Байт

адзінка інфармацыі

Байт (па-ангельску: byte) — адзінка вымярэньня колькасьці інфармацыі, па змаўчаньні байт лічыцца роўным васьмі бітам (у гэтым выпадку можа прымаць 256 (28) розных значэньняў).

Вымярэньні ў байтах
Дзесятковая прыстаўка Двайковая прыстаўка
Назва Знак Ступень Назва Знак Ступень
  МЭК ДАСТ  
байт B 100 байт B байт 20
кілябайт kB 103 кібібайт KiB Кбайт 210
мэгабайт MB 106 мэбібайт MiB Мбайт 220
гігабайт GB 109 гібібайт GiB Гбайт 230
тэрабайт TB 1012 тэбібайт TiB Тбайт 240
пэтабайт PB 1015 пэбібайт PiB Пбайт 250
эксабайт EB 1018 эксьбібайт EiB Эбайт 260
зэтабайт ZB 1021 зэбібайт ZiB Збайт 270
ётабайт YB 1024 ёбібайт YiB Ёбайт 280

Байт у сучасных x86 сумяшчальных кампутарах — гэта мінімальна адрасаваная пасьлядоўнасьць фіксаванага ліку бітаў. Для таго, каб падкрэсліць, што маецца ў віду васьмібітны байт, у апісаньні сеткавых пратаколаў выкарыстоўваецца тэрмін «актэт» (па-лацінску: octet).

Часам байтам завуць пасьлядоўнасьць бітаў, якія складаюць падполе слова (хоць правільней гэта зваць машынным словам, а не байтам). На некаторых кампутарах магчымая адрасаваньне слоў рознай даўжыні. Гэта прадугледжана інструкцыямі выманьня палёў асэмблераў LDB і DPB на PDP-10 і ў мове Common Lisp.

У IBM-1401 машыннае слова было роўна 6 бітам гэтак жа, як і ў Менск-32, а ў БЭСМ — 7 бітам, у некаторых мадэлях ЭВМ вытворчасьці Burroughs Computer Corporation (цяпер Unisys) — 9 бітам. У шматлікіх сучасных лічбавых сыгнальных працэсарах выкарыстоўваецца машыннае слова даўжынёй 16 біт і больш.

Назва Байт было ўпершыню выкарыстана ў 1956 годзе У. Бухгальцам пры праектаваньні першага супэркампутара IBM 7030 для пучка адначасова перадаваных у прыладах уводу-выхаду бітаў (шасьці штук), пазьней у рамках таго жа праекту пашырылі байт да васьмі (23) біт.

Кратныя прыстаўкі для ўтварэньня вытворных адзінак для байта ўжываюцца не як звычайна: па-першае, памяншальныя прыстаўкі не выкарыстоўваюцца зусім, а адзінкі вымярэньня інфармацыі меншыя чым байт завуцца спэцыяльнымі словамі (нібл і біт); па-другое, павелічальныя прыстаўкі азначаюць за кожную тысячу 1024=210 (кілябайт роўны 1024 байтам, мэгабайт роўны 1024 кілябайтам, або 1 048 576 байтам; і т. д. з гіга-, тэра- і пэтабайтамі (больш пакуль не ўжываюцца)). Розніца ўзрастае з ростам вагі прыстаўкі. Больш правільна выкарыстаўваць двайковыя прыстаўкі, але на практыцы яны пакуль не ўжываюцца, магчыма, з-за неблагагучнасьці — кібібайт, мэбібайт, ёбібайт і т. п.

Часам дзесятковыя прыстаўкі выкарыстоўваюцца і ў прамым сэнсе, напрыклад, пры ўказаньні ёмістасьці цьвёрдых кружэлак: у іх гігабайт можа пазначаць мільён кібібайтаў, г. з. 1 024 000 000 байтаў, а то і проста мільярд байтаў, а не 1 073 741 824 байта, як, напрыклад, у модулях памяці; а гэтак жа пры ўказаньні прапускной здольнасьці каналаў перадачы дадзеных (сетак).

Глядзіце таксама

рэдагаваць