Янка Казека

(Перанакіравана з «Іван Казека»)

Я́нка (Іва́н Дарафе́евіч) Казе́ка (31 жніўня 1915, вёска Кострычы, цяпер у Качэрыцкім раёне Магілёўскай вобласьці — 3 сакавіка 2000, Менск, Беларусь) — беларускі савецкі літаратуразнаўца, крытык. Заслужаны працаўнік культуры Беларускай ССР (1975). Ляўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларускай ССР (1976). Сябра Саюзу пісьменьнікаў СССР (1954).

Янка Казека
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Іван Дарафеевіч Казека
Нарадзіўся 31 жніўня 1915
в. Кострычы, Качэрыцкі раён Магілёўскай вобласьці
Памёр 3 сакавіка 2000
Менск, Беларусь
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці літаратуразнаўца, крытык
Мова беларуская
Дэбют 1935
Узнагароды
Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені
Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Нарадзіўся 31 жніўня 1915 у сялянскай сям’і. Зь верасьня 1931 року працаваў на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце, у 1933—1934 — у рэдакцыі газэты «За ўдарныя тэмпы». Адначасна навучаўся на вечаровым аддзяленьні ляснога тэхнікуму.

У 1938 скончыў літаратурны факультэт Менскага пэдагагічнага інстытуту імя М. Горкага. Выкладаў беларускую мову і літаратуру ў Дукорскай сярэдняй школе Пухавіцкага раёну.

У 1939—1954 служыў у Чырвонай арміі. У нямецка-савецкую вайну — армейскі палітработнік. У 1941 быў паранены пад Ельняй.

У 1954—1957 — супрацоўнік рэдакцыі газэты «Літаратура і мастацтва», у 1957—1967 — галоўны рэдактар Дзяржаўнага выдавецтва Беларускай ССР (з 1963 року — выдавецтва «Беларусь»).

З 1967 — загадчык рэдакцыі народнай адукацыі і друку, у 1969—1979 — намесьнік галоўнага рэдактара, з 1980 — старэйшы навуковы рэдактар выдавецтва «Беларуская савецкая энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі»[1].

Памёр 3 сакавіка 2000.

Бібліяграфія

рэдагаваць
  • Казека, Я. З невычэрпных крыніц : Літаратурна-крытычныя артыкулы / Я. Казека. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1958. — 187 с.
  • Казека, Я. Беларуская байка / Я. Казека. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1960. — 203 с.
  • Казека, Я. Натхненне і майстэрства : Літаратурна-крытычныя артыкулы / Я. Казека. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1963. — 178 с.
  • Казека, Я. Кандрат Крапіва : Крытыка-біяграфічны нарыс / Я. Казека. — Мінск : Беларусь, 1965. — 168 с.
  • Казека, Я. Няходжанай дарогай : Крытычныя нарысы / Я. Казека. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1973. — 272 с.
  • Казека, Я. Голас часу : артыкулы, літаратурныя партрэты / Я. Казека. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1975. — 380, [2] с.
  • Казека, Я. Кузьма Чорны : Старонкі творчасці / Я. Казека. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1980. — 133, [2] с.
  • Казека, Я. Падарожжа ў маладосць : артыкулы, літаратурныя партрэты, успаміны / Я. Казека. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1984. — 139, [2] с.
  • Казека, Я. Гартаванне слова : Выбранае / Я. Казека. — Мінск : Мастацкая літаратура, 1985. — 431, [1] с.
  1. ^ Янка Казека // Беларускія пісьменнікі (1917—1990) : Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі; нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — С. 242—243.

Літаратура

рэдагаваць
  • Александровіч, С. Кніга крытычных артыкулаў / С. Александровіч. — Полымя. — 1958. — № 6.
  • Навуменка, І. Манаграфія пра беларускую байку / І. Навуменка. — Полымя. — 1961. — № 3.
  • Бугаёў, Д. Зацікаўленая размова / Д. Бугаёў. — Полымя. — 1963. — № 10.
  • Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Кіраўскага раёна. — Мінск : Вышэйшая школа, 1997. — С. 414.