Альфрэд Маршал
Альфрэ́д Марша́л (па-ангельску: Alfred Marshall) (26 ліпеня 1842, Бэрмондсі, Лёндан – 13 ліпеня 1924, Кембрыдж) — найбольш уплывовы ў свой час ангельскі эканаміст. Ягоная асноўная праца "Прынцыпы эканомікі" (па-ангельску: Principles of Economics) у якой навуковец упершыню падаў азначэньні "попыт", "прапанова", "лімітаваная карыснасьць" і "выдаткі вытворчасьці" ў адным цэлым.
Альфрэд Маршал | |
Alfred Marshall | |
Род дзейнасьці | Эканаміст |
---|---|
Дата нараджэньня | 26 ліпеня 1842 |
Месца нараджэньня | Лёндан, Вялікабрытанія |
Дата сьмерці | 13 ліпеня 1924 |
Месца сьмерці | Кембрыдж, Вялікабрытанія |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | |
Занятак | эканаміст, філёзаф, прафэсар унівэрсытэту |
Навуковая сфэра | эканоміка, гаспадарка[d] і Нэаклясычная школа эканамічнай думкі |
Месца працы | |
Сябра ў | Швэдзкая каралеўская акадэмія навук, Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук[d] і Турынская акадэмія навук[d][1] |
Узнагароды | |
Біяграфія
рэдагавацьДзяцінства Альфрэда Маршала прайшло у Лёнданскім районе Клэпам. Навучаўся ён у школе Мэрчант Тэйлара (па-ангельску: the Merchant Taylor's School) у Нортўудзе і ў Калегіюм Сьвятога Яна (па-ангельску: St John's College) у Кембрыджы. Пад час навучэньня будучы навуковец выявіў надзвычайныя здольнасьці ў матэматыцы, што было пацьвержана вынікам штогадовага экзамэну з матэматыкі (па-ангельску: Cambridge Mathematical Tripos) у 1865 годзе ў Кeбрыджу. Альфрэд Маршал атрымаў там другое месца (па-ангельску: Second Wrangler). У 1868 годзе ён становіцца прафэсарам палітычнай эканомікі.
У сваёй працы Маршал імкнуўся пашырыць выкарыстаньне матэматыкі ў эканоміцы і зрабіць апошнюю больш навуковой дысцыплінай. Але ён жадаў захаваць прастату разуменьня эканомікі, нават "дылетантамі". У сваіх кнігах Маршал мясьціў матэматычныя формулы у зносках і дадатках "дзеля прафэсіяналаў".
Альфрэд Маршал быў настаўнікам у Кембрыджы сваёй будучай жонкі Мэры-Пэлей. Яны ажаніліся ў 1877 годзе. Каб выканаць правіла бясшлюбнасьці, Альфрэд быў вымушаны перайці ў Брыстальскі ўніверсітэт. Там ён працягвае выкладаць палітычную эканоміку.
У 1879 годзе Маршал выдае сваю працу "Эканоміка прамысловасьці" (па-ангельску: Economics of Industry), якая прынесла вядомасьць навукоўцу. А пасьля 1881 году Маршал становіцца ўжо вядучым эканамістам-навукоўцам Брытаніі.
У 1884 годзе Маршал вяртаецца ў Кембрыдж на пасаду прафэсара палітычнай эканоміцы на месца памёршага Гэнры Фосэта. На гэтае пасадзе навуковец распрацоўвае новы экзамэн (па-ангельску: tripos) з палітычнае эканомікі, які быў уведзены толькі ў 1903 годзе. Да гэтага часу пытаньні з эканомікі ў Кембрыджы ўключаліся ў экзамэны з гісторыі і маралі.
З 1881 года Альфрэд Маршал працуе над сваёй фундамэнтальнай кнігай "Прынцыпы эканомікі" (па-ангельску: Principles of Economics). Паступова гэтая праца пашырэла да двух тамоў. Першы том быў выданы ў 1890 годзе і быў прызнаны, як самая перадавая навуковая праца ва ўсім сьвеце. Маршал атрымаў сусьветнае вызнаньне. На жаль, другі том так і не быў скончаны.
Альфрэд Маршал зьяўляўся першым прэзыдентам Кааператыўнага кангрэсу з 1889 года.
У наступны час на працягу 20 гадоў Маршал працаваў над другім томам "Прынцыпаў эканомікі". Але надзвычайнае імкненьне да дасканаласьці і дэталёвасьці не дазволіла яму скончыць гэтую працу.
З 1880 года Альфрэд адчувае праблемы са здароўем. Хвароба с часам павялічвалася і ў 1908 годзе навуковец быў вымушаны звольніцца з унівэрсытэту. Але вольны час таксама не дапамог Маршалу скончыць сваю асноўную працу.
У 1919 годзе ва узросьце 77 гадоў Маршал выдае сваю працу "Вытворчасьць і гандаль" (па-ангельску: Industry and Trade). Гэты твор быў больш эмпірычным у параўнаньні з надзвычай тэарытычнымі "Прынцыпамі эканомікі". З гэтай прычыны праца Маршала не прыцягнула ўвагу навуковага эканамічнага сьвету і не атрымала адпаведнай ацэнкі. У 1923 выдаецца "Грошы, крэдыт і гандаль" (па-ангельску: Money, Credit, and Commerce) - шырокая сумесь эканамічных ідэй за паўстагодзьдзя.
Тым ня менш, Альфрэд Маршал з 1890 да самой сьмерці і на працягу паўстагодзьдзя пасьля быў самым паважаным навукоўцам-эканамістам. Ягоныя студэнты Джон Мэйнард Кэйнс і Артур Пігу сталі вядучымі эканамістамі-навукоўцамі. Маршал быў у вытоках навукі эканоміцы, які распачаў шырокае ужываньне матэматычных мэтадаў.
Альфрэд Маршал памёр ва ўзросьце 81 год. У ягоны гонар названы эканамічны падзел бібліятэк Унівэрсітэтаў Кембрыджу і Брысталу.
Навуковая дзейнасьць
рэдагавацьУнёсак Альфрэда Маршала вызначыў напрамак навуковай дзейнасьці на шмат гадоў наперад. Ён у сваіх працах аб'яднаў тэорыі такіх эканамістаў як Адам Сьміт, Дэйвід Рыкарда, Томас Робэрт Мальтус, Джон Ст’юарт Міль і разьвіў далей. Маршал дадаў клясычнай школе эканоміцы цэльны падзел, які вывучаў паводзіны пакупнікоў. Гэты напрамак атрымаў назву маржыналізм. Працы Маршала зрабіла папулярным азначэньне "попыт і прапанова".
Разьвіццё навукі эканоміцы матэматычнымі мэтадамі дадала ёй якасны штуршок. Эканамічная навука стала больш прыкладная, яе пачалі вывучаць асобна ад іншых навук. Вынікам выкарыстаньня гэтых мэтадаў было зьяўленьне тэрмінаў "лімітаваная карыснасьць" і "лімітаваныя выдаткі". Графічная выява тых графікаў дае знакаміты "Крыж Маршала", які вызначае раўнаважную цану на тавар.
Асноўныя працы
рэдагаваць- «Прынцыпы эканоміцы» (1890) The Principles of Economics (анг.), Принцыпы экономической науки (рас.)
- «Аб рэнце» (1893) On Rent (анг.)
- «Вытворчасьць і гандаль»(1919) Industry and Trade (анг.)
- «Агульная тэорыя замежнага гандлю» (1879) The Pure Theory of Foreign Trade (анг.)
- «Агульная тэорыя ўнутранага кошту прадукцыі» (1879) The Pure Theory of Domestic Values (анг.)
- «Эканоміка прамысловасьці» (1879) (сумесна з жонкай Мэры-Пэлей)
- ^ www.accademiadellescienze.it (італ.)