Машыннае слова
Машыннае слова — машынназалежная й плятформазалежная велічыня, вымяраная ў бітах або байтах (трытах або трайтах), роўная разраднасьці рэгістраў працэсара і/або разраднасьці шыны дадзеных (звычайна некаторая ступень двойкі). На раньніх кампутарах памер слова супадаў таксама зь мінімальным памерам адрасаванай інфармацыі (разраднасьцю дадзеных, разьмешчаных па адным адрасу); на сучасных кампутарах мінімальнай адрасаваным блёкам інфармацыі звычайна зьяўляецца байт, а слова ўключае некалькі байт. Машыннае слова вызначае наступныя характарыстыкі машыны:
- разраднасьць дадзеных, апрацоўваных працэсарам;
- разраднасьць адрасаваных дадзеных (разраднасьць шыны дадзеных);
- максымальнае значэньне бяззнакавага цэлага тыпу, напроста падтрымоўванага працэсарам: калі вынік арыфмэтычнай апэрацыі пераўзыходзіць гэтае значэньне, то адбываецца перапаўненьне;
- максымальны аб’ём апэратыўнай памяці, напроста адрасаванай працэсарам.
Памер машыннага слова на розных архітэктурах
рэдагавацьГістарычна памер машыннага слова выбіраўся кратным памеру знака. У пачатку 1960-х у кампутарах, якія вырабляліся ў ЗША, выкарыстоўвалася як правіла 6-бітная кадоўка, таму даўжыня слова тамака была кратная 6 бітам.
У сучасных кампутарах слова складаюцца з цэлага ліку байтаў, прычым гэты лік як правіла зьяўляецца ступеньню двойкі. Байт жа, для пераважнай большасьці сучасных архітэктур, роўны 8 бітам.
Словы даўжынёй бітаў прымаюць лікавыя (бяззнакавыя) значэньні ад 0 да улучна.
| Год | Архітэктура | Памер слова (w), бітаў |
Памер цэлага | Памер лікаў з плаваючай коскай |
Памер інструкцыі |
|---|---|---|---|---|---|
| 1952 | IBM 701 | 36 | ½w, w | – | ½w |
| 1954 | IBM 704 | 36 | w | w | w |
| 1960 | PDP-1 | 18 | w | – | w |
| 1964 | CDC 6600 | 60 | w | w | ¼w, ½w, w |
| 1965 | IBM 360 | 32 | ½w, w, 1d ... 31d |
w, 2w | ½w, w, 1½w |
| 1965 | PDP-8 | 12 | w | – | w |
| 1968 | БЭСМ-6 | 48 | w | w, 2w | ½w |
| 1970 | IBM 370 | 32 | ½w, w, 1d ... 31d |
w, 2w, 4w | ½w, w, 1½w |
| 1970 | PDP-11 | 16 | w | 2w, 4w | w, 2w, 3w |
| 1971 | Intel 4004 | 4 | w, d | – | 2w, 4w |
| 1972 | Intel 8008 | 8 | w, 2d | – | w, 2w, 3w |
| 1974 | Intel 8080 | 8 | w, 2w, 2d | – | w, 2w, 3w |
| 1975 | Cray-1 | 64 | 24 b, w | w | ¼w, ½w |
| 1975 | MOS Tech. 6501 MOS Tech. 6502 |
8 | w, 2d | – | w, 2w, 3w |
| 1976 | Zilog Z80 | 8 | w, 2w, 2d | – | w, 2w, 3w, 4w, 5w |
| 1978 (1980) |
Intel 8086 (w/Intel 8087) |
16 | ½w, w, 2d (w, 2w, 4w) |
– (2w, 4w, 5w, 17d) |
½w, w, ... 7w |
| 1978 | VAX-11/780 | 32 | ¼w, ½w, w, 1d, ... 31d, 1b, ... 32b | w, 2w | ¼w, ... 14¼w |
| 1979 | Motorola 68000 | 32 | ¼w, ½w, w, 2d | – | ½w, w, ... 7½w |
| 1982 (1983) |
Motorola 68020 (w/Motorola 68881) |
32 | ¼w, ½w, w, 2d | – (w, 2w, 2½w) |
½w, w, ... 7½w |
| 1985 | ARM1 | 32 | w | – | w |
| 1985 | MIPS32® | 32 | ¼w, ½w, w | w, 2w | w |
| 1989 | Intel 80486 | 16 | ½w, w, 2d w, 2w, 4w |
2w, 4w, 5w, 17d | ½w, w, ... 7w |
| 1989 | Motorola 68040 | 32 | ¼w, ½w, w, 2d | w, 2w, 2½w | ½w, w, ... 7½w |
| 1991 | MIPS64® | 64 | ¼w, ½w, w | w, 2w | w |
| 1991 | PowerPC | 32 | ¼w, ½w, w | w, 2w | w |
| 1992 | SPARC v8 | 32 | ¼w, ½w, w | w, 2w | w |
| 1994 | SPARC v9 | 64 | ¼w, ½w, w | w, 2w | w |
| 2000 | Itanium (IA-64) | 64 | 8 b, ¼w, ½w, w | ½w, w | 41 b |
| 2002 | XScale | 32 | w | w, 2w | ½w, w |
Пазначэньні: b: біт, d: дзесятковая лічба, w: памер машыннага слова, n: пераменнае значэньне.