Сьвятаяньнік
Сьвятая́ньнік (Hypericum L.) — род расьлін сямейства сьвятаяньнікавыя (Hypericaceae) парадку мальпігіякветныя (Malpighiales). Налічвае больш за 450 відаў. Прадстаўнікі роду растуць пераважна ва ўмераным клімаце і ў паўднёвай частцы трапічнай зоны. У Беларусі 8 відаў.
| Сьвятаяньнік | |
 Сьвятаяньнік прадзіраўлены | |
| Клясыфікацыя | |
|---|---|
| Надцарства | Эўкарыёты (Eukaryota) |
| Царства | Расьліны (Plantae) |
| Аддзел | Кветкавыя (Angiosperms) |
| Кляса | Двухдольныя (Eudicots) |
| Атрад | Мальпігіякветныя (Malpighiales) |
| Сямейства | Сьвятаяньнікавыя (Hypericaceae) |
| Род | Сьвятаяньнік |
| Бінамінальная намэнклятура | |
| Hypericum L. | |
АпісаньнеРэдагаваць
Шматгадовыя ці аднагадовыя травы, хмызьнякі і дрэвы вышынёй да 8 м.
Карэнішча тонкае, разгалінаванае, ад якога штогод вырастае некалькі гладкіх круглых альбо з двума рэбрамі, прамастаячых голых, угары разгалінаваных, вышынёй 30—60 см сьцяблоў.
Лісьце супраціўнае, сядзячае, цэльнакрайнае, прадаўгавата-авальнае, з прасьвечванымі ці чорнымі крапчастымі аліваватымі залозкамі.
Кветкі жоўтыя, правільныя, дзьвюхстацевыя, пяціпялёсткавыя, сабраныя ў шчытападобную мяцёлку ці няшчыльную гронку; пялёсткі залаціста-жоўтыя, прадаўгавата-авальныя, з чорнымі кропкамі. Квітнее з чэрвеня па верасень.
Плод — трохгранная пушачка. Насеньне шматлікае, дробнае, цыліндрычнае, авальнае ці прадаўгавата-авальнае, крылатае, варсіністае ці каморачнае.
ГалерэяРэдагаваць
ВыкарыстаньнеРэдагаваць
Некаторыя віды прымяняюцца ў народнай мэдыцыне (напрыклад, сьвятаяньнік прадзіраўлены (Hypericum perforatum L.)). Гаючымі якасьцямі валодае наземная частка расьлінаў, якая месьціць дубільныя рэчывы, фляванолявы гліказыд і гіпэразыд, этэрны алей, каратын, вітамін C ды інш.
Выкарыстоўваецца таксама для фарбаваньня тканін і ў лікёра-гарэлачнай прамысловасьці.
ЛітаратураРэдагаваць
- Зверобой // Большая советская энциклопедия / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Зверобой // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
Вонкавыя спасылкіРэдагаваць
- Сьвятаяньнік Інфармацыйная сетка ідыяплязматычных рэсурсаў (GRIN). Служба сельскагаспадарчых дасьледаваньняў Міністэрства сельскай гаспадаркі ЗША. Праверана 8 жніўня 2018 г.
- Сьвятаяньнік у Энцыкляпэдыі жыцьця
- Пералік відаў роду Сьвятаяньнік (анг.)
