Туркмэнская мова
Туркмэнская мова (па-туркмэнску: Türkmen dili) — адна зь цюрскіх моваў. Дзяржаўная мова Туркмэністану. Сучасны альфабэт на аснове лацінскай графікі (да 1995 выкарыстоўвалася кірыліца, у 1929—1940 — лацініца, раней — арабскі альфабэт).
| Туркмэнская | |
| Türkmen dili | |
 | |
| Ужываецца ў | Туркмэністане, Турэччыне, Іране, Аўганістане і іншых |
|---|---|
| Рэгіён | Цэнтральная Азія |
| Колькасьць карыстальнікаў | |
| Клясыфікацыя | Алтайская |
| Афіцыйны статус | |
| Афіцыйная мова ў | Туркмэністан |
| Рэгулюецца | — |
| Статус: | 1 дзяржаўная[d][3] |
| Пісьмо | лацінскае пісьмо, кірыліца, Turkmen alphabet[d], Russian Braille[d] і пэрса-арабскае пісьмо[d] |
| Коды мовы | |
| ISO 639-1 | tk |
| ISO 639-2(Б) | tuk |
| ISO 639-2(Т) | tuk |
| ISO 639-3 | tuk |
| SIL | TUK |
У 1936 годзе беларускі мовазнавец Аляксандар Пацалуеўскі(ru) выдаў у Ашгабадзе (Туркмэнская ССР) 2 кнігі па-расейску: «Фанэтыка туркмэнскай мовы» і «Дыялекты туркмэнскай мовы». У 1943 годзе Пацалуеўскі выдаў тамсама «Асновы сынтаксысу туркмэнскай літаратурнай мовы», чым удасканаліў граматыку туркмэнскай мовы[4].
Сучасны туркмэнскі альфабэт
рэдагавацьСучасны туркмэнскі альфабэт мае 30 літар:
Aa Bb Çç Dd Ee Ää Ff Gg Hh Ii Jj Žž Kk Ll Mm Nn Ňň Oo Öö Pp Rr Ss Şş Tt Uu Üü Ww Yy Ýý Zz
Літары Аa, Еe, Ää, Уy, Іi, Оo, Öö, Uu, Üü азначаюць галосныя гукі, астатнія — зычныя гукі.
Вымаўленьне
рэдагаваць| Літара | Назоў | МФА | Літара | Назоў | МФА |
|---|---|---|---|---|---|
| A, a | a | /a/ | N, n | en | /n/ |
| B, b | be | /b/ | Ň, ň | eň | /ŋ/ |
| Ç, ç | çe | /ʧ/ | O, o | o | /o/ |
| D, d | de | /d/ | Ö, ö | ö | /ø/ |
| E, e | e | /je,e/ | P, p | pe | /p/ |
| Ä, ä | ä | /æ/ | R, r | er | /r/ |
| F, f | fe | /ɸ/ | S, s | es | /θ/,/s/ |
| G, g | ge | /g~ʁ/ | Ş, ş | şe | /ʃ/ |
| H, H | he | /h~x/ | T, t | te | /t/ |
| I, i | i | /i/ | U, u | u | /u/ |
| J, j | je | /ʤ/ | Ü, ü | ü | /y/ |
| Ž, ž | že | /ʒ/ | W, w | we | /β/ |
| K, k | ka | /k~q/ | Y, y | y | /ɯ/ |
| L, l | el | /l/ | Ý, ý | ýe | /j/ |
| M, m | em | /m/ | Z, z | ze | /ð,/z/ |
Крыніцы
рэдагаваць- ^ https://www.ethnologue.com/language/tuk/23
- ^ Nationalencyklopedin (шв.) — 1999.
- ^ Ethnologue (анг.) — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
- ^ Кастусь Ладуцька. Сьляды на пяску // Зьвязда : газэта. — 12 верасьня 2013. — № 171 (27536). — С. 6. — ISSN 1990-763x.
Вонкавыя спасылкі
рэдагаваць| Вікіпэдыя мае вэрсію туркмэнскай мовай |
 |
Гэта — накід артыкула пра адну з моваў сьвету. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |