Супрасьлеўскі летапіс
Су́прасьлеўскі ле́тапіс — помнік беларуска-літоўскага летапісаньня XV стагодзьдзя, самы поўны сьпіс 2-й рэдакцыі Беларуска-літоўскага летапісу 1446 году[1].
Супрасьлеўскі летапіс | |
Жанр: | летапіс |
---|---|
Мова арыгіналу: | старажытнаруская мова |
Год напісаньня: | XV стагодзьдзе |
Публікацыя: | 1823 |
Адкрыцьцё й даследаваньне
рэдагавацьЗахаваўся ў рукапісе 1519 году. Сам рукапіс быў выяўлены М.К. Баброўскім у пачатку XIX ст. ў бібліятэцы Супрасьлеўскага Дабравешчанскага манастыра (адсюль назва, глядзіце таксама Супрасьлеўскі рукапіс).
Упершыню летапіс быў апублікаваны І. М. Даніловічам у 1823—24 гг. у часопісе «Дзёньніку Віленскім» лацінскім шрыфтам[1]. У 1905 годзе рукапіс апісаў таксама А. А. Шахматаў[2]. Цалкам на кірыліцы летапіс быў выдадзены ў 1907 годзе ў 17 томе Поўнага збору рускіх летапісаў, перавыдадзены ў 35 томе з прадмоваю Мікалая Ўлашчыка[3]. Зьберагаецца ў Архіве Санкт-Пецярбускае філіі Інстытута расейскай гісторыі Расейскай АН.
Зьмест летапісу
рэдагавацьСкладаецца зь дзьвюх асноўных частак[1]:
- 1-я — «Избрание летописания», куды ўваходзяць скарочаны старажытнарускі летапіс (ахоплівае гісторыю Русі за 854—1427), Смаленская хроніка, «Пахвала Вітаўту» і смаленскія пагадовыя запісы за 1432—46 гг.;
- 2-я — «Летапісец вялікіх князёў літоўскіх» з «Аповесьцю пра Падольле». Тэкст «Летапісца…» няпоўны, з пропускамі.
У канцы рукапісу перапісьнік пакінуў запіс[2]:
«Как заець рад избегал тенета, так же всяки мистр радуется, свое делцо искончав. Исписан сии летописець в лето 7028, луна 17, индикта 9, октября 6, на паметь святого апостола Фомы замышлениемь благоверного и христолюбивого князя Симиона Ивановича Одинцевича его милости на здорове и на щастье и на жизнь вечную, на отпущение грехов. Боже милостивы, их милости даи его милости княгини Екатирине, их милости чадомь. Рукоделъе многогрешного раба божиего Григория Ивановича, богу в честь и во славу во векы. Аминь» | ||
і ніжэй пасьля віньеткі: «Преставлъшего помени, господи, ерея Ивана».
Крыніцы
рэдагаваць- ^ а б в Чамярыцкі, 2005
- ^ а б Улащик Н. Н. Предисловие // Полное собрание русских летописей. — Т. 35. — М., 1980. — С. 6.
- ^ Шахматов А. А. О Супрасльском списке Западнорусской летописи // Летопись занятий Археографической комиссии. — Вып. 13. — СПб., 1901. — С. 4-5.
Літаратура
рэдагаваць- Чамярыцкі В. Супрасльскі летапіс // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0 — С. 645.
- Улащик Н. Н. Открытие и публикации Супрасльской летописи // Летописи и хроники. 1976 г. — М.: Наука, 1976. — С. 203—213.
- Улащик Н. Н. Предисловие // Полное собрание русских летописей. — Т. 35. — М., 1980. — С. 6.