Януш Скумін Тышкевіч
Януш Скумін Тышкевіч (каля 1572 — 27 траўня 1642) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Пісар вялікі літоўскі (1607—1621), ваявода амсьціслаўскі (1621—1626), троцкі (1626—1640) і віленскі (з 1640).
.jpg) Януш Скумін Тышкевіч. Гравюра К. Гётке з кнігі А. Дубовіча «Адпраўка асобы». Вільня, 1642 | |
 Герб «Ляліва» | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | каля 1572 |
| Памёр | 27 траўня 1642 |
| Пахаваны | |
| Род | Тышкевічы |
| Бацькі | Фёдар (Тэадор) Скумін Тышкевіч Кацярына Ляцкая |
| Жонка | Барбара Нарушэвіч, Соф'я Замяхоўская |
| Дзеці | Кацярына Яўгенія |
Трымаў Браслаўскае (з 1588), Навадворскае (1611—1613) і Юрбарскае (з 1620) староствы.
Біяграфія
рэдагавацьПрадстаўнік старэйшай лініі роду Тышкевічаў (Скумін Тышкевічы) гербу «Ляліва», сын Тэадора, ваяводы наваградзкага, і Кацярыны зь Ляцкіх.
Навучаўся ў Падуанскім унівэрсытэце. Удзельнічаў у пасольствах у Прусію, перамовах са Швэцыяй. Ваяваў супраць швэдаў у Інфлянтах у вайну Рэчы Паспалітай са Швэцыяй (1600—1628) і супраць туркаў у Хоцінскай бітве (1621).
Аўтар дзёньніка мірных перамоваў з Швэцыяй у 1625. Браў удзел у рэлігійнай палеміцы ў часе складаньня Берасьцейскай уніі (1596), выдаў брашуру «Ліст да Барэцкага і Сматрыцкага супраць царквы ўсходняй»[1]., аўтар рукапісу Pastor oecumenicus: Dubowicz kazanie: wypowiedanie osoby
У 1618 зрабіў ахвяраваньне на карысьць кляштару бэнэдыктынаў у Горадні. У 1607 г. быў скіраваны Соймам у якасьці камісара да ракашан, у 1611 г. як стараста наваградзкі і браслаўскі накіраваны ў Прусію, дзе правеў пасьпяховыя перамовы аб новым порце ў Караляўцы для ВКЛ, удзельнік пасольства ў Маскву да В. Шуйскага, у 1613 г. соймавы камісар да вайсковай канфэдэрацыі з маскоўскай кампаніі. З 1621 г сэнатар — ваявода амсьціслаўскі, з 1626 г. — ваявода троцкі, з 1641 г. — ваявода віленскі.
Першы раз ажаніўся ў 1595 з Барбарай, дачкой Станіслава Нарушэвіча (віншавальны твор на гэтаму шлюбу прысьвяціў Я. Пратасовіч), другі — з Соф’яй Замяхоўскай. У першым шлюбе меў дачку Кацярыну Яўгенію (выдадзена ў першым шлюбе за Януша Вішнявецкага, другі раз за Аляксандра Радзівіла).
Крыніцы
рэдагаваць- ^ Грыцкевіч А. Тышкевічы // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 681.
Літаратура
рэдагаваць- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
- Kasper Niesiecki. Herbarz Polski. t.IX