Шкло
Шкло — пераастужаны расплаў, аморфны неарганічны матэрыял, які атрымоўваецца праз астуджэньне і застываньне расплаву шклоўтвараючага рэчыва. Да шклоўтвараючых адносяць тыя неарганічныя рэчывы, якія пры досыць хуткім астуджэньні расплаву не крышталізуюцца, а дубянеюць, захоўваючы аморфную будову. Звычайна расплавы шклоўтвараючых рэчываў маюць высокую глейкасьць у параўнаньні з расплавамі няшклоўтвараючых рэчываў.
Расплаўленае шкло не адразу дубянее пры астуджэньні, а паступова павялічвае сваю глейкасьць, пакуль не ператворыцца ў аднастайнае цьвёрдае рэчыва. Шкло пры цьвярдзеньні ня крышталізуецца, таму яно ня мае рэзка выяўленага пункту плаўленьня. У адрозьненьне ад крышталічных матэрыялаў шкло, пры награваньні ў адпаведным тэмпэратурным інтэрвале памягчаецца паступова, пераходзячы зь цьвёрдага стану ў цягучы высокавязкі і далей — у цякучы стан — шкломасы[1].
Беларусь
рэдагавацьУ кастрычніку 2010 году дзяржаўнае аб’яднаньне «Белрэсурсы» замовіла ў аўстрыйскага АТ «Біндэр+Ко» (Гляйсдорф, зямля Штырыя) пастаўку завода сартаваньня зьмешанага шклабою за 5,5 млн эўра. Гадавая магутнасьць завода склала 120 000 тонаў пры 3-зьменнай працы. Патрэба адной зьмены ў сыравіне складала 4000 тоны за месяц (65 вагонаў), 200 тонаў за содні (3 вагоны) і 25 тонаў за гадзіну. За 2011 год у Беларусі ўтварылася каля 200 000 тонаў адкідаў шкла. Пагатоў шклозаводы ўвезьлі ў краіну 24,7 тыс. тонаў шклабою на $2,6 млн[2].
На чэрвень 2012 году падразьдзяленьнях ДА «Белрэсурсы» з доступам да чыгункі стварылі назапашвальныя пляцоўкі для збору зьмешанага тарнага шклабою ў Гомелі, Магілёве і Бабруйску, яшчэ 18 пляцовак у Віцебскай вобласьці і 17 у Берасьцейскай (Баранавічы, Берасьце, Івацэвічы, Кобрынь, Лунінец, Пінск). Таксама ДА «Белрэсурсы» замовіла ў 20 прадпрыемстваў Беларусі пастаўку 10 000 тонаў зьмешанага шклабою. Зборам шклотары і адкідаў шкла займаліся каля 1000 прыёмных пунктаў нарыхтоўкі шклотары і другаснай сыравіны, дзе за 1 кг шклотары (3 пляшкі) плацілі 200 рублёў (2,4 цэнты). Таксама станцыі сартаваньня камунальных адкідаў дасартоўвалі адкіды шкла пасьля збору праз адмысловыя кантэйнэры. Асноўнымі спажыўцамі шклабою ў краіне былі шклозавод Ялізава (Асіповіцкі раён, Магілёўская вобласьць), ЗАТ «Белэўратара» (Ліда, Гарадзенская вобласьць), Гомельскі шклатарны завод, Гарадзенскі шклозавод і УП «Белшклопрам» (Гомель)[2].
Глядзіце таксама
рэдагавацьКрыніцы
рэдагаваць- ^ Скло неорганічне. Українська радянська енциклопедія: У 12 т. 2-е вид. – К.: Головна редакція Української радянської енциклопедії. т.10. 1983. – 543с.
- ^ а б Надзея Нікалаева. Штрафныя санкцыі — лепшы аргумэнт на карысьць разьдзельнага збору сьмецця // Зьвязда : газэта. — 12 чэрвеня 2012. — № 110 (27225). — С. 4. — ISSN 1990-763x.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць- Музэй шкла (анг.)
- Тэхналёгія стварэньня шкла (укр.)