Юган Людвіг Рунэбэрг
Ю́ган Лю́двіг Ру́нэбэрг (5 лютага 1804 — 6 траўня 1877) — фінскі паэт, пісаў свае творы на швэдзкай мове, зьяўляецца аўтарам нацыянальнага гімну Фінляндыі.
| Юган Людвіг Рунэбэрг | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 5 лютага 1804[1][2][3][…] |
| Памёр | 6 траўня 1877[1][2][3] (73 гады) |
| Пахаваны | |
| Бацькі | Лёрэнц Ульрык Рунэбэрг[d] |
| Сужэнец | Фрэдрыка Рунэбэрг[d] |
| Дзеці | Walter Runeberg[d], Ludvig Mikael Runeberg[d], Lorenzo Runeberg[d], Johan Wilhelm Runeberg[d] і Fredrik Runeberg[d] |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | пісьменьнік, паэт, журналіст, складальнік гімнаў |
| Гады творчасьці | з 1827 |
| Мова | швэдзкая мова[5] і фінская мова[5] |
| Узнагароды | |
| Подпіс | 
|
| http://www.runeberg.net | |
Жыцьцяпіс
рэдагавацьСкончыў унівэрсытэты ў Ваасе і ў Оўлу, у апошнім працаваў як выкладчык лаціны і лацінскай літаратуры. У сваёй творчасьці вялікую ўвагу надаваў жыцьцю простага фінскага селяніна. Найлепшым творам Рунэбэрга ў гэтай тэматыцы зьяўляецца Bonden Paavo — твор пра селяніна зь фінскай правінцыі, які з-за страты ўраджаю малоціць муку з кары дрэва і выпякае зь яе хлеб. Пачатак перакладзены на беларускую мову Максімам Багдановічам. Сярод самых вядомых твораў Рунэбэрга — «Кароль Ф'яляр» (швэд. Kung Fjalar) і цыкл вершаў «Апавяданьні прапаршчыка Столя» (швэд. Fänrik Ståhls sägner).
Паасобныя вершы на беларускую мову пераклаў таксама Лявон Баршчэўскі[6].
Творы
рэдагаваць- Runot (Вершы), 1830
- Hirvenhiihtäjät (Паляўнічыя на лася), 1832
- Runot. Toinen vihko (Вершы), 1833
- Hanna (Ганна), 1836
- Nadeschda ja Jouluilta (Спадзяваньне), 1841
- Runot. Kolmas vihko (Вершы), 1843
- Kuningas Fjalar (Кароль Ф’ялар), 1844
- Vänrikki Stoolin tarinat, ensimmäinen osa (Апавяданьні прапаршчыка Столя, перш. частка), 1848
- Vänrikki Stoolin tarinat, toinen osa (Апавяданьні прапаршчыка Столя, друг. частка), 1860
- Salamiin kuninkaat (Каралі ў саломе), 1863
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б Johan Ludvig Runeberg // Johan Ludvig Runeberg (анг.)
- ^ а б Johan Ludvig Runeberg // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
- ^ а б Johan Ludwig Runeberg // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ^ а б Deutsche Nationalbibliothek Record #118791567 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
- ^ а б Runeberg, Johan Ludvig, 1804-1877 // CONOR.SI
- ^ І боль, і прыгажосць…: выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск : Зміцер Колас, 2016. — 452, [1] с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»; вып. 73).