Сураскі замак

Помнік гісторыі і абарончай архітэктуры
Сураскі замак
Замчышча з боку Дзьвіны, 1893 г.
Краіна	Беларусь
Мястэчка	Сураж
Каардынаты	55°24′31″ пн. ш. 30°43′18″ у. д.
Заснавальнік	Жыгімонт Аўгуст
Дата заснаваньня	1563
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Сураскі замак на мапе Беларусі Сураскі замак
Сураскі замак на Вікісховішчы

Сураскі замак — помнік гісторыі і абарончай архітэктуры ў Суражы. Знаходзіўся на левым беразе ракі Дзьвіны пры ўтоку Суражкі і Касплі. Існаваў у XVI—XVIII стагодзьдзях. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі. Стылізаваная выява замка зьмяшчаецца не гербе Суражу.

Гісторыя

Плян забудовы Замчышча, 1778 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Драўляны замак у Суражы збудавалі ў 1563 годзе на загад вялікага князя Жыгімонта Аўгуста. Будаваньнем замка кіраваў ваявода віцебскі Стэфан Збараскі.

У 1616 і 1654 гадох замак захоплівалі маскоўскія войскі.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Сураж апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, замак перастаў існаваць.

Архітэктура

Драўляны замак атачаўся земляным валам, відаць, толькі з усходу і поўначы, а з боку Касплі абараняўся крутым берагавым абрывам і шырокай ракой. Меў таксама драўляныя фартыфікацыі — гародні.

На рысунку («Чертеж», 1701 год), зробленым І. Цызыровым, стольнікам маскоўскага гаспадара Пятра I, фіксуюцца абарончыя сьцены замка бязь вежаў і два масты цераз роў. Па 1765 годзе замак меў вал шырынёй каля 11,5 мэтраў і паркан-астракол. Цераз абарончы роў да драўлянай замкавай брамы вёў мост.

Літаратура

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  213В000307

• Брэжго Б. Замкі Віцебшчыны. — Вільня: Друкарня Я. Левіна, 1933. — 38 с.: іл.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая. — 591 с. — ISBN 985-11-0214-8