Обаль (рака)
О́баль — рака ў Беларусі, правы прыток ракі Дзьвіны. Цячэ ў Віцебскай вобласьці. Даўжыня 148 км. Плошча вадазбору 2690 км². Выдатак вады ў вусьці 19,4 м³/с. Агульны спад ракі 55 м. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,4 ‰.
| Обаль лац. Obal | |
 Рака Обаль у Шумілінскім раёне | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Выток | возера Езярышча |
| Вусьце | Дзьвіна |
| Краіны басэйну | Беларусь |
| Вобласьці | Віцебская вобласьць |
| Даўжыня | 148 км |
| Сярэднегадавы сьцёк | 19,4 м³/с |
| Плошча басэйну | 2690 км² |
| Нахіл воднай паверхні | 0,4 ‰ |
Асноўныя прытокі
рэдагавацьНа рацэ
рэдагаваць- Мястэчка: Обаль
- Вадасховішча: Ключагорскае
- ГЭС: Ключагорская (закінутая)
Агульныя зьвесткі
рэдагавацьВыцякае з возера Езярышча каля мястэчка Езярышча, цячэ Гарадоцкім і Шумілінскім раёнамі ў межах паўночна-заходняй часткі Гарадоцкага ўзвышша і паўночна-ўсходняй часткай Полацкай нізіны. Вусьце за 1 км на паўднёвы захад ад вёска Новых Гаранаў Полацкага раёну.
Даліна пераважна трапэцападобная, шырынёй 300—600 м (найбольшая 2,5 км паміж вёскамі Малым Цешавам і Канавалавам Гарадоцкага раёну); у вярхоўі невыразная. Абалона двухбаковая, чаргуецца па берагах, месцамі яе няма; шырыня абалоны да ўтоку ракі Сьвіны 400—800 м, ніжэй 100—200 м. Рэчышча зьвілістае, шырынёй 8—20 м у верхняй плыні, 20—40 м у сярэдняй, 25—30 м у ніжняй.
Найвышэйшы ўзровень разводзьдзя каля мястэчка Обалю ў 1-й дэкадзе красавіка, сярэдняя вышыня над межаньню 4,6 м, найбольшая 7,3 м (1956). Замярзае ў канцы 1-й дэкады сьнежня, крыгалом у пачатку красавіка. Веснавы ледаход 4 дні. Рака зарэгуляваная Ключагорскім вадасховішчам[1].
Вадазбор разьмяшчаецца на паўднёва-заходніх схілах Невельска-Гарадоцкіх вышыняў, толькі ніжняя частка яго ўваходзіць ў Полацкую нізіну. Рэльеф сярэдне- і дробнаўзгорысты, паніжэньні забалочаныя або занятыя азёрамі. Азёры невялікія, найбольшае — возера Коша. Лясы мяшаныя, сустракаюцца невялікімі масівамі[2].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Блакітная кніга Беларусі. Энцыкл. — Мн.: 1994. С. 275.
- ^ Гідрамэтцэнтар Беларусі (рас.)
Літаратура
рэдагаваць- Блакітная кніга Беларусі: энцыкл / Рэдкал.: Н. А. Дзісько, М. М. Курловіч, Я. В. Малашэвіч і інш.; Маст. В. Г. Загародні. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — ISBN 5-85700-133-1 С. 275.
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. Т. 4: Недалька ― Стаўраліт / Рэдкал.: І. П. Шамякін (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — 598 с.
- Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил.
- Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. 5. Белоруссия и Верхнее Поднепровье. Ч. 1—2. — Л., 1971.