Валянцін Волкаў

Валянцін Віктаравіч Волкаў (19 красавіка 1881 — 8 лістапада 1964) — беларускі жывапісец, народны мастак Беларусі. Аўтар малюнка герба БССР.

Валянцін Волкаў
Дата нараджэньня	19 красавіка 1881
Месца нараджэньня	Ялец[d], Арлоўская губэрня[d], Расейская імпэрыя
Дата сьмерці	8 лістапада 1964
Месца сьмерці	Менск, БССР, СССР
Адукацыя	Пензенскае мастацкае вучылішча
Месца вучобы	Імпэратарская акадэмія мастацтваў[d] Пензенская мастацкая вучэльня[d]
Занятак	партрэт, тэматычная карціна, пэйзаж, нацюрморт
Месца працы	Віцебская народная мастацкая вучэльня[d] Менскі дзяржаўны мастацкі каледж імя Аляксея Глебава Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут
Сябра ў	Абшчына мастакоў[d] і Беларускі саюз мастакоў
Жанры	партрэт, пэйзаж, натурморт[d] і тэматычная карціна[d]
Плынь	рэалізм
Узнагароды
Валянцін Волкаў у Вікісховішчы

Герб БССР, створаны В. Волкавым

Жыцьцяпіс

Скончыў Пензенскае мастацкае вучылішча. Удзельнік мастацкіх выставаў з 1913 году. Працаваў у жанрах тэматычнай карціны, пісаў пэйзажы, нацюрморты. У 1918 годзе ўдзельнічаў у мастацкім афармленьні Петраграду да 1-й гадавіны кастрычніцкага перавароту (эскізы пано «Уся ўлада Саветам», «Штурм Зімняга» і іншыя).

Выкладаў у Веліскай мастацкай школе (1919—1929), Віцебскім мастацкім тэхнікуме (1923—1929), у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце (1953—1964).

Адзін зь першых беларускіх жывапісцаў стварыў вобраз У. І. Леніна (партрэт 1926). Аўтар малюнка герба БССР (1926 і 1938). У 1920—1930-я гады стварыў шэраг манумэнтальных твораў-пано: «Індустрыялізацыя», «Калектывізацыя» (абодва ў 1930) для мытні на станцыі Негарэлае, дэкаратыўны фрыз «Кастрычнік на Беларусі» для павільёну БССР на Ўсесаюзнай сельскагаспадарчай выстаўцы ў Маскве (1939). Ілюстраваў і аформіў шэраг кніг для Дзяржаўнага выдавецтва БССР (1928—1941). Стварыў сюжэтна-тэматычныя карціны, прысьвечаныя гістарычнаму мінуламу Беларусі, грамадзянскай вайне ў Расеі і Вялікай Айчыннай вайне, сучаснасьці.

Творчасьць

Творам Волкава ўласьцівы рэалізм вобразаў, складанасьць кампазыцыйных пабудоваў, у якіх адчуваецца ўплыў традыцыяў акадэмічнай школы, стрыманая каляровая гама, дакладнасьць дэталей. Сярод работ «Кастусь Каліноўскі» (1923), «Барыкады» (1923), «Малатабоец» (1926), «Партызаны» (1928) і іншыя. У партрэтным жанры прадаўжаў традыцыі псыхалягічнага партрэта расейскага рэалістычнага мастацтва 2-й паловы 19 ст. Імкнуўся да глыбокага пранікненьня ў характар людзей, адлюстраваньня іх грамадзянскай значнасьці. Сярод найлепшых твораў: партрэты М. Багдановіча (1927), мастака М. Гусева (1950), Максіма Горкага (1951) і іншыя. Значную каштоўнасьць мае спадчына Волкава: партрэты, пэйзажы, эскізныя малюнкі карцін, дзе ён поруч з глыбокім псыхалягічным вобразам прадэманстраваў дасканалае валоданьне плястычнай формай, тонкі густ у выкарыстаньні фактурных магчымасьцей алоўкавага штрыха («Трактарыстка» (1956), партрэт хірурга Р. Р. Чарковай (1960) і іншыя).

Менск. 3 ліпеня 1944 году

Валянцін Волкаў. «Менск 3 ліпеня 1944 году»

Палатно Волкава «Менск. 3 ліпеня 1944 году» — адзін з самых вядомых беларускіх твораў пэрыяду савецкага рэалізму. Карціна шырынёю больш за пяць мэтраў і вышынёю амаль тры мэтры. Да канца 1970-х палатно аздабляла фае Дому ўраду. Мастацтвазнаўца Сяргей Харэўскі яшчэ ў 1997 годзе ў газэце «Наша Ніва» сьцьвердзіў, што накіды палатна Волкаў пачаў рабіць у акупаваным немцамі Менску. Па яго словах, у 1980-х яшчэ былі жывыя людзі, якія пазавалі Волкаву ў акупаваным Менску для палатна. А настаўніца Менскай мастацкай вучэльні Глазава, прызнавалася, што дзяўчынка з букецікам на пярэднім пляне, што цягнецца да танкіста, — гэта яна. Таксама вядома, што ў нямецкую акупацыю Волкаў зарабляў на жыцьцё маляваньнем партрэтаў нямецкіх афіцэраў.