Тор (зэнітны ракетны комплекс)

расейскі зэнітны ракетны комплекс

«Тор» — расейскі зэнітны ракетны комплекс, распрацаваны ў 1983 годзе.

«Тор»

Баявая машына «Тор-М2К» на шасі «МЗКЦ-6922» (2023 год, Астравец)
Тып зэнітны ракетны комплекс
Краіна паходжаньня Расея
Гісторыя выкарыстаньня
Пэрыяд выкарыстаньня ад 19 сакавіка 1986 (38 гадоў таму)
Выкарыстаньне 16 краінаў, у тым ліку Беларусь, Вэнэсуэла, Грэцыя, Іран, Кітай, Расея, Украіна
Войны Вайна ў Паўднёвай Асэтыі (2008), Грамадзянская вайна ў Сырыі, Другая Карабаская вайна, Расейскае ўварваньне ва Ўкраіну (з 2022)
Гісторыя вытворчасьці
Канструктар Веньямін Яфрэмаў
Дата стварэньня 1983 год
Вытворца «Алмаз-Антэй»[1]
Кошт адзінкі 60 млн даляраў (2020 год)
Вытворчасьць ад 1986 году
Адзінак створана 380 (2022 год)
Мадыфікацыі «Тор-М1», «Тор-М2», «Кінжал»
Характарыстыкі («Тор-М2К»)
Вага 18 тонаў (цягач)/ 165 кг (ракета)
Даўжыня 9,5 м[2]
Даўжыня  289 см (ракета)
Шырыня 3 м
Вышыня 2,3 м
Дыямэтар 23 см (ракета)
Экіпаж 3

Асноўнае ўзбраеньне кіраваная ракета 9М338
Рухавік 8-цыліндравы, V-падобны
309 кіляват (420 к.с.)[3]
Магутнасьць/вага 14 к.с./т
Ёмістасьць загрузкі 12 тонаў
Трансьмісія аўтаматычная[4]
Падвеска 3-восевая, незалежная
Размах крылаў 65 см
Ёмістасьць баку 200+530 літраў
Практычная далёкасьць 1000 км (цягач)/12 км (ракета)
Вышыня палёту 10 км
Хуткасьць 85 км/гадз (цягач)/ 700 м/с (ракета)
Сыстэма стырнавога кіраваньня гідраўлічны ўзмацняльнік, зьлева
Плятформа запуску шасі «МЗКЦ-6922»

Супрацьракетную выведку для ЗРК дапамага забясьпечыць радыёлякацыйная станцыя «Праціўнік»[5]. «Тор-М2» мог паражаць мэты на вышыні да 10 км і далечыні да 12 км. Кожная пускавая машына мела па 16 кіраваных ракетаў з інтэрвалам між пускамі да 2-х сэкундаў[6]. «Іжэўскі электрамэханічны завод» (Удмуртыя) у складзе канцэрну «Алмаз-Антэй» вырабляў бартавую апаратуру ракеты і баявую машыну ЗРК.

«Тор-М2» прызначаўся для абароны сухаземных войскаў падчас руху, а таксама кіраўнічых і вайсковых будынкаў. Адначасна апрацоўваў да 48 мэтаў, зь якіх суправаджаў да 10 паводле ступені пагрозы. Батарэя з 4-х баявых машынаў прызначалася для адначасовага паражэньня да 16 мэтаў з хуткасьцю палёту да 700 м/сэк[7]. Пры гэтым мяжа паражэньня пачыналася зь 10 м ад паверхні на адлегласьці ад 1 км[8].

Дзяржавы-карыстальніцы ЗРК «Тор» (сінім, 2015 год)

Беларусь

рэдагаваць

У 2007 годзе «Менскі завод колавых цягачоў» спраектаваў і вырабіў досьледны ўзор корпуснага шасі «МЗКЦ-6922» для мантажу ЗРК «Тор»[9]. У 2011 годзе 120-я зэнітная ракетная брыгада ў Баранавічах атрымала на ўзбраеньне першую батарэю «Тор-М2»[10]. У 2012 годзе Ўзброеныя сілы Беларусі атрымалі на ўзбраеньне 2-і ЗРК «Тор». У жніўні 2013 году на сумесных вучэньнях «Баявая садружнасьць» у расейскім Ашулуку (Астраханская вобласьць) беларускія вайскоўцы паразілі з ЗРК «Тор» тры з чатырох мэтаў[11].

10 сьнежня 2013 году ў Беларусь прыбыла 3-я батарэя ЗРК «Тор-М2», якую накіравалі ў Баранавічы (Берасьцейская вобласьць) для ўтварэньня дывізіёну[12]. Трэцяя батарэя ЗРК паступіла на ўзбраеньне 120-й зэнітнай ракетнай брыгады Заходняга апэратыўна-тактычнага камандаваньня Вайскова-паветраных сілаў і войскаў супрацьпаветранай абароны Беларусі[10].

У лютым 2014 году правялі баявыя пускі з ЗРК на палігоне ў Гомельскай вобласьці[13]. Да красавіка ўтварылі дывізіён з трох батарэяў ЗРК «Тор-М2»[14]. На сьнежань 2016 году закупілі 4-ю батарэю ЗРК[15].

1 чэрвеня 2018 году на поўнач ад Астраўца адчынілі вайсковае мястэчка 1146-га зэнітнага ракетнага палка, які меў на ўзбраеньні «Тор-М2». Кожны ЗРК мог адначасна зьнішчыць да 8 мэтаў. 1146-ы полк прызначаўся для прыкрыцьця Беларускай АЭС, якую было відаць з вайсковага мястэчка[16]. 23 сьнежня 2022 году ў Беларусь прыбыла партыя ЗРК «Тор-М2К»[17].

  1. ^ Аповед пра тое, як іжэўскія рамонтнікі «зьлілі» вайскоўцаў супрацьпаветранае абароны 21-й АМСБр, «заблукалых» на Данбасе // «ІнфармНапалм», 12 лютага 2016 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  2. ^ Валеры Бовал. МЗКЦ-6922 - адно з найлепшых шасі ў сьвеце (рас.) // Партал «Ваенны агляд», 6 лістапада 2012 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  3. ^ Шасі МЗКЦ-692200 // ААТ «Менскі завод колавых цягачоў», 2023 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  4. ^ Ракетчыкі РФ не змаглі адмовіцца ад шасі МЗКЦ // Партал «Наша ніва», 31 сакавіка 2015 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  5. ^ Яраслаў Лыскавец. Мірнае неба абароніць «Праціўнік» // Зьвязда. — 19 жніўня 2016. — № 159 (28269). — С. 1, 2.
  6. ^ Тэлеканал «Беларусь 1». Падразьдзяленьні зэнітна-ракетнага палка правялі тактычныя вучэньні пад Астраўцом // Белтэлерадыёкампанія, 12 кастрычніка 2021 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  7. ^ Вадзім Драгуноў, Васіль Богдан, Аляксандар Гараднічэнка. § 13–14. Асноўныя ўзоры ўзбраеньня, ваеннай і спэцыяльнай тэхнікі Ўзброеных Сіл Рэспублікі Беларусь // Дапрызыўная падрыхтоўка : навучальны дапаможнік для 10–11 кл. / рэд. Ігар Слуцкі, перакл. Тацьцяна Басалыга, маст. І.А. Грынь. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2020. — С. 82. — 240 с. — 4171 ас. — ISBN 978-985-11-1188-2
  8. ^ Вадзім Драгуноў, Васіль Богдан, Аляксандар Гараднічэнка. Дадатак // Дапрызыўная падрыхтоўка / рэд. Ігар Слуцкі, перакл. Тацьцяна Басалыга. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2020. — С. 236. — 240 с. — ISBN 978-985-11-1188-2
  9. ^ Шасі для «Тора» // ААТ «Менскі завод колавых цягачоў», 2023 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  10. ^ а б Беларусь атрымала «Тор-М2» // Беларуская служба Польскага радыё, 4 студзеня 2014 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  11. ^ Юры Шаўчук. Трэцяя батарэя «Тор-М2» паступіць на ўзбраеньне беларускай арміі ў пачатку сьнежня // Белтэлерадыёкампанія, 12 верасьня 2013 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  12. ^ Прыбыла трэцяя батарэя ЗРК «Тор-М2» // Міністэрства абароны Беларусі, 10 сьнежня 2013 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.
  13. ^ Яўген Пясецкі. Не праляцiць стальная птушка // Зьвязда : газэта. — 28 лютага 2014. — № 38 (27648). — С. 1, 2. — ISSN 1990-763x.
  14. ^ Коратка // Зьвязда. — 8 красавіка 2014. — № 64 (27674). — С. 1.
  15. ^ Валяр’ян Шкленьнік. Ім даверана мірнае неба // Зьвязда. — 20 сьнежня 2016. — № 245 (28355). — С. 3.
  16. ^ Валяр’ян Шкленьнік. АЭС будуць ахоўваць комплексы «Тор-М2» // Зьвязда. — 2 чэрвеня 2018. — № 104 (28720). — С. 3.
  17. ^ У Беларусь прыбыла чарговая партыя ЗРК «Тор-М2К» // Міністэрства абароны Беларусі, 23 сьнежня 2022 г. Праверана 6 чэрвеня 2023 г.