Ўільям Морыс

Ўільям Морыс
	Ўільям Морыс
Дата нараджэньня	24 сакавіка 1834[…]
Месца нараджэньня	Ўолтэмстаў[d], Вялікі Лёндан, Ангельшчына, Вялікабрытанія[d] або ; Лёндан, Вялікабрытанія[d];
Дата сьмерці	3 кастрычніка 1896[…] (62 гады)
Месца сьмерці	Лёндан, Вялікабрытанія[d] або ; Гамэрсьміт[d], Гамэрсьміт і Фулгэм[d], Вялікі Лёндан, Ангельшчына, Вялікабрытанія[d];
Месца пахаваньня	St. George's Churchyard[d];
Месца вучобы	Коледж Эксэтэру[d]; Каледж Марлбара[d];
Занятак	архітэктар, паэт, дызайнэр, графічны дызайнэр, маляр, пісьменьнік навуковай фантастыкі, палітык, ілюстратар, празаік, артыст, рамесьнік, сацыяльны рэфарматар, каліграфіст
Жанры	дэкаратыўнае мастацтва[d]
Плынь	Arts and Crafts movement[d] і сымбалізм
Сайт	williammorrissociety.org (анг.)
	Ўільям Морыс у Вікісховішчы

Ўільям Морыс (па-ангельску: William Morris; 24 сакавіка 1834, Ўолтэмстаў — 3 кастрычніка 1896 году, Лёндан) — ангельскі мастак, пісьменьнік, тэарэтык мастацтва, грамадзкі дзяяч.

Біяграфія

Вучыўся ў Оксфардзкім унівэрсытэце з 1853 па 1856 гады. 3 1856 году працаваў у архітэктурнай майстэрні Джорджа Эдмунда Стрыта ў Лёндане. У 1857—1862 гадах займаўся жывапісам.

3 1860-х гадоў пад уплывам ідэяў прэрафаэлітаў, як то Томаса Карлайла і Джона Раскіна, выступаў з рамантычнай крытыкай буржуазнага ладу, машыннай вытворчасьці проціпастаўляючы народныя рамёствы, традыцыі ручной працы і індывідуальную мастацкую творчасьць, у якіх бачыў сродак эстэтычнага выхаваньня і пераўвасабленьня грамадзтва. У 1861—1862 гадах заснаваў (з П. Маршалам і Ч. Фолкнерам) мастацка-прамысловую кампанію (саматужныя майстэрні дэкаратыўнай размалёўкі, мэблі, тканінаў, мэталічных вырабаў, вітражоў, шпалераў, вышывак і іншага), у 1890—1891 гады стварыў Келмскоцкае выдавецтва. Вырабы ягоных майстэрняў, афармленьне інтэр’ераў і кнігаў вызначаліся рысамі дэкаратыўных стылізацыяў на ўзор сярэднявечнага мастацтва. Творчасьць Морыса папярэднічала ўзьнікненьню стылю мадэрн і заклала асновы мастацкага канструяваньня.

Імкненьне да сярэдневячных матываў і рамантычнай стылізацыі вобразаў уласьціва і для ягонай літаратурнай творчасьці. Ён склаў паэмы «Абарона Гінэўры» (1858), «Зямны рай» (ч. 1—3, 1868—1870), аповесьць «Сон пра Джона Бола» (1888). Аўтар сацыяльна-ўтапічнага рамана «Зьвесткі неадкуль, або Эпоха шчасьця» (1891).

«La Belle Iseult», 1858
Шпалеры зь лісьцевым арнамэнтам паводле дызайну Ўільяма Морыса, 1875
Фрагмэнт габэлена «Дзяцел» («Woodpecker») паводле дызайну Ўільяма Морыса, 1885

Крыніцы

^ ^а ^б William Morris (нід.)
^ ^а ^б William Morris // Інтэрнэт-база зьвестак фантастыкі (анг.) — 1995.
^ ^а ^б William Morris // Benezit Dictionary of Artists (анг.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
^ ^а ^б Моррис Уильям // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
^ ^а ^б ^в Oxford Dictionary of National Biography (анг.) / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
^ ^а ^б The Fine Art Archive
^ ^а ^б http://arch-pavouk.cz/index.php/architekti/1473-morris-william
^ Каталёг Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі (ням.)
^ Find a Grave (анг.) — 1996.
^ RKDartists (нід.)
^ Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0

Літаратура

Морыс // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 10: Малайзія — Мугаджары. — 544 с. — ISBN 985-11-0169-9

Вонкавыя спасылкі

Вітражы (анг.)

[_a35d9046f81e5bcf-1] а ^б William Morris (нід.)

[_1a72c162c48ecd17-2] а ^б William Morris // Інтэрнэт-база зьвестак фантастыкі (анг.) — 1995.

[_5a8bbdd2be14519e-3] а ^б William Morris // Benezit Dictionary of Artists (анг.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_41e005fdc3319961-4] а ^б Моррис Уильям // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.

[_7935e57586fbd30d-5] а ^б ^в Oxford Dictionary of National Biography (анг.) / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.

[_8dd7c398d3f4c322-6] а ^б The Fine Art Archive

[_291321619d8c7725-7] а ^б http://arch-pavouk.cz/index.php/architekti/1473-morris-william

[_d06f6b85a20403fa-8] Каталёг Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі (ням.)

[_574b2b772a209646-9] Find a Grave (анг.) — 1996.

[_29baed6638a93edb-10] RKDartists (нід.)

[_667980c0f0e531a8-11] Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Ўільям Морыс

Дата нараджэньня	24 сакавіка 1834(1834-03-24)^[1]^[2]^[3]^[…]
Месца нараджэньня	Ўолтэмстаў^[d], Вялікі Лёндан, Ангельшчына, Вялікабрытанія^[d]^[4]^[5]^[6] або Лёндан, Вялікабрытанія^[d]^[7]
Дата сьмерці	3 кастрычніка 1896(1896-10-03)^[1]^[2]^[3]^[…] (62 гады)
Месца сьмерці	Лёндан, Вялікабрытанія^[d]^[4]^[6]^[7] або Гамэрсьміт^[d], Гамэрсьміт і Фулгэм^[d], Вялікі Лёндан, Ангельшчына, Вялікабрытанія^[d]^[8]
Месца пахаваньня	St. George's Churchyard^[d]^[9]
Месца вучобы	Коледж Эксэтэру^[d]^[5] Каледж Марлбара^[d]^[5]
Занятак	архітэктар, паэт, дызайнэр, графічны дызайнэр, маляр, пісьменьнік навуковай фантастыкі, палітык, ілюстратар, празаік, артыст, рамесьнік, сацыяльны рэфарматар, каліграфіст
Жанры	дэкаратыўнае мастацтва^[d]^[10]
Плынь	Arts and Crafts movement^[d] і сымбалізм^[11]
Сайт	williammorrissociety.org (анг.)
Ўільям Морыс у Вікісховішчы