Гайске
Гайске (па-славацку: Hájske; па-вугорску: Köpösd; па-нямецку: Köppeschd[2]) — вёска ў раёне Шаля Нітранскага краю паўднёва-заходняй Славаччыны.
| Гайске | |||||
| славац. Hájske | |||||
| |||||
| |||||
| Дата заснаваньня: | 1113 | ||||
| Краіна: | Славаччына | ||||
| Край: | Нітранскі | ||||
| Раён: | Шаля | ||||
| Плошча: |
| ||||
| Вышыня: | 126 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва: |
| ||||
| Часавы пас: | UTC+1 | ||||
| летні час: | UTC+2 | ||||
| Тэлефонны код: | 037 | ||||
| Паштовы індэкс: | 951 33 | ||||
| Нумарны знак: | SA | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 48°15′13″ пн. ш. 17°52′7″ у. д. / 48.25361° пн. ш. 17.86861° у. д.Каардынаты: 48°15′13″ пн. ш. 17°52′7″ у. д. / 48.25361° пн. ш. 17.86861° у. д. | ||||
Гайске на мапе Славаччыны   Гайске | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| http://hajske.sk | |||||
Геаграфія
рэдагавацьЗнаходзіцца за 26 км на захад ад Нітры на Дунайскай нізіне на паўднёва-ўсходнім ускрайку Нітранскага ўзвышша.
Вышыня вёскі — 126 м над узроўнем мора.
Гісторыя
рэдагавацьПершая пісьмовая згадка пра Гайске датуецца 1113 годам, дзе вёска фігуруе пад назваю «Copusde» як прылеглая ўласнасьць Нітранскага замку. Пазьней Гайске пераходзіла ў маёмасьць шматлікім уладальнікам — Balogovci, Nagyovci, Turčániovci, Esterháziovci і іншым[3]. Назва вёскі зьмянялася цягам наступных стагодзьдзяў: у 1270 — «Kopusd», у 1773 — «Kőpösd» і ў 1786 — «Köppeschd». У пачатку XIX стагодзьдзя тры варыянты назвы (Köpösd, Kepessd, Kepežd) фігуравалі адначасна, аднак з 1867 году ўстойлівым стаў вугорскі варыянт «Köpösd»[2].
Паводле перапісу 1715 году ў Гайске налічваўся 21 двор. Далейшая статыстыка з 1751 году паказвае наяўнасьць у вёсцы 109 сем’яў. У 1787 — 143 двары і 709 жыхароў, у 1828 — 123 двароў і 861 жыхароў[3]. У вугорскім геаграфічным лексыконе 1851 году вёска згадваецца як пераважна славацкая з 858 жыхарамі[4]. Паводле перапісу 1910 году насельніцтва Гайске налічвала 1289 жыхароў, зь якіх 1215 былі славакамі, 34 — вугорцамі, 26 — немцамі і 14 — прадстаўнікамі іншага этнасу[5].
Пасьля Першай сусьветнай вайны ў складзе Чэхаславаччыны. У міжваенны пэрыяд зазнала актыўную славакізацыю. У лістападзе 1938 годзе паводле Венскага арбітражу адыйшла да Вугоршчыны, але пасьля ўрадавых узгадненьняў была ізноў вернутая ў склад Чэхаславаччыны[6]. У 1948 годзе назва вёскі была зьмененая на «Dverníky», і праз тры гады назоў вёскі набыў цяперашні выгляд[2].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ The 2021 Population and Housing Census — Браціслава: Statistical Office of the Slovak Republic.
- ^ а б в MAJTÁN, Milan. Názvy obcí Slovenskej republiky (Vývin v rokoch 1773—1997). Bratislava : [s.n.], 1998.
- ^ а б KROPILÁK, Miroslav. Vlastivedný slovník obcí na Slovensku, I. zväzok A-J. Bratislava : [s.n.], 1977.
- ^ FÉNYES, Elek. Uhorský geografický slovník (Magyarország Geographiai Szótára). Pešť : [s.n.], 1851.
- ^ Sčítanie obyvateľov v krajinách uhorskej svätej koruny v roku 1910. Budapešť : Uhorský kráľovský štatistický úrad, 1912.
- ^ DEÁK, Ladislav. Viedenská arbitráž – 2. november 1938, Dokumenty III. (3. november 1938 – 4. apríl 1939). [s.l.] : Matica slovenská, 2005.