |
| Мова | чэская мова[3][8] |
| Узнагароды | |
| Подпіс | 
|
Біяграфія
рэдагавацьНарадзіўся ў мястэчку Пачаткі. Першыя літаратурныя спробы, выдаваныя пад псэўданімам Вацлаў Даншаўскі, адносяцца да гадоў навучаньня ў гімназіі ў Тэлчы (1883—1887). Першыя апублікаваныя вершы маюць эпічны характар і зь лёгкім сацыяльным падтэкстам апісваюць звычайныя жыцьцёвыя гісторыі. У прозе трымаецца наіўна-бадзёрага гумару, з дапамогай якога спрабуе намаляваць розныя чалавечыя тыпы. У прозе адчувальны ўплыў Яна Нэруды. Пасьля заканчэньня гімназіі працуе настаўнікам, жыве на самоце з пачуцьцём адзіноты і нерэалізаванасьці.
У 1887—1892 гадах піша пераважна прозу. Адмаўляецца ад гумарыстычнага тону, творы гэтага пэрыяду носяць прыкметы натуралізму, галоўнымі матывамі стаюцца сьмерць, згадкі пра мінулае і непераадольная адзінота. Навэлы «Důležitý den života příštipkáře», «Protější okno».
У 1890—1891 гадах узьнікае «Román Eduarda Brunnera», які аўтар праз год сам зьнішчыў. Няўдача гэтага раману, у які Отакар Бржэзіна ўкладаў шмат аўтарскіх надзеяў, стала прычынай творчага крызісу. Ён захапляецца Бадлерам і Шапэнгаўэрам, у творах пераважаюць пэсымістычныя, мэлянхалічныя настроі. Прымае Шапэнгаўэрава ўяўленьне пра сьвет як абсалютны самападман і ілюзыю. У гэты час узьнікае тэорыя арыстакратычнай выключнасьці мастацтва. Отакар Бржэзіна стаецца з рэалістычнага празаіка паэтам-сымбалістам.
У гэты час чэская літаратура перажывала крызіс і стаяла на парозе неабходнасьці пераходу да новых мастацкіх сродкаў. Шмат паэтаў рэзка зьмяняюць характар сваёй творчасьці (Антанін Сова, Карэл Главачэк, Станіслаў Костка Нойман, Іржы Карасэк зь Львовіцаў), пачынаецца новая эпоха ў літаратурнай крытыцы (Францішак Ксавэр Шальда).
У 1907 годзе Отакар Бржэзіна перастае займацца літаратурнай творчасьцю.
Два разы (у 1924 і 1928 гадах) быў намінаваны на Нобэлеўскую прэмію ў галіне літаратуры.
Літаратурная творчасьць
рэдагавацьПаэтычная творчасьць Отакара Бржэзіны, знаходзячыся на памежжы мастацтва і філязофскай мэдытацыі, належыць да каштоўнасьцяў эўрапейскага літаратурнага сымбалізму. Цалкам у суладзьдзі з сымбалістычнай тэорыяй паэт успрымаў рэлігійныя факты як сымбалі. Хаця канстанты аўтарскага мастацкага сьвету знаходзяцца пад пэўным уплывам хрысьціянства, ягоны духоўны сьвет не кіруецца законамі хрысьціянскай духоўнасьці, а прасякнуты духоўнасьцю філязофскага ідэалізму. Літаратурная творчасьць Отакара Бржэзіны знаходзіцца на вяршыні чэскага сымбалізму. Сымбалісцкія сродкі выразнасьці ў паэта хутка аўтаматызаваліся, ператвараліся ў мэтафарычныя клішэ, праз гэта сымбалізм хутка страчваў сваю мастацкую сутнасьць. Таму многія паэты ў хуткім часе адышлі ад сымбалізму (Антанін Сова), а новае пакаленьне ўжо стаіць на новых, антысымбалісцкіх пазыцыях (Франя Шрамэк, Францішак Гельнэр, Віктар Дык, Карэл Томан)
Бібліяграфія (паэтычныя зборнікі)
рэдагаваць- «Tajemné dálky» (1895) («Таемныя далячыні»)
- «Svítání na západě» (1896) («Сьвітаньне на захадзе»)
- «Větry od pólů» (1897) («Вятры з палюсоў»)
- «Stavitelé chrámu» (1899) («Будаўнікі храму»)
- «Ruce» (1901) («Рукі»)
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б Otakar Brezina // Encyclopædia Britannica (анг.)
- ^ а б Otokar Březina // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
- ^ а б в г д Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Březina, Otokar // Regionální osobnosti (чэс.)
- ^ а б Архіў прыгожых мастацтваў — 2003.
- ^ а б Vědecká knihovna v Olomouci Otokar Březina // REGO (чэс.)
- ^ BillionGraves (анг.) — 2011.
- ^ Březina, Otokar, 1868-1929 // CONOR.SI
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць
Отакар Бржэзіна — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў