Біцейка (Біцік), Бэтэйка — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Beteke
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Beto + суфікс з элемэнтам -к- (-k-)
Іншыя формы
Варыянт(ы) Бэтэйка, Біцік
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Біцейка»

Паходжаньне

рэдагаваць

Беціка або Бецека (Bettika, Beteke) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова бід- (біт-) (імёны ліцьвінаў Біцель, Біцін, Бітаўт; германскія імёны Bydilo, Bitinus, Bitold) паходзіць ад гоцкага beodan 'чакаць, спадзявацца'[2].

Германскае паходжаньне імя Біцейка сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[3].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Betko[4]: Beteko (1311 год і XIV ст.), Betheko (1312 год), Betiko (1367 год), Betk (1379 год)[5].

У Прусіі бытавала імя Бедыка: Bedike (1420 год)[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: den Litauern… Byeteigen (21 студзеня 1315 году)[7]; три чоловеки… Битеико[8], пять чоловеков… Битеико[9] (1440—1492 гады); бояре его декснянъские… Битеико (20 кастрычніка 1538 году)[10]; людей волости Бобруйское… а Иванъца Битика (19 сакавіка 1541 году)[11]; земян… Яна Битейка (10 верасьня 1582 году)[12]; в селе Битиках (8 лютага 1592 году)[13]; Adam Beteyka (1778 год)[14]; Parafia świrańska… Biciejkiszki, zaścianek (1784 год)[15].

Носьбіты

рэдагаваць

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася сяло Бітыкі (Битыки) пры маёнтку Кельмах, а таксама фальварак Біцейкі (Бицейки) у Менскім ваяводзтве[16].

На 1903 год фальварак і сяліба Бітыкі існавалі ў Шавельскім павеце Ковенскай губэрні[17].

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 227.
  2. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 57.
  3. ^ Schmittlein R. Les noms d’eau de la Lituanie (suite) // Revue internationale d’onomastique. Nr. 1, 1964. P. 19.
  4. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 18.
  5. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 128.
  6. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 18.
  7. ^ Preussisches Urkundenbuch Bd. 2. (1309—1335). — Aalen, 1962. 80.
  8. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 22.
  9. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 51.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 206.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 229 (10) (1540—1541). — Vilnius, 2003. P. 156.
  12. ^ Акты издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 36. — Вильна, 1912. С. 301.
  13. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 320.
  14. ^ Butkiszki, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  15. ^ Świderski A. F. Dekanat świrski w 1784 r. w świetle opisów plebanów. — Białystok, 2004. S. 92.
  16. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 24.
  17. ^ Алфавитный список населенных мест Ковенской губернии. — Ковна, 1903. С. 368.