Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі (Вязынь)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі
Краіна Беларусь
Вёска Вязынь
Каардынаты 54°25′15.79″ пн. ш. 27°9′45.14″ у. д. / 54.4210528° пн. ш. 27.1625389° у. д. / 54.4210528; 27.1625389Каардынаты: 54°25′15.79″ пн. ш. 27°9′45.14″ у. д. / 54.4210528° пн. ш. 27.1625389° у. д. / 54.4210528; 27.1625389
Канфэсія каталіцтва
Эпархія Менска-Магілёўская архідыяцэзія 
Тып будынка касьцёл
Архітэктурны стыль нэагатычны з элемэнтамі мадэрну
Будаваньне 19081909 гады
Асноўныя даты:
1543першае ўзгадваньне парафіі
1909кансэкрацыя касьцёла
1993вяртаньне касьцёла вернікам
1993аднаўленьне парафіі
2005рэстаўрацыя і рэнавацыя касьцёла
Стан дзейны
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі на мапе Беларусі
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі

Касьцёл (Капліца) Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі — помнік архітэктуры пачатку XX стагодзьдзя ў Вязыні. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка[a]. Дзее. Твор архітэктуры нэагатычнага стылю з элемэнтамі мадэрну.

Гісторыя

рэдагаваць
 
Капліца, 1920-я гг.

Вялікае Княства Літоўскае

рэдагаваць

Парафія Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі ў Вязыні ўпершыню ўпамінаецца ў 1543 годзе[1]

Пад уладай Расейскай імпэрыі

рэдагаваць

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Вязынь апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у мястэчку працягвала дзеяць капліца.

У 1908—1909 гадох у Вязыні з цэглы і вапняку пасярод сядзібна-паркавага комплексу Гяцэвічаў збудавалі новую капліцу[2].

Найноўшы час

рэдагаваць

У міжваенны час капліца пачала дзеяць як касьцёл. Па Другой сусьветнай вайне савецкія ўлады зачынілі касьцёл, будынак якога перарабілі пад вясковы клюб[3].

У 1993 годзе будынак касьцёла вярнулі каталікам, аднавілася парафія. У 2005 годзе праводзілася рэстаўрацыя і рэнавацыя касьцёла.

Архітэктура

рэдагаваць

Помнік архітэктуры нэаготыкі з элемэнтамі мадэрну[3]. Гэта ўзьняты на высокі цокаль прастакутны аб’ём з 5-граннай апсыдай, над якой сьпічасты 2-схільны чаралічны дах пераходзіць у вальмавы[3]. Востраканцовы шчыпец фасаду акаймоўваецца зубчастым фрызам, завяршаецца шатровай сыгнатуркай-званічкай[3]. Вуглы адзначаліся фіяламі (не захаваліся)[3]. Уваход вылучаецца 2-слуповым ганкам над шатровым чарапічным пакрыцьцём; раскрываецца шырокім стральчатым праёмам, выкладзеным валмавымі квадрамі[3]. Стральчатым праёмам адзначаецца і ўваход у капліцу[3]. Ад сярэднявеччай готыкі выкарыстоўваюцца прыступкавыя контрфорсы, аркатурныя фрызы, стральчатыя аконныя праёмы, выкладзеныя з часаных вапняковых квадраў[3].

Усярэдзіне заля і апсыда перакрываюцца зоркавымі скляпеньнямі[3].

  1. ^ Цяперашні афіцыйна адрас — вуліца 17 верасьня, 9
  1. ^ Вязынь — парафія Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі, Catholic.by
  2. ^ Федорук А. Т. Старинные усадьбы Минского края. — Мн., 2000. С. 208—210.
  3. ^ а б в г д е ё ж з Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008.

Літаратура

рэдагаваць
  • Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць