Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў (Слуцак)

архітэктурны помнік у Слуцку (Беларусь)
Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў
Кляштар бэрнардынаў
Кляштар бэрнардынаў
Краіна Беларусь
Места Слуцак
Каардынаты 53°01′41.80″ пн. ш. 27°33′31.90″ у. д. / 53.0282778° пн. ш. 27.5588611° у. д. / 53.0282778; 27.5588611Каардынаты: 53°01′41.80″ пн. ш. 27°33′31.90″ у. д. / 53.0282778° пн. ш. 27.5588611° у. д. / 53.0282778; 27.5588611
Канфэсія каталіцтва
Заснавальнік Самуэль Аскерка[d]
Дата заснаваньня XVII ст.
Дата скасаваньня 1832
Статус Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў на мапе Беларусі
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар бэрнардынаў — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў у Слуцку. Знаходзіцца ў цэнтры места на гістарычнай Усьцінаўскай вуліцы[a], на беразе ракі Случы. Твор архітэктуры барока.

Комплекс Слуцкага бэрнардынскага кляштару складаўся з касьцёла і кляштарнага корпуса. Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зруйнавалі будынак касьцёла (захаваліся падмуркі). У наш час кляштарны корпус знаходзіцца ў занядбаным стане.

Гісторыя

рэдагаваць
 
Кляштар з мапы па 1816 г.

Вялікае Княства Літоўскае

рэдагаваць

У 1661 годзе старостам мазырскі Самуэль Аскерка запрасіў у Слуцак манахаў-бэрнардынаў і перадаў ім пляц, разьмешчаны насупраць старога замка. Тут збудавалі драўляны касьцёл, капліцу і кляштарны корпус. У 1734 годзе ў будынках праводзілася рэканструкцыя.

У 1770 годзе (паводле іншых зьвестак, у 1793 годзе[1]) на месцы драўлянага пачалося будаваньне мураванага кляштарнага корпуса.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

рэдагаваць

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Слуцак апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. У 1812 годзе згарэў драўляны касьцёл, па чым пачалося будаваньне мураванай сьвятыні.

Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) расейскія ўлады гвалтоўна ліквідавалі кляштар, касьцёл перарабілі пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы), кляштарны корпус прыстасавалі пад вайсковыя кашары. У 1852 годзе будынак касьцёла вярнулі каталікам.

Найноўшы час

рэдагаваць

У 1933 годзе савецкія ўлады зачынілі касьцёл. У былым кляштарным корпусе разьмясьціўся вайсковы камісарыят, пазьней — шпіталь. Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зруйнавалі касьцёл.

Архітэктура

рэдагаваць

Касьцёл — 1-нэфавая базыліка пад 2-схільным дахам. Сымэтрычны галоўны фасад завяршаўся фігурным франтонам з валютамі, сьцены падзяляліся пілястрамі, якія чаргаваліся з лучковымі аконнымі праёмамі.

Інтэр’ер аздаблялі 3 алтары. У касьцёле яшчэ ў канцы XIX ст. (паводле ўспамінаў сучасьнікаў) захоўвалася адмысловая скрыначка з сэрцам князя Гераніма Радзівіла.

Кляштарны корпус — 1-павярховы П-падобны ў пляне будынак, накрыты вальмавым дахам. Сьцены праразаюцца прастакутнымі аконнымі праёмамі. Куты будынка дэкаруюцца лапаткамі.

Плян калідорны. Сутарэньні перакрываюцца цыліндрычным і крыжовым скляпеньнямі, тут знаходзіліся пахаваньні слуцкіх князёў Радзівілаў.

Гістарычная графіка

рэдагаваць

Гістарычныя здымкі

рэдагаваць

Слуцкая бэра

рэдагаваць
  • Манахі-бэрнардыны вывялі сорт грушы «Слуцкая бэра»
  1. ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Чырвонаармейская
  1. ^ Кукуня В. Слуцкі касцёл і кляштар бернардзінцаў // Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 372.

Літаратура

рэдагаваць
  • Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
  Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  613Г000481