Рые́ка (па-харвацку: Rijeka) — горад у Харватыі ў паўночнай Далмацыі недалёка ад Істрыі. Галоўны марскі порт і трэці паводле велічыні горад у Харватыі пасьля Загрэбу і Спліту. Ён разьмешчаны ў Прыморска-Горскай жупаніі ў Кварнэрскай затоцы на Адрыятычным моры. Насельніцтва места складае 128 624 жыхароў на 2011 год[1]. Гарадзкая аглямэрацыя ўключае ў сябе сумежныя гарады і муніцыпалітэты і мае насельніцтва больш чым 240 000 чалавек.

Рыека
харв. Rijeka
Rijeka-view-2.jpg
Coat of arms of Rijeka.svg Flag of Rijeka.svg
Герб Рыекі Сьцяг Рыекі


Краіна: Харватыя
Жупанія: Прыморска-Горанская
Плошча: 44 км²
Насельніцтва (2011)
колькасьць: 128 624 чал.
шчыльнасьць: 2923,27 чал./км²
Часавы пас: UTC+1
летні час: UTC+2
Тэлефонны код: 051
Паштовы індэкс: 51000
Нумарны знак: RI
Геаграфічныя каардынаты: 45°20′ пн. ш. 14°26′ у. д. / 45.333° пн. ш. 14.433° у. д. / 45.333; 14.433Каардынаты: 45°20′ пн. ш. 14°26′ у. д. / 45.333° пн. ш. 14.433° у. д. / 45.333; 14.433
Рыека на мапе Харватыі
Рыека
Рыека
Рыека
Commons-logo.svg Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
https://www.rijeka.hr/

Гістарычна склалася, што з-за свайго стратэгічнага становішча, а таксама дзякуючы разьмяшчэньню глыбакаводнага порту, горад быў мэтаў уладаньня асабліва сярод Італіі, Вугоршчыны і Харватыі. Дэмаграфічныя паказчыкі гораду мяняліся ў горадзе шмат разоў за апошнія стагодзьдзя. Паводле зьвестак перапісу насельніцтва 2011 году, пераважная большасьць грамадзянаў (82,52%) складаюць харваты, нароўні зь невялікай колькасьцю басьнійцаў, італьянцаў і сэрбаў.

Эканоміка гораду ў значнай ступені залежыць ад суднабудаваньня і марскога транспарту. У Рыецы месьцяцца Харвацкі нацыянальны тэатар імя Івана Зайца, а таксама Рыецкі ўнівэрсытэт, заснаваны ў 1973 годзе[2].

Лінгвістычна, акрамя харвацкай, насельніцтва таксама выкарыстоўвае свой уласны ўнікальны дыялект вэнэцыянскай мовыфіюманскі дыялект. Носьбітамі гэтага дыялекту зьяўляюцца прыкладна 20 тысячаў чалавек сярод аўтахтонных харватаў і розных меншасьцяў. У горадзе ёсьць асобны раён Трсат, які зьяўляецца турыстычнай славутасьцю Харватыі і месцам паломніцтва каталікоў.

У 2016 годзе Рыека была абрана ў якасьці культурнай сталіцы Эўропы 2020 году, разам з ірляндзкім горадам Голўэй[3].

КрыніцыРэдагаваць

Вонкавыя спасылкіРэдагаваць