Лоўчы вялікі літоўскі

Лоўчы вялікі літоўскі (па-лацінску: venator, praefectus venationum) — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім. Сачыў за лясамі, у якіх паляваў вялікі князь, распараджаўся паляваньнем.

Урад існаваў з 15 стагодзьдзя. З канца 16 стагодзьдзя лоўчы гаспадарскі, пазьней лоўчы вялікі ВКЛ, меў намесьніка — лоўчага дворнага (падлоўчага), З канца 17 стагодзьдзя — ганаровы тытул дзяржаўнага саноўніка бяз пэўных абавязкаў, такое ж становішча займалі й лоўчыя земскія ў паветах.

Лоўчымі вялікімі літоўскімі былі:

Мікалай Радзівіл «Руды»

• Мішко Вештаровіч (1466)
• Ян Мішкавіч (1487)
• Леў Вэкнэвіч (1496)
• Марцін Храптовіч (1504 — 2.1509)
• Мікалай Пац (Пацавіч; 1509—1544)
• князь Мікалай Радзівіл «Руды» (27.2.1549)
• Рыгор Валовіч (1567—1572)
• князь Мікалай Мікалаевіч Радзівіл(pl) (1577 — 18.10.1579)
• Мікалай Нарушэвіч (23.7.1582 — 10.2.1588)
• Рыгор Валовіч (1591—1591)
• Ян Нарушэвіч (1592—1616)
• Крыштап Нарушэвіч (1617—1624)
• Ян Караль Нарушэвіч (23.3.1624 — 1629)

Юзэф Багуслаў Слушка

• Крыштап Завіша(pl) (25.10.1629 — 27.5.1637)
• Пётар Караль Далмат-Ісайкоўскі (12.5.1637 — 27.5.1640)
• Мікалай Далмат-Ісайкоўскі (29.5.1640 — 1649)
• Ян Тэадор Майдэл (Maydell; 1649—1667)
• Андрэй Тызэнгаўз (1667/1668 — 1672/1673)
• Юзэф Багуслаў Слушка (1672/1673 — 1675)
• Эрнэст Дэнгаф(pl) (3.2.1676 — 1683)
• Ян Валовіч(pl) (6.1684 — ?)
• Ян Казімер Кірдзей (7.1684 — 1685)
• Ян Гажэньскі (20.5.1685 — 1695)
• Францішак Міхал Дэнгаф (10.2.1692 — 1696)

Ян Міхал Салагуб

• Станіслаў Эрнэст Дэнгаф (27.9.1697 — 6.1704)
• Станіслаў Патоцкі(pl) (11.6.1704 — 1710)
• Рыгор Юзэф Катовіч (1710—1724)
• Ян Салагуб-Давойна (24.3.1724 — 16.12.1731)
• Міхал Алёйзы Савіцкі (16.12.1731 — 1.1732)
• Фабіян Шаняўскі (11.3.1732 — 22.11.1734)
• Фэрдынанд Плятэр (27.1.1735 — 31.3.1739)
• Міхал Антоні Сапега (31.3.1739 — 26.11.1746)
• Ігнаці Воўк-Ланеўскі (26.11.1746 — 1761)
• Антоні Забела(pl) (6.5.1761 — 1775)
• Юзэф Забела (5.1775 — 11.7.1793)
• Юзэф Дамінік Касакоўскі (13.1.1794 — )

Глядзіце таксама

• Лоўчы надворны літоўскі

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
• Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
• Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.