Міраслаў Валек
Мі́раслаў Ва́лек (па-славацку: Miroslav Válek; 17 ліпеня 1927 — 27 студзеня 1991) — славацкі паэт, публіцыст, перакладнік, дзяржаўны дзяяч.
Міраслаў Валек | |
Miroslav Válek | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 17 ліпеня 1927 Трнава |
Памёр | 27 студзеня 1991 Браціслава |
Дзеці | Міраслава Валава[d] |
Літаратурная дзейнасьць | |
Род дзейнасьці | паэт, публіцыст, перакладнік |
Мова | славацкая |
Узнагароды | |
Подпіс | |
Жыцьцяпіс
рэдагавацьМіраслаў Валек нарадзіўся ў Трнаве. У 1947—1949 навучаўся ў эканамічным коледжы ў Браціславе. У 1949—1963 працаваў рэдактарам часопісаў «Slovenský roľník», «Týždeň», «Družstevný obzor», галоўным рэдактарам «Mladá tvorba». У 1966—1967 роках — галоўны рэдактар часопісу «Romboid», сакратар Саюзу славацкіх пісьменьнікаў (у 1967—1968 — старшыня).
Чалец Камуністычнае партыі Чэхаславаччыны з 1962. Актыўна ўдзельнічаў у палітычным жыцьці. З 1969 року быў цальцом Цэнтральнага камітэту Камуністычнае партыі Славаччыны, з 1979 — ЦК Кампартыі Чэхаславаччыны. У 1969—1988 — міністар культуры Славаччыны.
Памёр у Браціславе.
Творчасьць
рэдагавацьПаэзія
рэдагаваць- «Dotyky» (Дотыкі, 1959)
- «Príťažlivosť» (Прывабнасьць, 1961)
- «Nepokoj» (Непакой, 1963)
- «Milovanie v husej koži» (Каханьне ў гусінай скуры, 1965)
- «Súvislosti» (Умоўнасьці, 1973)
- «Slovo» (Слова, 1976)
- «Z vody» (З вады, 1977)
- «Zakázaná láska» (Забароненае каханьне, 1977)
- «Básne» (зборнік вершаў, 1983)
Дзіцячая літаратура
рэдагаваць- «Kúzla pod stolom» (1959)
- «Pozrime sa do prírody, kto osoží a kto škodí» (1960)
- «Kde žijú vtáčky» (1961)
- «Veľká cestovná horúčka pre malých cestovateľov» (1964)
- «Do Tramtárie» (1970)
- «Panpulóni» (выбранае, 1975)
Эсэ
рэдагаваць- «O literatuře a kultuře» (1979)
- «Štyri knihy nepokoja» (1975)
- «Inšpirácie» (1999)
Пераклады
рэдагаваць- Юльян Тувім: «Zázraky a divy» (1961)
- Віцезслаў Нэзвал: «Nový Figaro» (1962)
- Андрэй Вазьнясенскі: «Trojúhelníková hruška» (1964, 1980)
- Генадзь Айгі: «Žena zprava» (1967)
- Поль Вэрлен: «2 výběry z poezie P. Verlaina» (1969, 1977)
- Райнэр Марыя Рыльке: «Písně o láske» (1968, разам з П. Грыўнякам)
- Грэгары Корса: «Zmttvýchvstání smrti» (1968, разам з Й. Вілікоўскім)
- Поль Вэрлен: «Vôňa tvojho tela» (1977)
- Яніс Рыцас: выбраныя басьні новагрэцкага басьняра (разам з Уладзімерам Рэйзэлем)
Для дзяцей
рэдагаваць- Ян Чарэк: «Ráj domova» (1957)
- Юльян Тувім: «Zázraky a divy» (1961)
- Сяргей Барузьдзін: «Prvé písmená» (1964)
Беларускія пераклады
рэдагавацьПятрусь Макаль быў перакладчыкам вершаў Валека на беларускую мову[1][2].
Прэміі і ўзнагароды
рэдагаваць- Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі імя Клемента Готвальда (1966)
- прэмія «За заслугі ў будаўніцтве» (1972)
- памятны мэдаль да 30-годзьдзя вызваленьня Чэхаславаччыны Савецкай арміяй (1974)
- Заслужаны артыст (1975)
- Народны артыст (1977)
- Ордэн працы[3] (1977)
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Крылы: Вершы: Пер. са славац. / Прадм. П.Макаля. — Мн. : Мастац.літ., 1978. — 95 с
- ^ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.
- ^ Přehled funkcionářů ústředních orgánů KSČ 1945 - 1989 (чэс.) Праверана 9 сьнежня 2012 г.
Літаратура
рэдагаваць- Miroslav Válek: Básnické dielo. Bratislava: Kaligram, 2005.
- Portréty slovenských spisovateľov 3. Bratislava: Vydavateľstvo UK, 2003.
- Sedlák, I. a kol.: Dejiny slovenskej literatúry II. Martin: Vydavateľstvo Matice slovenskej, 2009.