Юган Людвіг Рунэбэрг

Ю́ган Лю́двіг Ру́нэбэрг (5 лютага 1804 — 6 траўня 1877) — фінскі паэт, пісаў свае творы на швэдзкай мове, зьяўляецца аўтарам нацыянальнага гімну Фінляндыі.

Юган Людвіг Рунэбэрг
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 5 лютага 1804(1804-02-05)[1][2][3][…]
Памёр 6 траўня 1877(1877-05-06)[1][2][3] (73 гады)
Пахаваны
Бацькі Лёрэнц Ульрык Рунэбэрг[d]
Сужэнец Фрэдрыка Рунэбэрг[d]
Дзеці Walter Runeberg[d], Ludvig Mikael Runeberg[d], Lorenzo Runeberg[d], Johan Wilhelm Runeberg[d] і Fredrik Runeberg[d]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці пісьменьнік, паэт, журналіст, складальнік гімнаў
Гады творчасьці з 1827
Мова швэдзкая мова[5] і фінская мова[5]
Узнагароды
ордэн Сьвятой Ганны 2 ступені Order of the Polar Star - Commander's Grand Cross Commander of the Order of the Polar Star Knight of the Order of the Polar Star кавалер ордэна Данэброга прафэсар[d] (1844)
Подпіс Выява аўтографу
http://www.runeberg.net

Жыцьцяпіс

рэдагаваць

Скончыў унівэрсытэты ў Ваасе і ў Оўлу, у апошнім працаваў як выкладчык лаціны і лацінскай літаратуры. У сваёй творчасьці вялікую ўвагу надаваў жыцьцю простага фінскага селяніна. Найлепшым творам Рунэбэрга ў гэтай тэматыцы зьяўляецца Bonden Paavo — твор пра селяніна зь фінскай правінцыі, які з-за страты ўраджаю малоціць муку з кары дрэва і выпякае зь яе хлеб. Пачатак перакладзены на беларускую мову Максімам Багдановічам. Сярод самых вядомых твораў Рунэбэрга — «Кароль Ф'яляр» (швэд. Kung Fjalar) і цыкл вершаў «Апавяданьні прапаршчыка Столя» (швэд. Fänrik Ståhls sägner).

Паасобныя вершы на беларускую мову пераклаў таксама Лявон Баршчэўскі[6].

  • Runot (Вершы), 1830
  • Hirvenhiihtäjät (Паляўнічыя на лася), 1832
  • Runot. Toinen vihko (Вершы), 1833
  • Hanna (Ганна), 1836
  • Nadeschda ja Jouluilta (Спадзяваньне), 1841
  • Runot. Kolmas vihko (Вершы), 1843
  • Kuningas Fjalar (Кароль Ф’ялар), 1844
  • Vänrikki Stoolin tarinat, ensimmäinen osa (Апавяданьні прапаршчыка Столя, перш. частка), 1848
  • Vänrikki Stoolin tarinat, toinen osa (Апавяданьні прапаршчыка Столя, друг. частка), 1860
  • Salamiin kuninkaat (Каралі ў саломе), 1863
  1. ^ а б Johan Ludvig Runeberg // Johan Ludvig Runeberg (анг.)
  2. ^ а б Johan Ludvig Runeberg // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
  3. ^ а б Johan Ludwig Runeberg // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.)Grup Enciclopèdia, 1968.
  4. ^ а б Deutsche Nationalbibliothek Record #118791567 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
  5. ^ а б Runeberg, Johan Ludvig, 1804-1877 // CONOR.SI
  6. ^ І боль, і прыгажосць…: выбраныя творы паэтаў Еўропы і Амерыкі ў перакладах Лявона Баршчэўскага. — Мінск : Зміцер Колас, 2016. — 452, [1] с. — (Бібліятэка Саюза беларускіх пісьменнікаў «Кнігарня пісьменніка»; вып. 73).