Прако́п Го́лы (па-чэску: Prokop Holý), пазьней Вялі́кі (чэск. Prokop Veliký; к. 1380 — 30 траўня 1434, Ліпаны) — гусіцкі сьвятар, палітычны дзяяч, па сьмерці Яна Жыжкі кіраўнік гусіцкіх войскаў.

Пракоп Голы
Prokop Holý
к. 138030 траўня 1434
Мянушка Пракоп Вялікі
Месца нараджэньня
Месца сьмерці пад Ліпанамі
Прыналежнасьць сьвятар
Званьне камандуючы гусіцкімі войскамі
Бітвы/войны Гусіцкія войны

Жыцьцяпіс рэдагаваць

Паходзіў зь мяшчанскай сям’і. Па сьмерці бацькі ім апекаваўся стрый Генрых Пуш з Цах — адзін з найзаможнейшых чэскіх патрыцыяў, дзяржаўца замку Енштэйн, дзе прайшло Пракопава дзяцінства. Стрый забясьпечыў яму выхаваньне і даў магчымасьць падарожнічаць па Гішпаніі, Францыі, Італіі і ў Ерусалім. Вярнуўшыся на радзіму, пасьвячоны ў капланы.

Неўзабаве прыняў гусіцтва. У 1421 року патрапіў за гэта ў вязьніцу. З выбухам гусіцкай рэвалюцыі (г. зв. I дэфэнэстрацыя) далучыўся да Яна Жыжкі ў Пільзені, а пасьля пераехаў у Табар. Спачатку трымаўся пікардзкіх поглядаў, з 1420 заняў памяркоўнейшую пазыцыю.

Па сьмерці Яна Жыжкі ўзначаліў даводзтва войскам. З 1426 лічыўся найважнейшым палітыкам табарытаў і лідэрам духоўнага руху. У 1427 выцясьніў з Маравіі Альбрэхта Аўстрыйскага і спустошыў аўстрыйскія землі да Дунаю, а пасьля разам зь іншым гусіцкім гетманам Пракопам Малым — і Сылезію. Здабыўшы верх над памяркоўнымі гусітамі і авалодаўшы Прагаю, Пракоп Вялікі яшчэ раз разьбіў немцаў і спустошыў Сылезію, Маравію і Вугоршчыну да Прэсбургу, а ў 1429 і 1430 роках — Майсэн, Франконію і Ніжнюю Баварыю.

Посьпехі гусітаў у Чэхіі змусілі каталіцкія дзяржавы пачаць перамовы. У 1433 року Пракоп Голы ўзначаліў гусіцкую дэлегацыю на Базэльскім саборы. У 1434 вярнуўся на пасаду галоўнакамандуючага. Загінуў у бітве пад Ліпанамі, дзе табарыты супрацьстаялі зьвязу памяркоўнага гусіцкага крыла ўтраквістаў з каталікамі.

Мянушка «Голы» паходзіць ад таго факту, што ў адрозьненьне ад іншых гусіцкіх сьвятароў галіў бараду.

Крыніцы рэдагаваць