Рыека
Рые́ка (па-харвацку: Rijeka) — горад у Харватыі ў паўночнай Далмацыі недалёка ад Істрыі. Галоўны марскі порт і трэці паводле велічыні горад у Харватыі пасьля Загрэбу і Спліту. Ён разьмешчаны ў Прыморска-Горскай жупаніі ў Кварнэрскай затоцы на Адрыятычным моры. Насельніцтва места складае 128 624 жыхароў на 2011 год[1]. Гарадзкая аглямэрацыя ўключае ў сябе сумежныя гарады і муніцыпалітэты і мае насельніцтва больш чым 240 000 чалавек.
| Рыека | |||||
| харв. Rijeka | |||||
| |||||
| |||||
| Краіна: | Харватыя | ||||
| Жупанія: | Прыморска-Горанская | ||||
| Плошча: | 44 км² | ||||
| Вышыня: | 0 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва (2011) | |||||
| колькасьць: | 128 624 чал. | ||||
| шчыльнасьць: | 2923,27 чал./км² | ||||
| Часавы пас: | UTC+1 | ||||
| летні час: | UTC+2 | ||||
| Тэлефонны код: | 051 | ||||
| Паштовы індэкс: | 51000 | ||||
| Нумарны знак: | RI | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 45°20′0″ пн. ш. 14°26′0″ у. д. / 45.33333° пн. ш. 14.43333° у. д.Каардынаты: 45°20′0″ пн. ш. 14°26′0″ у. д. / 45.33333° пн. ш. 14.43333° у. д. | ||||
Рыека на мапе Харватыі   Рыека | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
| https://www.rijeka.hr/ | |||||
Гістарычна склалася, што з-за свайго стратэгічнага становішча, а таксама дзякуючы разьмяшчэньню глыбакаводнага порту, горад быў мэтай уладаньня асабліва сярод Італіі, Вугоршчыны і Харватыі. Дэмаграфічныя паказчыкі гораду мяняліся ў горадзе шмат разоў за апошнія стагодзьдзя. Паводле зьвестак перапісу насельніцтва 2011 году, пераважная большасьць грамадзянаў (82,52%) складаюць харваты, нароўні зь невялікай колькасьцю басьнійцаў, італьянцаў і сэрбаў.
Эканоміка гораду ў значнай ступені залежыць ад суднабудаваньня і марскога транспарту. У Рыецы месьцяцца Харвацкі нацыянальны тэатар імя Івана Зайца, а таксама Рыецкі ўнівэрсытэт, заснаваны ў 1973 годзе[2].
Лінгвістычна, акрамя харвацкай, насельніцтва таксама выкарыстоўвае свой уласны ўнікальны дыялект вэнэцыянскай мовы — фіюманскі дыялект. Носьбітамі гэтага дыялекту зьяўляюцца прыкладна 20 тысячаў чалавек сярод аўтахтонных харватаў і розных меншасьцяў. У горадзе ёсьць асобны раён Трсат, які зьяўляецца турыстычнай славутасьцю Харватыі і месцам паломніцтва каталікоў.
У 2016 годзе Рыека была абрана ў якасьці культурнай сталіцы Эўропы 2020 году, разам з ірляндзкім горадам Голўэй[3].
Крыніцы
рэдагаваць- ^ «Population by Age and Sex, by Settlements, 2011 Census: Rijeka». Croatian Bureau of Statistics.
- ^ «From The Beginning…» University of Rijeka.
- ^ «Croatian city Rijeka wins European Capital of Culture in 2020». Shanghai Daily.