Кунтуш
Кунтуш — верхняе мужчынскае адзеньне заможных жыхароў Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага, якое апраналі на жупан.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Stanis%C5%82a%C5%AD_Antoni_%C5%A0%C4%8Duka._%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96_%D0%A8%D1%87%D1%83%D0%BA%D0%B0_%281735-40%29.jpg/220px-Stanis%C5%82a%C5%AD_Antoni_%C5%A0%C4%8Duka._%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%96_%D0%A8%D1%87%D1%83%D0%BA%D0%B0_%281735-40%29.jpg)
Гісторыя
рэдагавацьАдзеньне ўсходняга паходжаньня. Прыйшоў з Вугоршчыны ў Каралеўства Польскае, потым, у XVI ст., у Вялікае Княства Літоўскае. Разам з жупаном зрабіўся традыцыйным адзеньнем шляхты.
У 1778 вызначаліся колеры кунтушоў ураднікаў паасобных ваяводзтваў, што надавала ім характар ваяводзкага мундзіра:
- Амсьціслаўскае: цёмна-сіні («гранатовы»)
- Віленскае: цёмна-сіні («гранатовы»)
- Менскае: малінавы («кармазыновы»)
- Наваградзкае: пунсовы
- Полацкае: малінавы («кармазыновы»)
- Смаленскае: малінавы («кармазыновы»)
- Троцкае: пурпуровы
Выгляд
рэдагавацьБыў доўгім (ніжэй за калені), з разрэзам сьпераду, зашпільваўся на гаплікі або вялікія гузікі. Верхняя частка не зашпільвалася, каб было відаць жупан. Адметнасьць — разрэзаныя рукавы, якія вольна зьвісалі ўздоўж цела або закідваліся за плечы[1].
У XVI ст. шыўся з сукна, пазьней з ядвабу, узімку падшываўся лёгкім футрам. Звычайна меў яскравы колер, цямнейшы за жупан. Падкладка была іншага колеру, у дадатак ішоў тканы каляровы пояс (у тым ліку Слуцкія паясы)[2].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Архітэктура, выяўленчае і дэкаратыўна-прыкладное мастацтва: Дапаможнік для вучняў / Уклад. Б. А. Лазука. — Мн.: Беларусь, 2001.
- ^ Кунтуш // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 166.
Літаратура
рэдагаваць- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
- Архітэктура, выяўленчае і дэкаратыўна-прыкладное мастацтва: Дапаможнік для вучняў / Уклад. Б. А. Лазука. — Мн.: Беларусь, 2001. ISBN 985-01-0124-5.