Сьвятаяньнік

род расьлінаў

Сьвятая́ньнік (Hypericum L.) — род расьлін сямейства сьвятаяньнікавыя (Hypericaceae) парадку мальпігіякветныя (Malpighiales). Налічвае больш за 450 відаў. Прадстаўнікі роду растуць пераважна ва ўмераным клімаце і ў паўднёвай частцы трапічнай зоны. У Беларусі 8 відаў.

Сьвятаяньнік
Сьвятаяньнік прадзіраўлены
Клясыфікацыя
НадцарстваЭўкарыёты (Eukaryota)
ЦарстваРасьліны (Plantae)
АддзелКветкавыя (Angiosperms)
КлясаДвухдольныя (Eudicots)
АтрадМальпігіякветныя (Malpighiales)
СямействаСьвятаяньнікавыя (Hypericaceae)
РодСьвятаяньнік
Бінамінальная намэнклятура
Hypericum L.

Апісаньне

рэдагаваць

Шматгадовыя ці аднагадовыя травы, хмызьнякі і дрэвы вышынёй да 8 м.

Карэнішча тонкае, разгалінаванае, ад якога штогод вырастае некалькі гладкіх круглых альбо з двума рэбрамі, прамастаячых голых, угары разгалінаваных, вышынёй 30—60 см сьцяблоў.

Лісьце супраціўнае, сядзячае, цэльнакрайнае, прадаўгавата-авальнае, з прасьвечванымі ці чорнымі крапчастымі аліваватымі залозкамі.

Кветкі жоўтыя, правільныя, дзьвюхстацевыя, пяціпялёсткавыя, сабраныя ў шчытападобную мяцёлку ці няшчыльную гронку; пялёсткі залаціста-жоўтыя, прадаўгавата-авальныя, з чорнымі кропкамі. Квітнее з чэрвеня па верасень.

Плод — трохгранная пушачка. Насеньне шматлікае, дробнае, цыліндрычнае, авальнае ці прадаўгавата-авальнае, крылатае, варсіністае ці каморачнае.

Выкарыстаньне

рэдагаваць

Некаторыя віды прымяняюцца ў народнай мэдыцыне (напрыклад, сьвятаяньнік прадзіраўлены (Hypericum perforatum L.)). Гаючымі якасьцямі валодае наземная частка расьлінаў, якая месьціць дубільныя рэчывы, фляванолявы гліказыд і гіпэразыд, этэрны алей, каратын, вітамін C ды інш.

Выкарыстоўваецца таксама для фарбаваньня тканін і ў лікёра-гарэлачнай прамысловасьці.

Літаратура

рэдагаваць

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць