Лілія Тамашова
Лілія Тамашова (нар. 25 чэрвеня 1924, вёска Цеплякі, Сеньненскі раён — † 18 траўня 2016, Каралёў Стан), літаратуразнаўца, пэдагог, аўтар мэтадычных дапаможнікаў для сярэдніх школ.[1]
| Лілія Фёдараўна Тамашова | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзілася | 25 чэрвеня 1924 вёска Цеплякі, Сеньненскі раён |
| Памерла | 18 траўня 2016 Каралёў Стан |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | літаратуразнаўца, пэдагог, аўтар мэтадычных дапаможнікаў |
| Гады творчасьці | 1956—2016 |
| Кірунак | літаратуразнаўства, пэдагогіка |
Жыцьцяпіс рэдагаваць
Дзяцінства прайшло на Кольскім паўвостраве, куды сям'я выехала ў пошуках заробку. У 1935 г. адбылося вяртаньне ў Беларусь. Вучылася ў беларускай сярэдняй школе ў Багушэўску. Сям'я Тамашовых жыла ў Расеі ў гады эвакуацыі. У верасьні 1944 вярнулісь у Багушэўск. Паехала ў Менск, дзе без экзаменаў паступіла на толькі што арганізаванае адзьдзяленьне журналістыкі. Адначасова працавала ў рэдакцыі газэты «Чырвоная зьмена», сакратаром факультэта журналістыкі. На другім курсе перайшла на філялягічны факультэт. Скончыла філялягічны факультэт БДУ (1949). Працавала выкладчыцай у Віцебскім пэдагагічным інстытуце да 1954 год. З 1954 г. старшая навуковая супрацоўніца, у 1959 г. загадчыца сэктара мэтодыкі мовы і літаратуры Інстытута пэдагогікі. У 1967—1978 гг. інспэктарка мэтадыстка адзьдзела падручнікаў і мэтадычнай літаратуры Міністэрства асьветы.
Творчасьць рэдагаваць
Лілія Тамашова распрацоўвала пытаньні мэтодыкі выкладаньня літаратуры ў школе. Пачала друкавацца з 1956 году. Першыя яе публікацыі звязаны з тэмай «Якуб Колас у школе», таксама распрацоўвала таксама методыку вывучэння апавяданьняў Кузьмы Чорнага, Эдуарда Самуйлёнка, рамана Iвана Шамякіна «Крыніцы», паэзіі Пімена Панчанкі.
Найбольш значнымі яе працамі з»яўляюцца мэтадычныя дапаможнікі «Вывучэньне трылёгіі Якуба Коласа «На ростанях» у школе» (3-е выд. 1976), «Вывучэньне паэмы Якуба Коласа «Новая зямля» у школе» (2-е выд. 1974). Адзін з аўтараў падручніка хрэстаматыі «Родная літаратура» для сёмага і восьмага клясаў (1962–1993) і інш. Упершыню ў школьную праграму ўлучыла творы Васіля Быкава.
Сям'я рэдагаваць
- Бацька — Фёдар Анісімавіч, безьзямельны селянін, у пошуках заробку разам з сям'ёй выехаў на Кольскі паўвостраў. У 1935 сям'я вярнулася на радзіму, жыла на чыгуначным перагоне каля чыгуначнай станцыі Багушэўск. У час Вялікай Айчыннай вайны бацька эвакуіравацца не змог, працаваў на чыгунцы і ў гады акупацыі, за што ў 1944 асуджаны да 10 гадоў пазбаўленьня волі, высланы ў лягер у Горкаўскую вобласьці, дзе і памёр.
- Маці — Фядора Сямёнаўна, прысьвяціла жыцьцё выхаваньню траіх дзяцей. Яна, маючы пачатковую адукацыю, многа чытала, хораша сьпявала, малявала.
Кнігапіс рэдагаваць
- Тамашова, Л.Ф. Вывучэнне трылогіі Я.Коласа «На ростанях» у школе. — Мінск: Дзяржаўнае выдавецтва БССР, 1957.
- Рэцэнзія: Карпачоў М. Дапаможнік па вывучэньню ў школе трылогіі Я.Коласа «На ростанях». // Савецкая школа : часопіс. — 1958. — № 2.
- Рэцэнзія: Разанаў І. Цікавы і змястоўны дапаможнік. // Настаўніцкая газета : газэта. — 1958, 28 сакавіка.
- Тамашова, Л.Ф. Вывучэнне паэмы Я. Коласа «Новая зямля» у школе. — Мінск: Дзяржаўнае выдавецтва БССР, 1959. — 96 с.
- Рэцэнзія: Пяткевіч А. Дапаможнік толькі выйграе. // Настаўніцкая газета : газэта. — 1960, 20 жніўня.
- Тамашова, Л.Ф. Вывучэнне беларускай літаратуры ў 8 класе : метадычны дапаможнік для настаўнікаў. — Мінск: Народная асвета, 1965. — 352 с.
- Тамашова, Л.Ф. Вывучэнне трылогіі Я.Коласа «На ростанях» у школе. — 2-е выд.. — Мінск: Дзяржаўнае выдавецтва БССР, 1969.
- Тамашова, Л.Ф. Вывучэнне паэмы Якуба Коласа «Новая зямля» ў школе. — 2-е выд.. — Мінск: Народная асвета, 1974. — 93 с.
Крыніцы рэдагаваць
- ^ Пайшла з жыцьця літаратуразнаўца Лілія Тамашова. // Наша Ніва : газэта. — 24.06.2016.
Літаратура рэдагаваць
- Гарэлік Л. М., Барташэвіч М. П. Тамашова Лілія. Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік у 6-ці тамах / АН Беларусі, Інстытут літаратуры ім. Я. Купалы; рэд. А. І. Мальдзіса.Т. 6: Талалай — Яфімаў; Дадатак. — Мн.: БелЭн, 1995. — 682 с. — ISBN 5-85700-060-2. — ISBN 5-85700-190-0. C. 6, 7.
- Лугоўскі, А. І. Слоўнік студэнта-філолага па методыцы выкладання беларускай літаратуры / [[|]]. — Мінск: БДПУ, 2008. — С. 89. — 127 с. — ISBN 978-985-501-667-1